Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 497

ફલેરછા
૧૫૩૨
ફળ-સંપન્ન
* હિલા
ફલેછા સ્ત્રી. [સં. ૪ + ] ફળની ઈચ્છા, ફલ-કામના, સંગ્રહ કરવા. ૦ લેવી (રૂ. પ્ર.) પાક લેવો]. ફલેષણ
[કરનારું, ફલ-કામી ફસલી વિ. [અર.] મોસમને લગતું. (૨) મોગલ શહેનશાહ ફલેષુ, ૦ક વિ. [સં. + છું, *] ફળની ઈચ્છા અકબર જલાલુદીને હિજરી સન ૯૭૧–ઈ.સ. ૧૫૫૫ ની ફલેષણ સ્ત્રી. [સં. સ +gg] જએ “ફલે.” ૧૦ મી સપ્ટેમ્બરે શરૂ કરેલ વર્ષ (ફસલી સન, ફસલી ફ ત્પત્તિ સ્ત્રી, [સં. + aga] જુઓ “લાગમ.” વર્ષ, ફસલી સાલ) ફોત્પાદક વિ. [સં. + ૩ga] ફળ ઉત્પન્ન કરનારું. ફસ(-સા)૬ અ.ફ્રિ. [દે. પ્રા. –અપ્રમાણ સાબિત થવું] (૨) (લા) અકસીર, રામબાણ
સપડાવું, સાણસામાં આવવું, ભરાઈ પડવું. (૨) ઠગાવું, પ્રેક્ષા સ્ત્રી. [સ. ૮ + ૩પ્રેક્ષા એ નામને ઉઝેક્ષા છેતરાવું. ફસાવવું છે., સ. ક્રિ. નામના અર્થાલંકારને ભેદ. (કાવ્ય)
ફસામણ ન. [જએ “ફસવું’ + ગુ. “આમણ” કે પ્ર.], ણું ફલાદક ન. [સં. ર + ૩ ફળ અને પાણી. (૨) (લા.) - શ્રી. [ + ગુ. “આમણી” . પ્ર.] ફસાઈ પડવું એ, સપડામણ, લેણદેણી, અને દક, અંજળપાણી
(૨) જાળ, પ્રપંચ, છળ લેય છું. [સ ૪ + ૩] પરિણામ દેખાવા લાગવું એ ફસાવ છું. [ ઓ “ફસવું' + ગુ. “આવ’ કુ. પ્ર.] (જાળમાં) ફલેગમ . [સં. ૪ +૩] જુઓ “ફલાગમ.” ફસાવું એ
[જએ “ફસામણ.” ફલાદેશ મું [સં. ૪+૩] ફળ મળે એવો હેતુ ફસાવટ (ટય) સ્ત્રી. [જ “કુસવું' + “આવેટ” ક. પ્ર.] ફલાદભવ છું. [સં ૧૪ +૩-મ] એ “લાગમ.” ફસાવવું જ એ “ફસ(-સા)વું'માં. ફઘાન ન. [સ. ૩ઘાન] ફળઝાડવાળો બગીચો ફસાવું એ “ફસવું.” ફેલા—ખ વિ. [સં. ૧ + સમુa] ફળ દેવાને તૈયાર ફસિયારે છું. [જ “ફાંસે' દ્વારા.] ગળે ફાંસે નાખી લુંટી ફલેપભેર પું. [સં. ૧ ૩૧-મોન ફળને ભેગવટે લેનાર ઠગ, ગળાચીપ દેનાર ઠગ ફલાફલ કિ. વિ. સં. શસ્ત્ર-દ્વિભવપરસ્પર કાંઈ લેવા ફળ જુએ ફલ.' દેવા ન રહે એમ
[વસંત ઋતુ ફળ-ઝાર ન. [+જુઓ “ઝાડ.'] ફળાઉ ઝાડ કશુ વિ. [સં.] તુચ્છ. (૨) નાનું. (૩) સુંદર. (૪) પુંફળ-(-દ)ટી સ્ત્રી. [+જ “ડી(-).'] ફળનું દટિયું, ફલગુન ! સિં] જાઓ “ફાગુન.”
ફળની ડાંડલી ફલશુની રહી. [સ.] જુએ “ફાગુની.”
ફળ-દર્શન જુઓ “કુલ-દર્શન.” ફલું વિ. ભેળું, બહુ ખુલા દિલનું, નિખાલસ. (૨) બહુ ફળ-દાતા જ “ફલ-દાતા.'
