________________
૨૩૧
વૈરાગ્યકાલતા/શ્લોક-૨૧-૨૧૭ હોય કે ન હોય તેમાં લેશ પણ મૂર્છા થતી નથી. વળી કોઈ સમૃદ્ધનગર હોય તેમાં લેશ પણ મૂર્છા થતી નથી. વળી પોતાને પ્રાપ્ત થયેલા ભૂમિભાગ રૂ૫ એક દેશ તે અનુકૂળ હોય કે પ્રતિકૂળ હોય તેમાં લેશ પણ મૂછ થતી નથી. વળી, સંયમના ઉપકરણરૂપ ઉપધિમાં લેશ પણ મૂછ થતી નથી.
કેમ ક્યાંય મૂછ થતી નથી ? તેથી કહે છે – જેઓએ અરતિરૂપી વ્યાધિને અંતરંગ મહાપરાક્રમ દ્વારા હણી નાખી છે તેથી અંતરંગ સ્વસ્થતારૂપ સમાધિવાળા છે માટે અરતિના બીજભૂત કોઈ સ્થાનમાં મૂર્છા થતી નથી. તે મૂછના અભાવરૂપ શ્રેષ્ઠ ધર્મ અકિંચનતા નામનો છે જેનાથી મહાત્માઓ સદા સંયમના વૃદ્ધિના કંડકોને પ્રાપ્ત કરે છે.ર૧કા શ્લોક :
समाधिसंशुद्धदशप्रकारधर्मावलम्बी परमार्थदर्शी। चरित्रदृग्ज्ञानतपःसमेतः,
स्वाध्यायसद्ध्यानरतो महात्मा ।।२१७।। શ્લોકાર્ધ :
સમાધિથી સંશુદ્ધ એવા દશ પ્રકારના ધર્મના અવલંબી પરમાર્થના દશ મહાત્મા ચારિત્રદષ્ટિવાળા જ્ઞાન અને તપથી સમેત સ્વાધ્યાય અને સધ્યાનમાં રત રહે છે. ર૧૭ના ભાવાર્થ -
મહાત્મા પ્રતિદિવસ તત્ત્વના ભાવનથી સમાધિથી સંશુદ્ધ ચિત્તવાળા હોય છે અને તે સમાધિથી શુદ્ધ ચિત્તપૂર્વક દશ પ્રકારના યતિધર્મનું અવલંબન લેનારા હોય છે તેથી સતત દશે પ્રકારના યતિધર્મને જીવનમાં સેવીને ગુણની વૃદ્ધિ કરે છે. વળી પરમાર્થને જોનારા હોય છે તેથી દશ પ્રકારના ધર્મના સેવનના બળથી જે આત્માની નિર્લેપ પરિણતિ પ્રગટે છે તે વિતરાગતાને અનુકૂળ સદા વર્તે છે. તેના પરમાર્થને સદા જોનારા હોય છે. વળી, તે મહાત્મા આત્માના ચરણ
