________________
[૭૩]
-
૦
-
(श्लो. ३०) * गुर्जरविवेचनादिसमलङ्कृतः *
रागादिहव्यानि मुहुलिहाने, ध्यानानले साक्षिणि केवल श्रीः ।
कलत्रतामेष्यति मे कदैषा, वपुर्व्यपायेऽप्यनुयायिनी या ॥२॥" तथा श्रीहेमचन्द्रसूरयः -
"वने पद्मासनासीनं, क्रोडस्थितमृगार्भकम् । कदा घ्रास्यन्ति वक्त्रे मां, जरन्तो मृगयूथपाः ॥१॥ शत्रौ मित्रे तणे स्त्रैणे, स्वर्णेऽश्मनि मणौ मदि । मोक्षे भवे भविष्यामि, निर्विशेषमतिः कदा ? ॥२॥"
-- ગુણતીર્થ ..
દ્વિતીયશ્લોક :
રાગાદિ હોમાતાં દ્રવ્યોનું વારંવાર ભક્ષણ કરતા એવા ધ્યાનરૂપી જવલનશીલ અગ્નિની સાક્ષીએ કેવલજ્ઞાનરૂપી લક્ષ્મી મારી સ્ત્રી ક્યારે બનશે? કે જે સતી સ્ત્રી શરીરનો વિનાશ થયા પછી પણ (મોક્ષમાં મને) અનુસરનારી જ રહે.
કલિકાલસર્વજ્ઞ પૂજયપાદ હેમચન્દ્રસૂરિ મહારાજા કહે છે –
-- (૩) પૂજ્ય હેમચન્દ્રસૂરિમહારાજાનો આંતરિક તલસાટ - પ્રથમ શ્લોક :
જંગલની અંદર પદ્માસને બેસેલા.... અને ખોળામાં રહેલાં (મૃગાર્ભક=) મૃગલાના બાળકવાળા એવા મને, મૃગયૂથને (=હરણનાં ટોળાંને) રક્ષણ કરનારા એવા મૃગાધિપતિરૂપ વૃદ્ધ હરણો, મારાં મુખને ક્યારે સુંઘશે? (કહેવાનું તાત્પર્ય એ કે, મને સમતા-સમાધિથી એવી અહિંસા સિદ્ધ થાય કે જન્મથી જ ડરપોક હરણ પણ ડરે નહીં.. એવો વખત ક્યારે આવશે ?) [યો. શ. ૩/૧૪૫]
દ્વિતીયશ્લોકઃ
(૧) સામે ચાહે શત્રુ હોય કે મિત્ર હોય, (૨) ઘાસ હોય કે સ્ત્રીનો સમુદાય હોય, (૩) સુવર્ણ હોય કે પત્થર હોય, (૪) ચંદ્રકાંત વગેરે મણિ હોય કે માટી હોય, કે યાવત્ (૫) મોક્ષ હોય કે સંસાર હોય – આ બધા વિશે નિર્વિશેષમતિ ( કોઈના પણ ઉપર રાગ- અહીં “વૃદ્ધગ કહેવાનું પ્રયોજન એ સમજવું કે, સહેજે તેઓ કોઈનો એકદમ વિશ્વાસ ન કરે, પણ પરમસમાધિની નિશ્ચલતા જોઈને તેવા વૃદ્ધ મૃગલાઓ પણ એવા વિશ્વાસુ બની જાય કે નિર્ભયતાથી મુખ ચાટે કે સુંધે...
