Amar Kosh

SR No.: 020030
Original Sutra Author: N/A
Author: Chintamani Shastri
Publisher: Government Central Book Depo
Publication Year: 1882
Total Pages: 463
Language: Hindi
Classification: Dictionary
File Size: 22 MB

Page 183

Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
.
हितीयं कांडम्. . १७७ यः स्थंडिले व्रतवशाच्छेते स्थंडिलशाय्यसौ ॥ १४ ॥ स्थांडिलवाथ विरजस्तमसः स्युईयातिगाः॥ पवित्रः प्रयतः पूतः पाखंडाः सर्वलिंगिनः ॥ ४५ ॥ पालाशो दंड आषाढो व्रते रांभस्तु वैणवः॥ अस्त्री कमंडलुः कुंडी वतिनां सासनं वृषी ॥ ४६॥ अजिनं चर्म कृत्तिः स्त्री भैक्षं भिक्षाकदंबकम् ॥ खाध्यायः स्याज्जपः सुत्याभिषवः सवनं च सा ॥४७॥ सर्वेनसामपध्वंसि जप्यं त्रिष्वघमर्षणम् ॥ दर्शश्च पौर्णमासश्च यागौ पक्षांतयोः पृथक् ॥ १८॥
नियमवशात् भूमिविशेषे शेते असौ स्थंडिलशायी ॥ ४४ ॥ स्थांडिलः द्वे । विरजस्तमाः द्वयातिगः द्वे सत्वैकनिष्ठेषु व्यासादिषु । " रजस्तमोभ्यां विगतः विरजस्तमाः।" पवित्रः प्रयतः पूतः त्रयं पवित्रस्य । पाखंडः सर्वलिंगी द्वे बौद्धक्षपणकादिषु दुःशास्त्रवर्तिषु । “ तत्र पाखंडः कवर्गद्वितीयमध्यः । पालनाच्च त्रयीधर्मः पाशब्देन निगद्यते । तं खंडयंति ते तस्मात्पाखंडास्तेन हेतुनेति"॥४५॥ व्रते ब्रह्मचारिणः पलाशसंबंधी दंड आषाढ इत्युच्यते एकम् । वेणुसंबंधी दंडो रांभ इत्येकम् । रंभशब्दो वेणुवाचकः तस्य विकारः । रंभा कदल्यप्सरसोर्ना वेणौ वानरांतरे इति विश्वः । कमंडलुः कुंडी द्वे व्रतिनां जलपात्रस्य । “ क्लीबे कमंडलु । कुंडी स्त्रियाम् । जानपदेति ङीष ।” कुंड्यौ । तिनां यदासनं सा वृषी एकम् । बृसीति पाठांतरम् । ब्रुवंतो ऽस्यां सीदंतीति ॥ ४६॥ अजिनं चर्म कृत्तिः त्रीणि मृगादेश्चर्मणि । भिक्षाणां समूहो भैक्षम् । स्वाध्यायः जपः द्वे वेदाभ्यासस्य । "सु अतीवावृत्त्या स्वार्थ वाध्ययनं स्वाध्यायः ।" सुत्या अभिषवः सवनं त्रीणि सोमाभिषवस्य । तत्र सुत्या टाबंता । सुवंति सोममस्यां सुत्या । संज्ञायां समजेति क्यप् ॥४७॥ सर्वेनसां सर्वपापानां नाशकं जप्यं ऋगादि अघमर्षणं स्यात् एकम् । स्त्रियां त्वघमर्षणी । पक्षांतयोरमावास्यायां पौर्णमास्यां च विहितौ यागौ क्रमेण दर्शः पौर्णमासश्च स्यातां एकैकम् ॥ ४८ ॥ शरीरसाधनापेक्षं शरी
२३
For Private And Personal