Page Text
________________
દાદુ–પંથ
૧૧૪૦
દાનીશ-મંદ
(માનાર્થે). (૨) કોઈ પણ વૃદ્ધ સ્ત્રી
પારકાનાં હિત માટે દાન કરવાનો ધર્મ દાદુ-પંથ (૫) પું. [‘દાદુ' નામને એક મધ્યકાલીન સંત દાન-પત્ર કું. સિં, ન,] દાનની વિગત આપતું લખાણ,
+ જ "પંથ".] દાદુએ ચલાવેલે કે એના શિષ્યોએ ચલા- બક્ષિસ-પત્ર. (૨) ઓ “દાન-શાસન.” વિલે એક જ્ઞાનમાર્ગીય હિંદુ સંપ્રદાય. (સંજ્ઞા.)
દાન-પર્વણી સ્ત્રી. સિં] દાન દેવા માટે નક્કી ગણેલે ઉત્તમ દાદુપંથી (-પથી) વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત...] દાદુ સંપ્રદાયનું દિવસ
લિાયક (વ્યક્તિ) અનુયાયી અને એ સંપ્રદાયને લગતું
દાન-પાત્ર વિ. [સ, ન.] દાન અપાવાને યોગ્ય, દાનને દાદુર ડું. [સં. સુકુંદપ્રા . ૩૬૫] દેડકે, મંડૂક
દાન-પ્રાપ્તિ સ્ત્રી. સિં] દાન મેળવવાની ક્રિયા દાદુરું ન. સિં. ->પ્રા. ઢારમ] દેડકું (સર્વસામાન્ય) દાનસ્કૂલ(ળ) ન. [] દાન આપ્યાનું ફળ કે પરિણામ દાદે મું. બાપનો બાપ, પિતામહ. (૨) (લા.) ગુંડે દાન-બુદ્ધિ સી. સિં] સતત દાન આપવાનું માનસિક વલણ દાદે પુ. છવડાના કરડથી ઊપડી આવતું ઢીમણે દાન-મૂડી સકી. જિઓ “દાન' + “મૂડી.] દાનની રકમ દાદા-બળિયું દાધા-બન્યું વિ. જિઓ “દાધુ + “બળવું' + ભૂ. દાન-પેશ્ય વિ. [સ.] જાઓ “દન પાત્ર.” ક. “છયું-“હું” ક.] (લા.) મનમાં ને મનમાં સળગી ઉઠેલું. દાનવ ! [1] પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે કચેપ પ્રજા(૨) (લા.) અર્ધ-દગ્ધ, ગાંડિવું. (૩) રડતી સુરતવાળું. (૪) પતિથી એની પત્ની દનુમાં થયેલ વંશને પુરુષ (એના અદેખું
ઉપરથી દેના શત્રુઓ તરીકે ગણાયેલો વર્ગ) (સંજ્ઞા.) દાધાર-રિ)ગાઈ (-૨૮-૨) ઈ) સ્ત્રી. જિઓ “દાધારં(-રિં) દાનવ-ગુરુ છું. [૪] દાનવોના ગુરુ મનાયેલા શુક્રાચાર્ય
ગું' + ગુ. “આઈ' ત.ક.] દાધારિંગાપણું, દોંગાઈ દાન-વષ વિ. [સંj.] દાનની વર્ષા વરસાવનાર, વિપુલ દાધાર-રિંગું (-૨૮-રિ) ગું) વિ. તોફાની અને જી પ્રમાણમાં સતત દાન આપનાર દાધાંજલિ (દાધાજલિ) સ્ત્રી. જિઓ “દીધું + સ. અહિ દાનવી સ્ત્રી. (સં.) દાનવ વર્ગની સ્ત્રી, (સંજ્ઞા.)
] મરણ પામેલાંની પાછળ અપાતું પાણી (ધાર્મિક ક્રિયા) દાનવીર વિ. સં. વાનર્વ + ગુ, ઈત..] દાનને લગતું. દાધીચ વિ. સિં.] દધીચિ ઋષિને લગતું. (૨) દધીચિ ગેત્રમાં (૨) દાનવ-સ્વભાવનું જનમેલું (એક અવટંક બાદામાં ). (સંજ્ઞા.)
દાનવીર સિં. દ્વાન-પfa>. વાળવવું, પછી > થયે]. દાઈ વિ. સિ. ષવ- પ્રા. ટુંબ-], દાઝેલું, બળેલું. (૨) દાન દેનાર, દાતાર
પુરુષ, “ફિલઍપિસ્ટ' (લા.) મનમાં અને મનમાં સળગી ઊઠેલું (‘દાધવું સ્વતંત્ર દાનવીર પું, [સ.] દાન આપવામાં પ્રબળ વૃત્તિ ધરાવનાર ક્રિયારૂપ જાણીતું નથી.)
