Page Text
________________
દા(-ડા)-વાદિયું
૧૧૩૮
દાણે-દૂણી
દા (-)-સવાદિયું વિ. જિઓ “દાઢ' + “સવાદિયું.'] સ્વાદ- ઉઘરાવનાર કારકુન વાળું, ખાવાની લાલસાવાળું, સવાદિયું, સ્વાદિયું દાણ-લીલા જુઓ “દાન-લીલા' કિર, કસ્ટમ્સ” દ(-)હા-રખી જ દાહ-૨ખી.”
દાણ-વેરે છું. [ઓ “દાણ" + “વેરે.'] જકાતને લગત દ(હા)હિયાળ વિ., પૃ. જિઓ “દાઢ' + ગુ. “ઇયું' + દાણ-સુખડી સ્ત્રી, જિઓ “દાણ" + ગુ. સુખડી,'] ખેડુત
આળ' ત,પ્ર.] દાઢીમાં વાળ ઊગતા હોવાની નિશાનીએ) પાસેથી ઉત્પનને લગતા લેવાતો વિરો પુરુષ, મરદ, અદમી
દાણ-દાણ ક્રિ. વિ. જિઓ “દાણે,” -દ્વિર્ભાવ) કણે કણ દK-કા)ઢી સ્ત્રી. જિઓ “દાઢ' + ગુ. “ઉ” ત... + “ઈ' જુદો પડી જાય એમ, વેરણ-છેરણ, છિન્નભિન્ન અપ્રત્યય.] નીચલા જડબાના ત્રણે બાજુના ભાગ. (૨) દાણા-દાર વિ. [જુઓ “દ”+ા. પ્રત્યય.] દાણે પડયો હોય એ ભાગ ઉપર ઊગતા વાળ. [એ હાથ ના(-નાં)ખ, તેવું, કણદાર (મગજના લાડુ, પડા વગેરેમાં) ૦માં હાથ ઘાલ, ખંજેળવી (-ખ-જોળવી) (ઉ.પ્ર.) દાણા-પીક સ્ત્રી.હું ન., દાણુ-બજાર, દાણ-મારકેટ, ખુશામત કરવો. ૦ કરવી (રૂ.પ્ર.) દાઢીના વાળ અત્રેથી દાણુ માર્કેટ સ્ટી., ન. નિ. [જ “હા ”+ “પીઠ – ઉતારવા. ૦ની દાઢી ને સાવરણની સાવરણી પીઠું'–બજાર'-મારકેટ'-માર્કેટ.'] જ્યાં છટક કે જથ્થાબંધ (રૂ. પ્ર.) એક જ વસ્તુના અનેક કામમાં ઉપયોગ કરવો રીતે અનાજ વેચાતું હોય તેવી બજાર, કણપીઠ એ. ૦ ફટવી (રૂ. પ્ર.) દાઢીના વાળ ઊગતા થવા. (૨) દાણા-લાખ સી. જિઓ “દાણે”+ “લાખ.'] પીપળાની જવાની આવવી. ૦ માગે છે (૨.પ્ર) શિક્ષા કે નુકસાનીને કણદાર સકી લાખ પાત્ર છે. ૦ રાખવી (રૂ.પ્ર) હજામત ન કરાવવો, ૦ રેવી દાણા-સ(-સે) (૨૧) સી, જિઓ “દા' + “સ(એ)ર.']. (રૂ.પ્ર.) હજામત કરવી, વતું કરવું]
મગિયા પારાઓની એક માળા (ગળાનું ઘરેણું). (૨) એક દા(-)ઢી-મું વિ. જિઓ “દાઢી”+ “મંડ૬ + ગુ. “ઉ” જાતની ડાંગર કિ. પ્ર] (લ.) છેતરનારુ
દાણિયું ન. [જ એ “દાણે”+ ગુ. “ઇયું” ત. પ્ર.] અડધું દા(રા)ઢી-વાળા વિ, પૃ. [ઓ “દાદી' + ગુ. વાળું અનાજ અને અડધાં રેતરાંવાળું ઢોરનું ખાણ. (૨) ગુવારનું ત.પ્ર.] (લા.) વૃદ્ધ પુરુષ
ગતર. (૩) કાંઠલા પર ચાંદી વગેરે ધાતુના મણકા ચાડી દા(-)હું ન. જિઓ “દાઢી'+ગુ. “ઉ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.) બનાવેલી પહેરવાની ચડી. (૪) સૌભાગ્યવતીને કંઠમાં દાઢી ઉપરના વાળનો જથો. (૨) (લા.) કાચા કૂવા ઉપરના પહેરવાનું એક ઘરેણું
[‘દાણ.?' મંડાણનાં ઊભાં બે લાકડાંઓમાંનું તે તે. (૩) હળની કેશને દાણિયા' કું. [જુએ “દાણ' + ગુ. ‘ઇયું” ત. પ્ર.] જાઓ સરખી રાખવા નખાતા લાકડાના બે ટુકડાઓમાં તે તે દાણિયાર છું. [જઓ “દાણ' + ગુ. ઈ” ત. પ્ર.], દાણી ટુકડે
[ગુમડું છું. [જુઓ “દાણ" + ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] દાણ-જકાત વસુલ દ(-)(-)ડી સ્ત્રી. જિઓ “દાઢ' દ્વારા.] દાઢી ઉપર થતું કરનાર અધિકારી દ(રા) મું. જિઓ “દાતું.'] લેઢિયામાં નાખેલા લાકડાને દાણીગર ન. [જઓ “દાણ" દ્વારા] (લા.) કરજ, કણ ટુકડે. (૨) બેલી, કરિયું, ૨પટે
દાણે-દાણ ક્રિ. વિ. જિઓ “દાણે,–દ્વિભવ.] જાઓ “દાણાદા(રા)ઢાડી જુઓ “દાડી.'
