Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 416

પુર:સ્થિત
૧૪૫૧
પુરાલેખસંગ્રહ-નિયામક
પુરઃસ્થિત વિ. [સં.] જુઓ ‘પુરરિસ્થત.”
માં જોવા મળતું પુરા પૂર્વગ. [સં.] (સમાસમાં પૂર્વપદ તરીકે) પૂર્વે પહેલાં, પુરાણિક વિ. [સં. વરાળિ] જુઓ પૌરાણિક.' ' અગાઉ, જના સમયમાં
પુરાણ વિ. સં. ઊળવામાં, વોરnfણ પુરાણની પુરાકલ૫-જીવવિઘા સી. સિં] પ્રાચીનતમ સમયને લગતું કથા કહેનાર, પૌરાણિક, (૨) પું. બ્રાહ્મણેની એક અટક જીવ-શાસ્ત્ર, “જેલિનોલેજી” (પ્રા. વિ.)
અને એને પુરુષ. (સંજ્ઞા). પુરાજીવન-શેક વિ. સ. પુરા + નીવન-શોષh] જઓ પુરાણું વિ) [સ. પુરાણ-> મા પુરાન-] જઓ પુરાણ પુરાતત્વવિદ' - “આર્કિયોલેજિસ્ટ.”
(૧).' (૨) (લા.) જીર્ણ થઈ ગયેલું પુરાણ વિ. [સ, માં સ્વી કત છે, છતાં એ પુરાસન> પુરાત વિ. [+ સં. યવત] પુરાણમાં કહ્યું હોય છે તે.
પ્રા. પુરમી, પુરાણ છે. ] પુરાતન, પ્રાચીન, પૂર્વનું, અગાઉનું. (૨) પુરાણમાં કહ્યા કે બતાવ્યા પ્રમાણેનું. (૩) પુરાણના (૨) ન દંતકથાઓ દ્વારા માનુષ અર્ધમાનુષ દિવ્ય પ્રકારની લોથી કરવામાં આવતું (કર્મકાંડ) પ્રચલિત થયેલી આખ્યાયિકાઓને તે તે સંગ્રહ-ગ્રંથ (સ. પુરાતત્વ ન. [સં. પ્રાચીન સમયમાં તે તે પદાર્થ, “ઍન્ટિભાષામાં ભિન્ન ભિન્ન સમયે લખાયેલાં આવાં ૧૮ પુરાણ કવિટી' (જિનવિજયજી). (૨) પ્રાચીન કાલને લગતી વિદ્યા, મળે છે.), મીથ' (બ. ક. ઠા.) [ કાઢવું, ૦માંtવું (રૂ. “
આ લોજી ) કંટાળા-ભરેલી વાત કરવી. (૨) એકની એક વાત પુરાતત્વ વિ. [સં.], -વિદ વિ. સિં. ૧fa ] પ્રાચીન કયાં કરવી].
વસ્તુઓની વિદ્યાઓનું જ્ઞાતા, “આકિલોજિસ્ટ,’ ‘એન્ટિપુરાણ ન. જિઓ “પુરાવું' + ગુ. “અણ” . પ્ર.] (ખાડા કૉરિયન' (દ.ભા.)
લિંક વગેરેમાં) કસ્તર કાંકરા માટી વગેરે પૂરવાં એ, ભરતી પુરાતત્વવિધા સી. [સં.] જાઓ “પુરાતત્ત્વ(૨) –આર્કિપુરાણકથા સ્ત્રી. સિ] પ્રાચીન કાલની વાત
પુરાતત્ત્વ-વેરા વિપું. [સં! જુઓ “પુરાતત્વજ્ઞ–આર્કિપુરાણકલપન ને. [સં.] એ ‘પુરાણ(૨)' - “મીથ.'
