________________
વિશિમા પરહિતાર્થકારી ગુણનું વર્ણન. (૬૭) હવે વીશમાં ગુણવાળે પરહિતાર્થ કારી–પરનું હિત કરનાર છે, તેનો અર્થ નામથી જ જાણી શકાય
તે છે, તેથી તેને ધર્મપ્રાપ્તિનું ફળ કહે છે.
परहियनिरमो धन्नो सम्मं विनायधम्मसब्भावो ।
अन्नेवि ठवइ मग्गे, निरीहचित्तो महासत्तो ॥ २७ ॥ મૂલાર્થ–પરહિતમાં તત્પર રહેનાર પુરૂષ ધન્ય છે, કારણ કે તે સભ્ય પ્રકારે ધર્મનું તત્વ જાણે છે, તેનું ચિત્ત નિહ હોવાથી તથા તે મહાસત્વવાળો હોવાથી બીજાઓને પણ માર્ગમાં સ્થાપન કરે છે.
ટીકાર્ય–જે પ્રકૃતિએ કરીને જ બીજાઓનું હિત કરવામાં નિરંતર તત્પર હોય છે, તે પુરૂષ ધર્મરૂપી ધનને લાયક હોવાથી ધન્ય છે, કારણકે તેણે સમ્યક વિજ્ઞાતધર્મસદ્ભાવ-યથાર્થ ધર્મતત્વ જાણેલું હોય છે અર્થાત્ તે ગીતાર્થ થયેલો હોય છે, એમ કહેવાથી એવું જણાવ્યું કે-જે ગીતાર્થ ન હોય તે પરનું હિત કરવા ઈચ્છતા હોય તે પણ તે કરી શકતો નથી. તે વિષે આગમમાં પણ કહ્યું છે કે- જે માણસ સમ્યક પ્રકારે આગમનું તત્વ જાણતું ન હોય, તે બીજાને અસદુપદેશ આપીને કષ્ટમાં નાંખે છે. આથી વધારે કષ્ટકારક-શેક કરવા લાયક શું છે?” બીજા પણ મંદ બુદ્ધિવાળાને માર્ગમાં–શુદ્ધ ધર્મમાં સ્થાપન કરે છે-સ્થિર કરે છે. કે છતે? તે કહે છે-નિરીહચિત્ત-સ્પૃહા રહિત મનવાળે, જે સ્પૃહાવાળો હોય તે કદાચ શુદ્ધ માગને ઉપદેશ કરે, તો પણ તે વખાણવા લાયક નથી. કહ્યું છે કે –“જગતમાં સર્વોત્તમ તેજ તપ અને કૃત. એ બે જ છે, તે જ તપ અને શ્રુત જે યાચક્ષણને લીધે સાર રહિત થાય તો તે તૃણ સમાન (તુચ્છ) છે,” તેવો પુરૂષ નિસ્પૃહ કેમ હોય તે ઉપર કહે છે–મહાસત્વવાળે છે માટે. કારણકે સત્વવાળાને જ
