________________
બત્રીશી-૧૨, લેખાંક-૬૭
૭૨૫ પ્રાપ્તિ પણ થઈ જાય છે. આ રીતે એમની પ્રાપ્તિ થવી એ આનુષંગિક પ્રાપ્તિ = યોગાનુયોગ થયેલી પ્રાપ્તિ કહેવાય છે.
“આ ઉત્તમ છે, ગુણિયલ છે” આવા ભાવપૂર્વક સર્વદેવનમસ્કાર (પૂજા)ના પ્રભાવે પુણ્ય બંધાય છે. વળી મતિઅભિનિવેશ છે નહીં. એટલે અશુભઅનુબંધ પડ્યા નથી. તેથી આ પુણ્યના પ્રભાવે સાચા દેવની પ્રાપ્તિ થઈ જાય છે.
પ્રશ્નઃ પણ અધિમુક્તિવશાત જે એક જ દેવને પૂજે છે એને તો ચારિસંજીવિનીચાર દૃષ્ટાન્ત લાગુ પડશે નહીં, તો એને સાચા દેવની આનુષંગિક પ્રાપ્તિ પણ શી રીતે થશે ?
ઉત્તર ઃ હા, સંજીવિની ઔષધ સિવાયનો કોઈ એક જ ચારો જે સ્ત્રી બળદને ચરાવી રહી છે અને આનુષંગિક રીતે પણ વાસ્તવિક ચારો મળવાનો નથી જ. માટે એવા સ્થળે આ દૃષ્ટાન્ત લાગુ નહીં જ પડે. તેમ છતાં, ઉપર જણાવ્યું એમ એને પણ પુણ્યના પ્રભાવે સાચા દેવની પ્રાપ્તિ સંભવિત છે. આશય એ છે કે એ જીવ જે દેવવિશેષને પૂજે છે તે પણ “આ ઉત્તમ છે, ગુણિયલ છે એવા ભાવથી જ. એટલે એને પણ પુણ્ય બંધાય જ છે. વળી મતિઅભિનિવેશ ન હોવાથી અશુભઅનુબંધ એને પણ પડતા નથી. તેથી પુણ્યપ્રભાવે છેવટે ભવાંતરમાં પણ સાચાદેવની પ્રાપ્તિ એને થઈ જાય છે.
અલબત્, સર્વદેવનમસ્કર્તાને કે એકદેવનમસ્કર્તાને પારમાર્થિક દેવની આ જે પ્રાપ્તિ થાય છે એ માત્ર દેવ તરીકે જ, પારમાર્થિક દેવ તરીકે નહીં, કારણ કે આદિધાર્મિકની ભૂમિકામાં જીવ મુગ્ધ હોવાના કારણે ગુણાધિક્યને જાણી શકતો નથી. એટલે એ પારમાર્થિક દેવની પણ જે નમસ્કારાદિભક્તિ કરશે તે પણ દેવ તરીકે જ, અર્થાત્ બીજા દેવોની કરતો હતો એ રીતે જ, વિશેષ ભક્તિરૂપે નહીં. માટે શુદ્ધ દેવની ભક્તિ વગેરે સ્વરૂપ માર્ગ પ્રવેશાત્મક આ ફળોદય સામાન્ય ફળોદય છે. આદિધાર્મિક જીવો, મુગ્ધતાના કારણે આવી સામાન્ય
