________________
૨૩૦
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૨૧પ-૨૧૬ ત્યાગ કરે છે અને મનોવિકારના શમનરૂપ સમાધિવાળા તે મહાત્મા અઢાર પ્રકારના બ્રહ્મચર્યના પાલનને તે રીતે પરિશીલન કરે છે કે જેથી કોઈ ઇન્દ્રિયોમાં તે પ્રકારનો વિકાર ઉલ્લસિત ન થાય. જો કે મુનિઓ વેદના ઉદયવાળા છે તોપણ જિનવચનનું દઢ આલંબન લઈને અઢાર પ્રકારની બ્રહ્મગુપ્તિનું તે રીતે સતત ભાવન કરે છે જેથી ઇન્દ્રિયોમાં તે પ્રકારના વિકારો ઉલ્લસિત થાય નહીં અને વેદનો ઉદય નિષ્ફળપ્રાય થવાથી અને બ્રહ્મગુપ્તિનું અત્યંત ભાવન હોવાથી વેદનો ઉદય ક્ષીણ ક્ષીણતર થાય છે. ર૧પમાં અવતરણિકા :
દશ પ્રકારના યતિધર્મમાં મુનિઓ અશ્ચિતતા યતિધર્મનું કઈ રીતે સેવન કરે છે? તે સ્પષ્ટ કરે છે – શ્લોક :
ग्रामे कुले वा नगरे च देशे, न या मनागप्युपधौ च मूर्छ । हतारतिव्याधिसमाधिभाजां,
धर्मः परोऽकिंचनताऽभिधोऽयम् ।।२१६।। શ્લોકાર્થ :
ગામમાં, કુલમાં, નગરમાં, દેશમાં અને ઉપધિમાં જે થોડી પણ મૂછ નથી એ હતારતિવ્યાધિસમાધિવાળા મુનિઓનો હણી છે અરતિની વ્યાધિ જેમણે એવા સમાધિવાળા મુનિઓનો, અકિંચનતા નામનો શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે. આરિ૧૬ll ભાવાર્થ :
મુનિઓ “ન” કિંચન ઇતિ અકિંચન અર્થાત્ પોતાનો કોઈ પરિગ્રહ નથી તેથી અકિંચન છે અને તે અકિંચનતા ધર્મના પાલન અર્થે મુનિઓ સતત ઉદ્યમવાળા હોય છે તેથી કોઈ અનુકૂળ ગામ હોય કે પ્રતિકૂળ ગામ હોય તેમાં તેઓની લેશ પણ મૂછ હોતી નથી. વળી, ભિક્ષાને પ્રાપ્તિના ઉચિત કુલો ઘણા હોય કે અલ્પ
