________________
૧૮૬
વૈરાગ્યકલ્પલતા/બ્લોક-૧૭૨–૧૭૩
શ્લોકાર્ચ - સત્ત્વના અધિક માનસવાળા એવા સમાધિને પામેલા મહાત્માઓને ક્યાંય પણ ભય થતો નથી=કોઈ પણ વિષમ સંજોગોમાં પોતાનાથી વિપરીત પ્રવૃત્તિ થશે તેવો ભય થતો નથી, ભેદી નાખ્યો છે હાથીના કુંભસ્થલને તેના કારણે મદના મોતીઓથી જેનાં ચરણકમળ રંગાયેલાં છે તેવા સિંહને કોનાથી શંકા હોય? અર્થાત્ કોઈનાથી ભયની શંકા નથી. II૧૭ના ભાવાર્થ - - જે મહાત્માઓ જિનવચનથી ભાવિતમતિવાળા છે અને જિનવચન અનુસાર સર્વ ઉચિત પ્રવૃત્તિઓ કરીને સમાધિને પામેલા છે અને ઉત્તર ઉત્તરના સંયમ કંડકોને સેવીને અધિક સત્ત્વ જેઓએ પ્રગટ કર્યું છે તેવા સત્ત્વ અધિક માનસવાળા મહાત્માઓને કોઈ સંયોગોમાં પોતાના પરિણામોથી ચલિત થવાનો ભય નથી. આને દષ્ટાન્તથી સ્પષ્ટ કરે છે –
જેમ મહાપરાક્રમી સિંહ કોઈ મદથી ઉન્મત થયેલા હાથીના કુંભસ્થલને ભેદી નાખે અને તેના કારણે તે હાથીના મદથી બનેલા મોતીથી જેનાં ચરણકમળ ખરડાયેલાં છે એવા સિંહને અન્ય પશુઓથી ભયની શંકા રહેતી નથી તેમ જ મહાત્માઓએ ભાવનાથી ભાવિત થઈને પોતાનું માનસ અધિક સત્ત્વવાળું નિષ્પન્ન કર્યું છે તેવા સાત્ત્વિક યોગીઓને તુચ્છ એવાં બાહ્ય નિમિત્તોથી પાત થવાનો ભય રહેતો નથી. II૧૭શા શ્લોક -
समाधिसंतोषवतां मुनीनां, स्वप्नेऽपि न स्यात् परमार्गदृष्टिः । न मालतीपुष्परतः करीरे, बध्नाति रोलम्बयुवाऽभिलाषम् ।।१७३।।
