________________
(૯૨)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ.
પહેલું કર્તવ્રતકર્મ કહી દીધું. હવે શીળવંતને કહે છે.
आययणं खु निसेवइ, वजह परेंगेहपविसणमकजे । निच्चमणुम्भडवेसो, न भणइ सँवियारवयणाई ॥ ३७ ।। परिहरइ बालकीलं, साहइ कजाइँ महुर्रनीईए । इय छविहसीलजुओ, विन्नेप्रो सीलवंतोऽथ ॥ ३८ ॥
મૂલાર્થ–આયતનનું સેવન કરે ૧, કાર્ય વિના પરઘરમાં પ્રવેશ ન કરે , નિરંતર અનુભટ વેષ રાખે ૩, વિકારવાળાં વચનો બેલે નહીં, બાળકીડાને ત્યાગ કરે ૫, અને સારી નીતિથી કાર્ય સાધે ૬, આ છ પ્રકારના શીળથી જે યુક્ત હોય તે અહીં શીળવંત જાણુ.
ટકાથ–આયતન એટલે ધર્મિષ્ઠ માણસને એકઠા થવાનું સ્થાન, કહ્યું છે કે –“જે સ્થાને ઘણું સાધમિકે, શીળવાળા, બહુશ્રુત અને ચારિત્રાચાર સહિત જને એકઠા થતા-રહેતા હોય, તે સ્થાનને આયતન જાણવું.” હુ શબ્દ અવધારણ અર્થવાળો છે. તે પ્રતિપક્ષને નિષેધ કરવા માટે છે. તેથી કરીને ભાવ શ્રાવક આયતનને જ સેવે, અનાયતનને સેવે નહીં. એવો સંબંધ જાણ. કહ્યું છે કે “ભિલ્લની પલીમાં, ચેરના નિવાસસ્થાનમાં પર્વતના માણસો રહેતા હોય તેવા
સ્થાનમાં, તથા હિંસક અને દુષ્ટ મનવાળા લોકોની પડેશમાં કદાપિ વસવું નહીં. કારણ કે સત્પર કુસંગતિની નિંદા કરે છે. તથા–“જ્યાં સમકિતને નાશ કરનારી અને ચારિત્રને નાશ કરનારી વિકથાનિરંતર પ્રવર્તતી હોય, તેવું અનાયત સ્થાન મહાપાપનું કારણ છે.” આ પહેલું શીળ કહ્યું. ૧ તથા કાર્ય વિના બીજાના ઘરમાં જવું વર્જે છે. કારણ કે તેની કોઈ પણ વસ્તુ ખવાઈ કે ચોરાઈ હોય તો તે બાબતની તેના પર શંકા ઉત્પન્ન થાય. અહીં આ પ્રમાણે સામાચારી છે-જે કે શ્રાવકને અંતઃપુરને છોડીને પરઘરમાં પ્રવેશ કરવાનું કહેલું છે, તે