લેજિસ્ટ'
[‘અકિલોજિકલ સર્વે પુરાણ-કાર વિ વુિં] પુરાણની રચના કરનાર
પુરાતત્તવ-સર્વેક્ષણ ન. સિ.] પ્રાચીન પદાર્થોની જાણી, પુરાણકાલ(ળ) પું. [સં.] પુરાણે રચાયાને સમય (ઈ. પુરાતત્તવ-સંશોધક (સંશોધક) વિ. સિં.] પ્રાચીન પદાર્થોની સ.ના આરંભથી ૧૦મી સદી સુધી)
જ કરનાર, એરિકવેરિયન' (હ.ગ.શ.) પુરાણ-જ્ઞ વિ. [સં.] પુરાણ-ગ્રંથાને વિદ્વાન
પુરાતત્વ-સંશાધન (-સંશોધન) ન. [સ.] પ્રાચીન પદાર્થોની પુરાણુનતમ વિ. સં.] અતિ પ્રાચીન
શોધ કરવાનું કાર્ય [પુરાણું, “ઍન્ટિક વેરિયન' પુરાણ-પઠન ન. [૪] પુરાણ કે પુરાણેનું વાચન
પુરાતન વિ. [સં] ખૂબ જ પ્રાચીન, અતિ પ્રાચીન સમયનું, પુરાણ-૫થી (-૫થી) વિ. સિં. + એ “પંથી.'] પ્રાચીન પુરાતનપ્રેમી વિ. [સં. ૬.] જુની વાતને વળગી રહેમતનું અવલંબન કરનાર, “ ડેકસ' (વિ. મ)
નાર, રૂઢિચુરત, ‘કૅઝર્વેટિવ' પુરાણ-પુનીત વિ. [સં. + જુઓ ‘પુનીત.'] પ્રાચીન સમયથી પુરાતનશાસ્ત્ર ન. (સ.પ્રાચીન પદાર્થોની સમઝ આપનારું પવિત્ર મનાતું
શાસ્ત્ર, અકિલોજી,’ ‘એન્ટિવિટી' (ચં.ન.) પુરાણપુરુષ છું. સં.] પરમાત્મા, પરમેશ્વર, પરબ્રહ્મ પુરાતની વિ. સિં. + ગુ. “ઈ' વાર્યું છે. પ્ર.], -નીય પુરાણ-પ્રસિદ્ધ વિ. સિં.] પુરાણમાં જે વિશે ઘણું કહેવામાં વિ. સિ.] જુઓ “પુરાતન.' આવ્યું હોય તેવું
પુરા-દષ્ટિ સ્ત્રી. [સં] પ્રાચીન પદાર્થોને ઓળખી લેવાની પુરાણ પ્રિય વિ. સિં] પ્રાચીન વસ્તુઓ જેને પ્રિય હોય તેવું નજર અને સમઝ, “ટિકવેરિયનિકમ' પુરાણપ્રિયતા શ્રી. [૪] જનાને વળગી રહેનાર હોવાપણું, પુરાધ્યક્ષ ડું સિં. [૨+ અધ્યક્ષ] જ “પુર-પતિ.” “કોઝવેશન'
ડેિકસ' (વિ.ક.) પુરામાન-વિજ્ઞાન ન. સિં] પ્રાચીનતમ માણસજાતિને પુરાણ-મતવાદી વિ. સિં૫] જુએ “પુરાણપંથી'-ઑર્થો- લગતી વિદ્યા, પલિન્ક્રોપજી' (હ..શા.) પુરાણ-મૂલક વિ. [સં.) જેના મનમાં પુરાણની કથાઓ પુરાલય ન. [સં. ૧૨ + મા-g] નગરનું મુખ્ય સભા-ગૃહ, રહેલી હોય તેવું, પુરાણોમાં મળતું પુરાણુ-વસ્તુશાસ્ત્ર ન. [સં.] પુરાવસ્તુશાસ્ત્ર, આર્કિ- પુરારિ પં. [સં. ૧૪+ અરિ ત્રિપુરાસુરના શત્રશિવ, મહાદેવ
(લેજિસ્ટ' પુરાલેખ ! [સં.] જનું કોતરેલું કે લખેલું લખાણ, “ઍપ્રિવ્રાર” પુરાણુ વસ્તુશાસ્ત્રી વિ. [સે., ] પુરાવસ્તુશાસ્ત્રી, આર્કિ- પુરાલેખ-વિદ વિ. [+ સં. °fa], પુરાલેખ-વેના વિ, [સ, પુરાણુ વસ્તુ-સંશોધક (-૨૦ધક) વિ, સિ.] પુરાવતુ- .] પ્રાચીન લખાણ ઉકલનાર, એપ્રિપ્રાફિસ્ટ' સંશોધક
[સંશાધન પુરાવશેષ . [સ, પૂરા+અવરો] પ્રાચીનકાલનો તે તે પદાર્થ, પુરાણ વસ્તુ-સંશાધન (-શાધન) ન. [ ] પુરાવસ્તુ- પુરા-વસ્તુ, “ઍન્ટક,’ એશિયન્ટ વિમેઈન' (હ.ગં.શા.) પુરાણુશાસ્ત્ર ન. સિં] દંતકથાઓની વિઘા, અતુમ તિઓનું પુરાલેખ-સંપ્રહ (-સગ્રહ) પું. [સં] પ્રાચીન કાતરેલાં-લખાશાસ્ત્ર, “ભાઈથોલેજી' (ચં.ન.).
યેલાં સાધનેને સંધરા, “આકઇવ' પુરાણાંતર (પુરાણાન્તર) ન. [+અત્તર] બીજ બીજ પુરાણ પુરાલેખસંગ્રહ-નિયામક (સગ્રહ-) વિસં. ૫.] પુરાપુરણુતર્ગત (પુરાણા તર્ગત) વિ. સિં] પુરાણોમાંનું, પુરા- લેખસંગ્રહને મુખ્ય અધિકારી, “આર્કાઇવિસ્ટ'
ઉલિ' (મ.સૂ)
“ી ૩૧ વસ્તુશાસ્ત્ર, “આ
વેલજી'