દાન-વૃત્તિ સ્ત્રી. [૪] જુઓ “દાન-બુદ્ધિ.” દાન ન. સિં] આપવું–દેવું એ. (૨) ખેરિયત. (૩) બક્ષિસ, દાનવેય પું. [સં.) એ “દાનવ.”
ભેટ, ઈનામ, (૪) સખાવત, ‘બેનિફેકશન” (૫) હાથીનાં દાનવેદ્ર (દાનવેન્દ્ર) પું. [સ. હાનવ + ] દાનમાં શ્રેષ્ઠલમણામાંથી ઝરતો રસ. [૦ આપવું, ૦ કરવું (રૂ. પ્ર) ૧. પ્રહલાદ, ૨. બલિરાજા (એની કરેલી ગોઠવણ ધર્મની કે પ્યાની બુદ્ધિથી વસ્તુ કે નાણાં વગેરેનું દાન કરવું. દાન-વ્યવસ્થા સી. [સં.] કેવી રીતે દાન આપવું જોઈએ ૦ લેવું (રૂ.પ્ર.) આપેલી ખેરિયત સ્વીકારવી. (૨) મંત્ર- દાન-શક્તિ સ્ત્રી. [૪] દાન આપવાનું બળ, ઉદારતા દીક્ષા લેવી]
દાન-શાલા(-ળા) સ્ત્રી. [સં.] જયાં રહીને દાન અપાતાં હોય દાન જુઓ “દાણી,
તેવું સ્થાન
| [આપવાની ટેવવાળું દાન-કર્મ ન. [સં] દાન આપવાનું કામ
દાન-શાલી(-ળી) વિ. સિં, ], દાન-શીલ વિ. સં.] દાનત જી. [અર. દિયાન ] મનમાં રહેલી ચોક્કસ પ્રકારની દાનશીલતા સ્ત્રી. [સં] સતત દાન આપવાની વૃત્તિ
વૃત્તિ (એ સારી પણ હોય, ખરાબ પણ.) [બગઢવી દાન-ર વિ. [સં.] દાન દેવાની તક ઝડપી લેનાર, મોટું દાની (રૂ.પ્ર.) બીજાનું ઝુંટવી લેવા કે કાંઈક અગ્ય કામ કરવા દાન-શૌર્ય ન. સિં] દાનશૂર હોવાપણું વલણ થવું]
દાનસ્તાઈ સ્ત્રી. જિઓ “દાનતું'+ગુ. આઈ' ત. પ્ર.]. દાન-થાળિયું ન જિઓ “દાન'+ “થાળી' + ગુ. “ઇયું” સારી દાનત. (૨) ડહાપણ, સમઝદારી
તપ્ર] (લા) એ નામની એક રમત (કડી તરફ રમાતી) દાનતું વિ. [ફા. દાનિસ્ત] સારી દાનતવાળું, પ્રામાણિક. દાન દક્ષિણ સ્ત્રી, સિં. સર્વે કઈ ગરીબ-ગુરબાને અપાતી (૨) ડાહ્યું, સમy
ખેરિયત અને બ્રાહ્મણે ભાટે વગેરેને અપાતી રોકડ રકમ દાનાઈ સ્ત્રી. કિ.] દાનાપણું, ડહાપણ (૨) વિવેક (૩) દાન-દાતા વિ. સિં, પું, પરંતુ સ. માં આવો સમાસ (લા.) ગર્વ, અહંકાર, (૪) શાણું હોવાને ડોળ માન્ય નથી.] દાન દેનાર
દાધિકારી,દાનાધ્યક્ષ છું. [સ દ્વાન + ધારીયું, અદાક્ષ) દાન-દુપટ ન. જિઓ “દાન”+ “દુપટ.] લેણી રકમ જેટલું સરકારી દેણગી આપતા ખાતાને મુખ્ય અમલદાર (આ જ વ્યાજ મળી શકે એવી વ્યવસ્થા કે વ્યવહાર
હેદો જના રાજવંશમાં ચાલુ હત) [(ર) ઉદાર દાન-દષ્ટિ સ્ત્રી. [સં] દાન દેવાનું વલણ, દાન-વૃત્તિ દાનવ વિ. ફા. “દાના' દ્વાર] અક્કલવાળું, સમઝદાર. દાન-દેણગી સી. [જઓ “દાન' + દેણગી.'] દાન કે ભેટ- દાનિયત સી. ફિ. “દાના' દ્વારા] જુઓ “દાનાઈ.” રૂપે કાંઈ આપવું એ
દાનિશ સ્ત્રી. [.] ડહાપણ, બુદ્ધિ, સમઝ દાન-ધર્મ છું. [૪] દાન આપી સાર્થકતા માનવાનું વલણ, દાનિશ-મંદ (-મન્ડ) વિ. ફિ. ડાહ્યું, બુદ્ધિવાળું, રામઝદાર, Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |