Bruhad Gujarat kosha Part 2

SR No.: 016073
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1981
Total Pages: 1294
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 39 MB

Page 101

4
૧૧૩૬
દાગી
દંદુડી (દડિ) સ્ત્રી. જિઓ “દૂડી.] જુઓ “દડી.” નામ-મોગલ બાદશાહ શાહ આલમને એ નામને એક દંદુડી (દડિ) સ્ત્રી. જિઓ “દંદ] બાળકની વધી પડેલી ઉમરાવ, એ ઈજિપ્તમાંથી ઘઉંની એક જાત લાવેલ + ગુ. દંદ, કાતડી
[‘દડો.” “ઈ' ત.પ્ર.] (લા) ખાસ કરી અમદાવાદ જિલ્લાના દંદુ-દોડે (દન્દુ-દોડે) . જિઓ “દડે.”] જઓ ભાલ-વિસ્તારમાં થતા (ઘઉ) દંપતી (દમ્પતી) ન., બ,વ, [સ, ૫, .િવ.] જાય-પતિ, દાઊ(ઉ)દી વિ.[‘દાઊદ'વ્યક્તિવાચક મુસ્લિમ નામ + ગુ. “ઈ'
પત્ની-પતિ, ધણિયાણી અને ધણી, પતિ-પત્નીનું જોડું ત..] મુસ્લિમ શિયા વહોરાઓના એ સંજ્ઞા ધરાવતું. દંપતી-જીવન (દમ્પતી-) ન. [૪] પતિ-પત્ની તરીકેનું જોડાયેલું (૨) જઓ “દાઉદખાની જીવન, ઘર-સંસાર
દાકતર પું, સ્ત્રી. એ. ડોકટ૨] જુએ “
ડેટર.” દંપતી-હક(ક) (દમ્પતી-) ૫. [+ જુઓ ‘હક,-.”] પતિ- દાકતરી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] દાક્તરને લગતું, દાક્તરને પત્ની તરીકેના સહ-જીવનનો એકબીજાને અધિકાર, “
કેમ્પ- ધંધે, દાક્તરની વિઘા, દાક્તરું ગલ રાઈટ'
દાક્ષાયણી સ્ત્રી. [સં.] પોરાણિક માન્યતા પ્રમાણે દક્ષ પ્રજાદંભ (દષ્ણ) . [સં.] ખટે ડેળ, ખોટો ગર્વ, ખાટું પતિની પુત્રી ઉમા (શિવ-પની). (સંજ્ઞા.).
અભિમાન, ઢાંગી વર્તાવ. [૨ ખેલવો, ૦ ૨મ (રૂ. પ્ર.) દક્ષિણ૦ વિ. [સં.] (લા.) ભારત-વર્ષના મહારાષ્ટ્ર કર્ણાટક દંભી વર્તન કરવું, ખેટ ડેળ કરો]
આંધ કેરલ અને તામિલનાડુ એ દક્ષિણના પ્રદેશોને લગતું, દંભક (દલ્મક) વિ. સં.], દભિયું (દભિયું) વિ. [સ. દક્ષિણના પ્રદેશનું, દક્ષિણ દેશમાં રહેનારું ટ્રમ્ + ગુ. “' ત.પ્ર.], દંભી (દક્ષી) વિ. [સં., ] દાક્ષિણ્ય, દાસ્ય ન. [૪] દક્ષતા, ચતુરાઈ, કૌશલ, હેશિદંભ કરનાર, ડોળી
ચારી, ડહાપણ, શિવલી, “શૈલેન્દ્રી' (બ.ક.ઠા) દંશ (દશ) ૫. [સં] વીંછી કે સર્પ જેવાં પ્રાણીઓનું કરડવું દાખડે પુ. શ્રમ, મહેનત
એ, ડંખ. (૨) (લા.) સામાના હૃદયને ખટક્યા કરે તેવી દાખલ ક્ર. વિ. [અર. દાખિલ ] પ્રવેશ કરાવેલું હોય એમ લાગણ, કીને
દાખલા-દલીલ ન., બ.વ. જિઓ “દાખલો' + “દલીલ.”] શકશન-) (દશ) . [સં.1 ઝેરની કોથળી
દષ્ટાંતો સાથેની સમર્થક રજુઆત દેશવું (દશ૬) સ.કે. સિં. áરા-તત્સમ] દંર કર, ડંખવું, દાખલો છું. [અર. દાખિલ] ઉદાહરણ, દૃષ્ટાંત. (૨) પુરાવા,
