________________
ચોથું]
સદ્ધર્મદેશના
માનવાને તેમજ દાન, લાભ, ભેગ, ઉપગ અને વીર્યવાળા માને તેને જ અંત ય કર્મ માનવાને વખત છે. પણ જેને આત્મામાં જ્ઞાન, દર્શન, વીતરાગાણું, દાન, લાભ કંઈ નથી આવેલું એવું માનવું છે તેને ઉપર કહેલાં કમેં માનવાને વખત જ નહિ. જેને મેક્ષ તે ગુરુને દરિયો ને બીજાને મેક્ષ તે શૂન્ય
નયર અમરમ. "જ્ઞાનનું અધિકરણ આત્મા એટલે જ્ઞાનને દાવાઓ. તે આવે તે રહે અને ન રહે તે ખલી. આત્મામાં બહારથી જ્ઞાન આવે છે. જેને શરીરને ઈન્દ્રિય ન હોય તેવી જ્ઞાન ગયું. શરીર અને ઇન્દ્રિાએ કરેલું જ્ઞાન આત્મામાં આવે છે માટે જૈનેતરે શરીર અને ઈન્દ્રિયેથી પ્રગટ થયેલું જ્ઞાન આત્મામાં માનનારા છે. આપણે જ્ઞાનમય આત્મા માન્ય તે પેલાએ જ્ઞાનનું સ્થાન આત્મા મા. જૈનેતરને જ્ઞાન તે ભાડૂતી. જૈનને જ્ઞાન તે ઘરનું ગણાય. તેથી જ્યાં તેને વિચાર કરીએ, ત્યાં જેને મેક્ષમાં ગયેલા જીવને કેવલજ્ઞાન, કેવલદર્શન, વીતરાગપણું અને અનંતશક્તિવાળો માને છે. તે બીજા મતવાળાથી ન મનાય. ઇન્દ્રિયે અને શરીર હોય ત્યાં સુધી જ્ઞાન હોય છે, તે ગયા પછી જ્ઞાન નથી. મોક્ષ પામે ત્યારે આત્મામાં અજ્ઞાન એટલે મોક્ષમાં જ્ઞાન, દર્શન, સમ્યત્વ, વીતરાગતા અને અનંતવીર્ય નહિ, ત્યારે શૂન્ય મય આમા. આવે કેને? જૈનેતરને. મેક્ષમાં સર્વજ્ઞ, સર્વદશ પણું, વીતરાગતા અને અનંતવીર્ય તે એકસરખું–પરાવર્ત વગરનું, ન્યૂન નહિ
૧ તાત્ત્વિક પ્રશ્નોત્તરનું જુઓ પૃ૦ ૨
