________________
( ૨૦૨)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ.
મૂલાર્થી—વિદ્યાની જ જેમ પ્રવજ્યાને સાધનાર જે પુરૂષ પ્રમાદવાળો થાય છે, તેને તે સિદ્ધ થતી નથી, પરંતુ ઉલટ કેટે અનર્થ કરે છે.
ટીકાથ–વિદ્યાની જ જેમ પ્રવજ્યાને એટલે જિનેંદ્રની દીક્ષાને સાધતે જે પુરૂષ પ્રમાદવાળો થાય છે. અહીં “પમાઈલ” એ શબ્દમાં અનુp ના અર્થમાં સારું, તુ મન અને ર એ પ્રત્યય લાગે છે એમ જાણવું. તેથી અહીં હજી પ્રત્યય લાગે છે. તે પ્રમાદી પુરૂષને આ દીક્ષા વિદ્યાની જેમ સિદ્ધ થતી નથી. એટલે ફળદાયક થતી નથી, જ શબ્દનો ભિન્નકમ હોવાથી જ ક્રિયાપદની પછી છે એમ જાણે, અને ઉલટા મેટા અપકારને એટલે અનર્થને કરે છે. આને ભાવાર્થ આ પ્રમાણે છે.—પ્રમાદવાળા સાધક પુરૂષને જેમ વિદ્યા ફળદાયક થતી નથી, અને ઉલટે ગ્રહાદિકના આવેશ રૂપ અનર્થને પ્રાપ્ત કરે છે, તેમ શીતળ વિહારી સાધુને જિનદીક્ષા પણ કેવળ મેક્ષાદિકને પ્રાપ્ત કરતી નથી એટલું જ નહીં પણ ઉલટી દીર્ધ સંસારમાં ભ્રમણરૂપ અનર્થને પ્રાપ્ત કરે છે. તે વિષે કહ્યું છે કે –“શીતળ વિહારથી આવરય ભગવંતની આશાતના થાય છે, અને તેથી કરીને ઘણું કલેશવાળા દીર્ઘ સંસાર પ્રાપ્ત થાય છે. જેથી કરીને કહ્યું છે કે-તીર્થકર, પ્રવચન (સંઘ) શ્રત, આચાર્ય ગણધર અને બીજા મહર્થિક તપસ્વીની આશાતના કરનાર અનંતસંસારી થાય છે. ” આ કારણથી સાધુએ
પ્રમાદી થવું. 111
--
બીજી યુક્તિવડે પ્રમાદનો જ નિષેધ કરે છે–
पडिलेहणाइचेट्ठा, छकायविघाइणी पमत्तस्स । भणिया सुयम्मि तम्हा, अपमाई सुविहिरो होइ ।। ११२॥ ૧ કંડ-શીતળ