આનંદ પામેલું. (૩) વવું, વિસ્તરેલું, પહેલું. (૪) ફળ-દાયક જ “ફલદાયક.” છીછરું. (૫) વાંકું વળી જાય તેવું
ફળ-દાથી જ એ “ફલદાયી.” કરાવવું જુઓ ફાવવું'માં.
ફળ-ઊંટી એ “ફલ-ડીંટી.' ફશ(-સ) (-૫,સ્ય) સી. [ફા. ફ] પરાજય, હાર. ફળદ્રુપ જુઓ “કુલદ્ર-તા.”
[, થઈ જવી, ૦ બોલાવી (રૂ. પ્ર.) હારી જવું]. ફળદ્રુપતા એ “ફલદ્રુપતા.' ફસ ચી. [અર. ફસ્ટ ] નસ, શિરા, નાડી, ૨ગ ફળદ્ર ૫ જુએ “ફલ૫.' ફસ ક્રિ વિ. [] ફરકવાનો અવાજ થાય એમ ફળદ્રુપતા જ ફેલ૮,પ-તા.” ફસક અ.કિ. [અર. “
ફખુ-વિચાર બદલવો] વિચાર કુળ-પ્રાપ્તિ “લ-પ્રાતિ .” બદલ. (૨) બેડ્યા પછી ફરી જવું. (૩) ખસી જવું, ફળ-ફળાદિ જ “ફુલ-ક્લાઢિ.” [બગીચે, “ઓર્ચાડે સરકીને છૂટી જવું. (૪) શરૂ કર્યા પછી મંદ પડવું, ના- ફળ-બાગ કું. [સં. + જુઓ બાગ.'] ફળ આપનારે હિમત થવું. ફસકા ભાવે. ફિ. ફસાવવું છે., સ. ક્રિ. ફળ-ભાગી ઓ “ફલ-ભાગી.” ફસાવવું, ફસકાવું એ “ફરકવુંમાં.
ફળ-ભેદ એ “ફલ-ભેદ.' ફસકી સ્ત્રી, જિઓ “ફસ'+ ગુ. ક' સ્વાર્થે ત. પ્ર. + “ઈ' ફળ-ભાતા જ એ “કુલ-ભોક્તા.” સ્ત્રી પ્રત્યય.] જુએ “ફસ
ફળ-જોગ જ કુલભેગ.” ફસક ન. બારું, ફાંકું (૨) કેર, તફાવત ફળ-ભેગી એ “ફલ-ભેગી.” ફસાવવું ફસાવાવું જ “ફસડાવું માં.
ફળ-મૂળ જુએ “ફલ-મૂલ.' ફસાવું અ. ક્રિ. [૨૧.] ફસદઈને પડી જવું. પછડાઈ પડવું. ફળ-યાગ એ “ફલોગ.”
[‘
પેલેજી” ફસાવાયું છે., સ. ક્રિ. ફસાવવું છે, સ. કે.
ફળ-વિજ્ઞાન ન. [સં.] વૃક્ષોમાં ફળ થાય છે એને લગતું શાસ્ત્ર, ફસ-ફસ (ફસ્યસ્ય) સ્ત્રી. [૨વા.] કાનમાં ધીમેથી બોલવું ફળવું અ. જિ. [સં. ૧૭] ફળ આપતા થવું, ફળરૂપે પરિણમવું.
એ. (૨) હસવાથી થતો અવાજ, (૩) ઢીલા પડવું એ (૨) લાભદાયી થવું. (૩) સફળ થવું. ફળાવું ભાવે.. કિં. ફસફરવું અ, ક્રિ. [૨૧.] ચૂલા ઉપર રેખા જેવું ધાન્ય ફળાવનું ., સ, કિ, પાકતું હોય ત્યારે એને અવાજ થવો
ફળ-વૃક્ષ જુએ “ફલ-વૃક્ષ.” ફસલ જી. [અર. ફસ્લ] ઋતુ, મોસમ, (૨) સમને પાક ફળ-સમૃદ્ધિ જુએ “ફલ-સમૃદ્ધિ.’ “ક્રેપ'[૦ ભરવી (રૂ.પ્ર.) બારે માસ ચાલે તેટલો અનાજને ફળ-સંપન (-(સન) જાઓ “કલ-રાંપન્ન.”