________________
પ્રસ્તાવના
દનિક મુદ્દાઓ જેના દર્શનની વિશિષ્ટતા જૈન દર્શન ઈતર દર્શનેથી કઈ કઈ બાબતમાં જુદું પડે છે તે હકીક્ત પ્રસંગે પાત્ત અપાઈ છે–સમજાવાઈ છેઃ
(૧) પરમેશ્વરની બાબતમાં જૈનેએ એને બતાવનાર તરીકે માને છે, જ્યારે બીજાઓએ એને બનાવનાર તરીકે માન્ય છે. (પૃ. ૮૧)
(૨) કર્મ બાંધ્યાં તે ભોગવવાં જ પડે એ સિદ્ધાંત જૈનેને નથી. (પૃ. ૧૧૫)
આ જ હકીકત પૃ. ૨૬માં વિસ્તારથી નીચે મુજબ અપાઈ છે
જૈનેતા તમામ કહે છે કે “કરે તે ભોગવે? તે જેને નહિ કહે. જેને તે એમ કહે કે જેટલે છૂટે નહિ, જેટલાં પચ્ચક્ખાણ ન કરે તેટલે ભારે થાય અને તેટલે જ ભગવટે કરવું પડે.
. (૩). જૈનેતરને જ્ઞાન તે ભાડૂતી; જૈનને જ્ઞાન તે ઘરનું ગણાય. (પૃ. ૩૧ અને ૨૬૬)
(૪) જેનેને મેક્ષ તે ગુણનો દરિયે ત્યારે બીજાઓને મેક્ષ તે શૂન્ય (પૃ. ૨)
કેવલીનું સ્વરૂપ અને સામ–કેવલજ્ઞાનીનું સ્વરૂપ વિચાસ્તાં પૃ. ૮રમાં કહ્યું છે કે “કેવલજ્ઞાની થયા હોય તેને સૂત્રનું આલંબન ન હોય.”
કેવલજ્ઞાનીને શાસ્ત્રમાં આમ કહ્યું છે માટે હું કહું છું તેમ નહિ.” (પૃ. ૧૩)
૧ જુઓ પૃ. ૨૦.
૨ આ વાત કેટલાક વેદાંતીને લાગુ પડતી નથી, પણ ઇતર અજૈન દાર્શનિકેની સંખ્યાદિને લક્ષ્યમાં રાખી આમ ઉલ્લેખ કરાયો હોય એમ લાગે છે.
- ૨૦, '
'
* *
