Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તૈયારી
( તોબા તૈયારી સ્ત્રી, તત્પરતા; સજ્જ હોવું તે (૨) વ્યવસ્થા: ભાંગવું; ફોડવું (૪) અલગ બે ભાગ કરવા; ટુક ગોઠવણ; આયોજન
કરી નાંખવો (૫) ભંગ કરવો; ભંગાણ પાડવું. જેમ તૈલ ન. (સં.) તેલ
પેિઇન્ટિંગ કે, વચન, મૈત્રી વગેરે. (૨) ઉતારી પાડવું, અનાદર તૈલચિત્ર ન. (સં.) તેલવાળા રંગથી દોરેલું ચિત્ર; “ઑઇલ કરવો; નિંદવું (૭) (ધંધા વગેરેમાં) તૂટે એમ કરવું તૈલરંગ કું. તેલમાં ઓગળે તેવા ચિત્ર ચીતરવાના માટેના (૮) શરીરનાં અંગ કળવાં સાંકળું (છોકરીનું) રંગ; “ઓઇલ પેઇન્ટ'
તોડી સ્ત્રી. એક રાગિણી - ટોડી (૨) નાનો તોડો - પગનું તૈલંગ (સં.), (oણ) પં. પ્રાચીન તેલંગદેશ
તોડો છું. (દ. તોડર) ટોડો; પગનું સાંકળું તૈલાભંગ કું. (સં.) શરીરે તેલ ચોળી કરાતું સ્નાન તોડો છું. એક હજારની થેલી તૈલી વિ. (સં.) તેલવાળું (૨) ચીકટું (૩) પું. તેલી; ઘાંચી તોડો પં. બંદૂકની જામગરી તો સંયો. (સં. તતઃ પ્રા. તઓ) “જો' સાથે કે એકલું; શરતી તોડો છું. (તોડવું ઉપરથી) પૂણીઓ કાંતતાં પડેલો હોદો
વાક્યમાં વપરાય છે. ઉદા. જો તે આવશે તો આવીશ. (૨) કાચું તોડેલું ફળ (કેરી, કોઠું વગેરે) તો સંયો. (સં. તાવતુ, પ્રા. તામ) ‘તોપણ'ના અર્થમાં. તોડોપું. (ટોડોઉપરથી) ટોલ્લો; ટોડલો(૨) મિનારો; શિખર; ઉદા. હું ઈશ, તું નહીં આવે તોપણ.
કાંગરો (૩) વાવની ઉપરની દિવાલ (૪) ચણતરમાં તો સંયો. (સં. તાવત) “તો પછી'ના અર્થમાં. ઉદા. તો દીવાલની જાડાઈની દિશામાં મુકાતી ઈંટ (દીવાલની
ખા ! (૨) “બીજું કાંઈ નહિ, તો આટલું તો એ લંબાઈની દિશામાં મુકાતી તેવીને ‘પટ્ટી' કહે છે.) અર્થમાં. ઉદા. જાઓ તો ખરા. (૩) ભાર મૂકવા. તોતડાટ પું. તોતડાપણું
ઉદા. ‘તું આવ્યો તો નહિ જ !” “જા તો ખરો. તોતડાવું અ.ક્રિ. (તોતડું ઉપરથી) બોલતાં જીભ ચોટવી કોઈ સ્ત્રી. તૂઈ; કસબની કિનારી; ગૂંથેલી કોર (૨) તોતડું વિ. બોલતાં તોતડાતું પોપટના જેવું બોલનાર પક્ષીની એક જાત
તલું વિ. તોતડું (૨) અડધા અને કાલા બોલ બોલતું તોક સ્ત્રી, (અ, તૌક) ગળામાં નાખવાની વજનદાર બેડી તોતળાવું અ.ક્રિ. તોતડાવું (૨) કોશ; હળપૂણી
તોતળું વિ. તોતડું તોકવું સક્રિ. (હિ.) જોખવું (૨) ઊંચકવું
