________________
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧૩૭–૧૩૮
૧૪૭
ત્યારે ભગવાનના શાસનના માર્ગને યોગ્ય જીવો પામે તે પ્રકારની તેઓની પ્રવૃત્તિ હોવા છતાં સંસારી જીવોની જેમ લોકો આગળ વિદ્વત્તાની ખ્યાતિરૂપ પ્રતિષ્ઠાર્જનમાં તેઓની પ્રવૃત્તિ નથી.
સમાધિ પામેલા મહાત્માઓને સ્વાદરસની ક્રિયા આદિમાં આત્મિકભાવમાં શલ્યરૂપ બને તેવી રતિનો અભાવ :
વળી, આત્માના પારમાર્થિક સ્વરૂપથી ભાવિત હોવાને કારણે સમાધિને પામેલા મહાત્માઓને સ્વાદરસની ક્રિયા આદિમાં અણુશલ્યરૂપ ૨તિ નથી=આત્મિક ભાવોમાં શલ્યરૂપ બને તેવી અણુમાત્ર તિ નથી. II૧૩૭ના
શ્લોક ઃ
રસ્તે: સમાધાવરતિઃ યિાસુ, नात्यन्ततीव्रास्वपि योगिनां स्यात् । अनाकुला वह्निकणाशनेऽपि,
न किं सुधापानगुणाच्चकोराः ।।१३८ ।। શ્લોકાર્થ ઃ
યોગીઓને સમાધિમાં રતિ હોવાથી અત્યંત તીવ્રક્રિયામાં પણ= સમાધિની પ્રાપ્તિને અનુકૂલ એવી અત્યંત તીવ્રક્રિયામાં પણ, અરતિ થતી નથી. (જેમ) સુધાપાનના ગુણને કારણે ચકોરપક્ષીને અગ્નિના કણના અશનમાં પણ=તીવ્ર ઉનાળાની ગરમીમાં પણ, શું અનાકુળતા નથી ? અર્થાત્ છે. II૧૩૮।।
ભાવાર્થ:
સુધાપાનના ગુણને કારણે ચકોર પક્ષીને તીવ્ર ઉનાળાની ગરમીમાં પણ અનાકુળતા તેની જેમ સમાધિની પ્રાપ્તિને અનુકૂળ એવી તીવ્રક્રિયામાં પણ યોગીઓને અનાકુળતા ઃ
કાર્યના અર્થીને તેના ઉપાયભૂત કારણમાં તિ હોય છે અને વર્ષાઋતુનું પ્રબળ કારણ અગ્નિના કણ જેવો અતિશય ગરમીવાળો ઉનાળો છે અને