કરડવું (વીંછી-સર્ષ વગેરેનું). ભ, ફ, માં અ.ક્ર. જે કર્તરિ પ્રમાણુ, સર્ટિફિકેટ.” (૩) નમૂનાને હિસાબ. [ ૦ આપ, પ્રગ). દંશવું (દશાવું) કર્મણિ, ક્રિ. દંશાવવું (દશાવ- ૦ દેવ (રૂ. પ્ર.) દષ્ટાંત બતાવવું. ૦ કર, ૦ ગણવે ૬) પ્રે., સ. ક્રિ.
(રૂ.પ્ર.) ગણિતને નમુનાને હિસાબ ગણા . ૯ બેસ દંશાવવું, દશાવું (દશા-) જુઓ “દંશવુ'માં.
(-બેસ) (રૂ. પ્ર.) ધડો લેવામાં આવે તેવું થયું. ૦ દશિત (£શિત) વિ. સિં] જેને કાંઈ કરવું છે તેવું. (૨) બેસાઇ (-બેસાડવો) (રૂ.પ્ર.) બીજાં ધડે લે તેવું ન. દંશ, ડંખ
કરી બતાવવું. (૨) હિસાબને મેળ કરવો. ૦ મળશે દંશી (દેશી) વિ. સિ., S], શીલું વિ. સં. ટુરી + ગુ. (રૂ.પ્ર.) હિસાબને મેળ કે ઉકેલ આવ. ૦ લે (રૂ.પ્ર.)
ઈલું' ત..] (લા) દંશવાળું, કિન્નાખેર, ઝેરીલું, ડંખીલું પ્રમાણ-પત્ર લેવું. (૨) ધડો લેવો, બેધ લેવો] દંશી (દશી) શ્રી. (સં.] એક જાતની કરડતી માખી, કાંડર દાખવવું, દાખલું સ, જિ. [સં. દેરા ધાતુના વિકાસમાં પ્રા. દૃષ્ટા (દ) સ્ત્રી. સિં] દાઢ. (૨) (સર્પ વગેરેને) ઝેરી દાંત વવવવ-] દેખાડવું, બતાવવું, કહેવું, જણાવવું દંસી (દસાડા) . કપાસના છોડમાં થતો એક કીડા દાગ(ઘ) . [સં. ઢાઉં મડદાને અગ્નિદાહ. [૦ આપ, દા . [સં. ફ્લાવ> પ્રા. ઢામ-] દવ, દવાનિ, દાવાગ્નિ, ૦ દે (રૂ.પ્ર.) ચેહ સળગાવવી) દાવાનળ. [ લાગ (રૂ.પ્ર.) સળગી ઊઠવું.
દાગ(ઘ)* જએ “ડાઘ.' [૦ લાગ (રૂ.પ્ર.) કલંક ચાટવું] દાર છું. [ફા. દાવ] લાગ, મેકો, તક, (૨) રમતમાં આવતા દાગઢ (ડ) સ્ત્રી. [૨વા. નગારું, નેબત વારે. [૦ લાગવે (રૂ. પ્ર.) રમતમાં વાર મળ્યા પછી દાગણી સ્ત્રી. [જુએ “દાગવું' + ગુ. ‘અણુ' કુ.પ્ર. લજીતી જવું]
ખાણમાં સંબંધ બતાવતા આંક ટાંકી બતાવવાનું કાર્ચ દાઈ(-ચે) (-શ્ય) સ્ત્રી. જિઓ “દાઈ' + ગુ. “અ- દાગ–દાગીને પું. [ જુઓ “દાગીને,'-પર્વ બે કૃતિઓનો
(એ) ણ” ત.ક.], દયાણી સ્ત્રી, [+ ગુ. “અણી' ત. પ્ર.], દ્વિર્ભાવ.] ઘરેણુ-ગાંઠું અને બીજી કિંમતી ચીજ-વસ્તુ, દરદાઈ સ્ત્રી. જિઓ “દાયા.] ધાવ. (૨) સુયાણી, સુવાવડ દાગીને કરાવનારી ધંધાદાર સ્ત્રી, “મિડ-વાઈફ'
દાગદોજી શ્રી. મરામત, સુધારકામ, મારકામ એ દાઈ વિ. [. ઢાઘવ>પ્રા, યાદ ] વારસાનો ભાગીદાર દાગબા-ભ) પં. બૌદ્ધધમઓનું પૂજાનું સ્થાન, સ્ત દાઈ પું. ધર્મ-પ્રચારક, ‘મિશનરી' (મો.) | દગવવું, દાગવું સ. ક્રિ. [જઓ “દાગ,'-ના.ધા.] સળગાવવું, દાઈ દુશમન વિ, ન, જિઓ “દાઈ' + દુધમન.”] વારસાને બળતું કરવું, પટાવવું, ચેતાવવું ભાગીદાર શત્રુરૂપ માણસ
દાગવું? સ.જિ. જિઓ “ડાઘ, –ના. ધા.] નિશાન કરવાં દાઉડી સ્ત્રી, દાસી, નોકરડી, ચાકરડી
(ખાસ કરી રોજમેળ-ખાતાવહીમાં સંદર્ભ લખ્યા પછી) દાઊ(-9)દખાની વિ. [‘દાઉદખાન' વ્યક્તિવાચક મુસ્લિમ દાગી જુઓ “ડાધી.'