તોતાપુરી સ્ત્રી. કેરીની એક જાત, તોખમ ન., સ્ત્રી, સુખમ; તુકમ (૨) બીજ (૩) વીર્ય તોતિંગ વિ. બહુ મોટા કદનું મોટું તોસ્તાન તોખાર પું. (દ. તુખાર, તોકખાર) ઘોડો
તોતેર વિ. (સં. ત્રય સપ્તતિ, પ્રા. તેહત્તરિ) સિત્તેર વત્તા તોગો પું. પાંદડાંવાળો શેરડીનો સાંઠો
ત્રણ (૨) ૫. તોંતેરનો આંકડો કે સંખ્યા ૧૭૩' તોછડાઈ, (-શ) સ્ત્રી. તોછડાપણું; ઉદ્ધતાઈ તોતો છું. (ફા.) પોપટ
[મોટું ગમ્યું તોછડું વિ. (સં. તુચ્છ) અસભ્ય; ઉદ્ધત (૨) બોલવામાં તોપ મું, સ્ત્રી. (તુર્ક) દારૂગોળો ફેંકવાનું સાધન (૨) - વિવેકહીન (૩) બરોબરબેઠુંકે ચોંટ્યુન હોય તેમ વળગેલું તોપખાનું ન. તોપ તથા એનો સંરજામ રાખવાની જગા તોજી સ્ત્રી. (અ. તૌજી) વિઘોટી; સાંથ
(૨) તોપનો સરંજામ (૩) તોપો ચાલવનારી ટુકડી; તોટક છું. એક અક્ષરમેળ છંદ
આર્ટિલરી
ગિપગોળો તોટો છું. (‘તૂટવું' ઉપરથી, સં. ગુ) ખોટ; નુકસાન તોપગોળો ખું. તોપ દાગવાનો ગોળો (૨) મોટું ગયું; તોટો પુ. ટોટો; હરડિયો
તોપચી પું. તોપ ફોડનારો માણસ; ગોલંદાજ (૨) તોડ સ્ત્રી. (‘તોડ' ઉપરથી) નિકાલ; ફડચો; ફેંસલો; ઉકેલ; | ગપોડિયો; ગપ્પીદાસ
(૨) નિર્ણય; ઉપાય (૩) સોગટામાં સામાની સોગટી તોપણ સંયો. છતાં; તેમ છતાં, તથાપિ પહેલી મારવામાં આવે છે તે કે જે પછી પોતાની તોપમારો પં. તોપના ગોળાનો મારો ચલાવવો - ગોળા સોગટી ઘરમાં લઈ જઈ શકાય. (૪) પગના માંસલ પર ગોળા છોડવા તે [(૨) ભેટ; ઉપહાર ભાગમાં થતી પીડા; કળતર
તોફા વિ. (અ. તુઅપ) સર્વોત્તમ; સરસ; કીમતી; શ્રેષ્ઠ તોડજોડ સ્ત્રી. તડજોડ; સમાધાન; માંડવાળ; કૉમ્પ્રોમાઈઝ' તોફાન ન. (અ. તૂફાન) મસ્તી; ધાંધલ (2) લડાઈ; તોડજોડક ન. વીજળીના પ્રવાહને તોડે ને જોડે એવું સાધન; મારામારી (૩) ઘમસાણ; હુલ્લડ હુિલ્લડખોર “ઇન્ટરટર” (પ.વિ.)
તોફાની વિ. તોફાન કરનારું; મસ્તીખોર (૨) ધાંધલિયું; તોડફોડ સ્ત્રી, તોડવું ફોડવું તે; ભાંગફોડ
તોબરો છું. (ફા.) ઘોડાને ચંદી ખવડાવવાની ચામડાની તોડવું સક્રિ. (સં. ટોટયતિ, પ્રા. તોડઇ) જોડાયેલું કે કોથળી (૨) રીસથી ચડેલું મોં
વળગેલું યા લાગેલું હોય તેને જોર વાપરીને છૂટું કરવું તોબા ઉદ્. (અ.) ‘હવે હદ થઈ’ એવો અર્થ બતાવતો (૨) ચૂંટવું; ચૂંટીને અલગ લેવું; ઉતારવું (૩) ત્રાસ કે કંટાળાનો ઉદ્ગાર (૨) સ્ત્રી. પશ્ચાતાપ
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |