Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પળવું)
પ્ર : ૫
[ પંચનદ પળવું અ.ક્રિ. (સં. પલાયતે, પ્રા. પલાયઇ) જવું પંખાળી સ્ત્રી. ડાંગરની ત્રણ પાંખાવાળી એક જાત પળવું સક્રિ. (સ. પાલયતિ, પ્રા. પાલઈ = પાળવું પંખાળું વિ. પાંખવાળું (૨) ઝડપથી દોડે એવું
ઉપરથી) પોષણ થવું; બરદાસ થવી (૨) અનુકૂળ પંખિણી સ્ત્રી. (સં. પક્ષિણી) માદા પક્ષી; પક્ષિણી આવવું (૩) ભોગવટો, તાબામાં હોવો (જમીન પંખી, (ડુ) ન. (સં. પક્ષી, પ્રા. પમ્બિએ) પક્ષી; વિહંગ વગેરેનો) (૪) સક્રિ. (વચન) પાળવું
પંખેરુ ન. (સં. પક્ષિકરૂપ, પ્રા. પમ્બિરુઅ) પંખીડું; પક્ષી પળશી(-સી) સ્ત્રી. ખુશામત; મન મેળવવાની મહેનત પંખો પં. (સં. પક્ષક, પ્રા. પંખઅ) વીંજણો; “ફેન' (૨) પળા સ્ત્રી. પાલન; સેવાચાકરી (૨) પાલવવું પડે તેવું મોટર વગેરેના પૈડાં ઉપરનું ઢાંકણ
(બાળક, ધરડું વગેરે) (૩) વળતર (૪) આપત્તિ; પંગત સ્ત્રી. (સં. પંક્તિ ઉપરથી) જમવા બેઠેલાની હાર; આફત
પંક્તિ (૨) એકસાથે જમવા બેઠેલો આખો સમૂહ (૩) પળા સ્ત્રી. બળતરા (૨) કંટાળાભર્યું કામ
જમણવારમાં તે સમૂહ એક પછી એક બેસે તે ક્રમ પળાવવું સક્રિ. ‘પાળવું, “પળવું'નું પ્રેરક
પિંગુ, (૦૧) વિ. (સં.) પાંગળું; અપંગ પળાવું અ.ક્રિ. “પાળવું', પળવું’નું કર્મણિ
પંગોચું ન. એક વાનગી - ઘઉં મેથીનું વડું પળિયું ન. (સં. પલિત, પ્રા. પલિઆ) ધોળો થયેલો વાળ પંચ વિ. (સં.) પાંચ () ન. કોઈ વાતનો તોડ લાવવા પળિયેલ વિ. પળિયાંવાળું; શ્વેતકેશી
માટે નિમાયેલા પાંચ કે તેથી વધારે માણસો; લવાદ પળી સ્ત્રી. (સં. પલ = પ્રવાહીનું એક મા૫) કુલ્લા કે (૩) . તેમાંનો એક
બરણીમાંથી ઘી-તેલ કાઢવાનું એક લોઢાનું સાધન પંચ ન. (ઇ.) કાણાં પાડવાનું ઓજાર કે યંત્ર પળી સ્ત્રી, પળિયું
પંચક, ($) ન. (સં.) પાંચનો સમુદાય (૨) ધનિષ્ઠાની પળો છું. મોટી પળી (૨) કડછો (૩) ડોયો
ઉત્તરાર્ધથી રેવતીના અંત લગી આવતાં પાંચ નક્ષત્રો પળોજણ સ્ત્રી. બરદાસ; ઊઠવેઠ (ર) ઉપાધિ; ચિતા પંચકણકી સ્ત્રી. જુદી જુદી જાતનાં અનાજનું મિશ્રણ પળોટવું સક્રિ. પલોટવું (૨) પાવરધું કરવું (૩) કેળવી પંચકલ્યાણી વિ. ચાર પગ અને કપાળ એ પાંચ ધોળાં
સવારી લાયક કરવું (૪) ચંપી કરવું; દબાવવું હોય એવું શુભ ચિહ્નવાળું (ઢોર). પંક પં. (સં.) કાદવ; કીચડ; ગારો