[નીચલું જડબું દાણ-દાણે-દાણ.' (જાઢોડું ન. જિઓ “દા દ્વારા. ઘાસ ખાનારાં પશુઓનું દાણે ૫. [ફા, દાનહ 1 અનાજને કણ. (૨) (લા.) અનાજ દાણ ન. [સં. ટ્રાન] (લા.) જકાત, “કોઇ,’ ‘ટોલ' ના કણ જેવો કોઈ પણ ગોળ આકાર. (૩) સેગટાં દાણ [ફ. દાન] રમવાની માટી કેડી, દાણિયે
અને એવી રમતમાંને સગાં પાસા કોડાં વગેરેને પડતો દાણુન) કિ.વિ. જિઓ “દાવ.'] વારે, કેરો. (એની આંક. [ણ ઉતારવા (રૂ. પ્ર.) વળગાડ જેવામાં વ્યક્તિ
પ પહેલી’ બીજી' ત્રીજી' વગેરે રીતે સ્ત્રી જેવું રૂપ ઉપરથી દાણાની મૂઠી ફેરવી બીજી બાજુ રાખવા. ત્રણ દેખાય છે, પણ એ સ્ત્રી. નથી; એ જ, ગુ. ના અને વિકાસ જોવરાવવા, ણ દેખાડવા (રૂ. પ્ર.) એવી રીતે ઉતારેલા
છે, મારી ઉપરની પેઠે.) [તો સાંકડે માર્ગ દાણા ભૂવા પાસે ગણાવી ફળ જાણવા પ્રયત્ન કરો. -ણ દાણ-ઘાટી સ્ત્રી. [જઓ “દાણ" + ‘ઘાટી.'] દાણ લેવાતું હોય જેવા (ઉ.પ્ર.) એમ ઉતારેલા દાણા ગણી જોવા. અણુ દાણ-ઘેટામણું સ્ત્રી. જિઓ “દાણ' દ્વારા મેટી કડીઓ વાળા (રૂ.પ્ર.) વળગણ જેવા વ્યક્તિ ઉપરથી દાણા
લઈ ખખળાવી જમીન ઉપર નાખી દાવ નક્કી કરવાની ક્રિયા ઉતારવા. ૦ ચાંપી , ૦ દાબી જે (રૂ.પ્ર.) સામાનું દાણચોકી (-ચકી) સ્ત્રી, [જુઓ “દાણ" + ‘ચોકી.'] જ્યાં હૃદય સમઝવા પ્રયત્ન કરવો. ૦પા (રૂ. પ્ર.) મગજ
સરકારી જકાત વસૂલ કરાય છે તે સ્થાન, “કસ્ટમ્સ સ્પોટ' મેહનથાળ વગેરેને લોટ સેકતાં કણ પાડવા. ૦ ભર દાણ-ચેર . જિઓ “દાણ" + ચેર.'] દાણચોરી કરનાર, (રૂ. પ્ર.) અનાજ ભરી રાખવાની મેસમમાં દાણા સાફસૂફ
સરકારી જગાત છુપાવી ટાળનાર, બુટલેગર, મશ્કર' કરી મઈ કોઠીઓ વગેરેમાં સંગ્રહવા, અનાજ સંઘરવું. દાણ-ચારી સ્ત્રી, જિઓ “દાણ"+ “ચેરી.”] વિદેશથી કે ૯ વળવો (રૂ. પ્ર.) સિદ્ધિ મેળવી] [‘દાણ-દાણ.”
અન્ય પ્રાંતમાંથી ગુપ્ત રીતે માલ-સામાન વગેરે લાવી દાણે-દાણ કિ. વિ. જિઓ ટાણે,'–ર્ભાિવ.] જ એની કાયદેસર આપવાની જકાત ન આપવી એ, મગલિંગ દાણેદણી ન., બ.વ. [જ એ “હાણે,'–ર્ભાિવવપરાશનું દા-દાર વિ, પું. જિઓ “દાણ" + ફા. પ્રત્યય.] દાણ બધા પ્રકારનું અનાજ, અન-સામગ્રી Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |