________________
વૈરાગ્યકાલતા/શ્લોક-૧૨૬-૧૨૭
૧૩૫ અનેક વિડંબણા પામે છે અને તેવા જીવો ભગવાનના શાસનના પરમાર્થને જાણનારા બને ત્યારે મહાશયવાળા બને છે અર્થાત્ આ ભગવાનનું વચન એકાંત કલ્યાણ કરનારું છે માટે મનુષ્યજન્મને પામીને સતત ભગવાનના વચનનું રહસ્ય જાણવા માટે ઉદ્યમ કરવો જોઈએ અને ભગવાનના વચનથી ભાવિત થઈને સતત આત્મહિત સાધવું જોઈએ એવા ઉત્તમ આશયવાળા થાય છે. સંસારના પારને પામેલા એવા તીર્થકરોના આગમરૂપી સમુદ્રમાંથી ઉદ્ધત થયેલો એવો વૈરાગ્યકલ્પલતા નામનો આ ગ્રંથ છે. જે સમાધિના અમૃતથી ભરપૂર છે, તેથી તેવા ઉત્તમ મહાશયવાળા મહાત્માઓ આ અમૃતનું અત્યંત પાન કરીને કષાયના હાલાહલઝેરને વમન કરો. એ પ્રમાણે ગ્રંથકારશ્રી પ્રસ્તુત ગ્રંથની રચના દ્વારા અપેક્ષા રાખે છે. I૧૨૬ાા
અવતરણિકા :
શ્લોક-૧૨૬માં કહ્યું કે મહાશયવાળા ઉત્તમ જીવો સમાધિ અમૃતનું પાન કરીને કષાયોરૂપી ઝેરનું વમન કરો. તેથી હવે કષાયોનું વમત કરવા પ્રત્યે એકહેતુ સમાધિ છે તે બતાવવા અર્થે કહે છે – શ્લોક :
अनल्पसंकल्पविकल्पलोल- . कल्लोलमालाकुलितस्य जन्तोः । ऐकान्तिकः कोऽपि विना समाधि
स्तैमित्यमन्यो न हि तस्य हेतुः ।।१२७।। શ્લોકાર્થ:
અનપુસંકલ્પરૂપ વિકલ્પો ઘણા સંકલ્પરૂપ વિકલ્પો, તેના લોલ કલ્લોલની માલાથી આકુલિત એવા જીવને સમાધિરૂપ સૈમિત્ય વગરનું સમાધિના સ્થિરભાવ વગર, તેનો કષાયના વમનનો, અન્ય કોઈપણ એકાંતિક હેતુ નથી જ. II૧૨૭ના