પંચકેશ પુ.બ.વ. શરીરના પાંચ ભાગના વાળ (માથું, પંકજ ન. (સં.) કમળ; પદ્મ
ઉપલો હોઠ, બે બગલ અને ગુલ્વેન્દ્રિય) પકમય વિ. (સં.) કાદવવાળું; કીચડવાળું
પંચકોણ વિ. (સં.) પાંચ ખૂણાવાળું (૨) ૫. પાંચ પંકાઉ વિ. સુવિખ્યાત; પંકાતું
ખૂણાઓની આકૃતિ કિોશની અંદર આવતી જમીન પંકાવું અ.ક્રિ. (સં. પંક્તિ = કીર્તિ) પ્રખ્યાત થવું; વખણાવું પંચકોશી સ્ત્રી, (સં.) મોટા તીર્થની આસપાસની પાંચ પંકિલ વિ. (સં.) કાદવવાળું; કીચડવાળું
પંચકોષ પુ.બ.વ. (સં.) આત્માનાં શારીરિક પાંચ પંક્યર ન. (ઇ.) ભોંકવું તે () ભોંકાવાથી પડેલ કાણું (અન્નમય, પ્રાણમય, મનોમય, વિજ્ઞાનમય, (૩) ટાયરમાં પડતું છિદ્ર-કાણું
આપબળ) આચરણ-માંનું દરેક વિગેરે) પર્ચ્યુઅલ વિ. (ઇં.) નિયમિત-સમયસર આવનારું, પંચકોશી વિ. (સં.) પાંચ કોસ ચલાવાય એવું (વાવ, સમયનું પાલન કરનારું
સિમયપાલન પંચક્યાસ પું. પંચે પ્રત્યક્ષ જોઈ-તપાસીને નોધેલો પોતાનો પગ્યુઆલિટી સ્ત્રી. નિયમિતતા; નિયમિત આવવું તે (૨) ક્યાસ (૨) તે રીતે કરાતી તેની જાહેરતપાસ સિમૂહ પંક્તિ સ્ત્રી. (સં.) રેખા; લીટી (૨) હાર; પંગત પંચગવ્યન. (સં.) ગાયનું દૂધ, દહીં, ઘી, મૂત્ર અને છાણનો પંક્તિપાવન વિ. (સં.) નાતને પવિત્ર કરે તેવું; પવિત્ર પંચતત્ત્વ ન.બ.વ. (સં.) આકાશ, વાયુ, અગ્નિ, પાણી આચારવાળું
ભેિદ અને પૃથ્વી એ પાંચ મહાભૂત-વિશ્વનાં મૂળ ઘટક તત્ત્વ પંક્તિભેદ પું. જમવા એક પંગતે-અડીને ન બેસાય તેવો પંચત્વ ન. (સં.) મૃત્યુ (શરીરનાં પાંચ મહાભૂત છૂટાં થઈ પંક્તિભોજન ન. (સં.) સાથે પંગતમાં બેસીને જમવું તે; જવાં તે)
એ પાંચ દિવ્ય તત્ત્વ સ્વજાતીય ભોજન
પંચદેવ પુ.બ.વ. (સં.) સૂર્ય, રુદ્ર, વિષ્ણુ, ગણેશ અને દેવી પંખ સ્ત્રી. (સં. પક્ષ, પ્રા. પક્ઝ) પાંખ
પંચધાતુ સ્ત્રી.બ.વ. (સં.) સોનું, રૂપું, તાંબુ, સીસું અને પંખણી સ્ત્રી. (સં. પક્ષિણી) માદા પક્ષી; પક્ષિણી
લોઢું એ પંચ ધાતુ
એિ પાંચ અનાજ પખવા પું. પક્ષાઘાત; લકવો
પંચધાન્ય ન.બ.વ. (સં.) ચોખા, જવ, ઘઉં, તલ અને મગ પંખા સ્ત્રી. પાંખ
પંચનદ . (સં.) પાંચ નદીઓનો પ્રદેશ પંજાબ (૨) પંખાકલ(-ળ) સ્ત્રી, વીજળીના પંખાની સ્વિચ-કળ
કચ્છના રણની પૂર્વ-ઉત્તરનો બનાસ, લૂણી, સરસ્વતી પંખાળ વિ. પાંખવાળું (૨) ઝડપથી દોડે એવું
વગેરે પાંચ નદીઓનો પ્રાચીન પ્રદેશ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |