Traivarnikachar

SR No.: 010851
Original Sutra Author: N/A
Author: Pannalal Soni
Publisher: Jain Sahitya Prakashak Samiti
Total Pages: 438
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 16 MB

Page 262

२२३
unnamruwaamam
त्रैवर्णिकाचार। तराजू तथा अपने देश-धर्मके अनुसार प्रचलित पत्थर लोहा आंदिके सेर, पावसेर, पाई, पायली आदि तौलने-मापनेके वांटोंको कम ज्यादा न करे ॥ १२१ ॥
न्यूनं दीयेत न वापि गृहीयानाधिकं कदा।
घृतं गुडादि तैलं च धान्यं तु न कदाचन ॥ १२२ ॥ घी, गुड, तेल, अनाज आदि पदार्थ न तो किसीको तोलमें कमती दे, और न आप किसीसे बढ़ती ले ॥ १२२ ॥
मधु च मधुपुष्पाणि कुसुम्भं धायपुष्पकम् । अहिफेनं विपं क्षारं सूक्ष्मधान्यं तिलादिकम् ।। १२३ ॥ घुणितं सकलं धान्यं लाक्षां लोहं च साबुकम् । लोहशस्त्राणि सर्वाणि जीणेघृतं सतैलकम् ॥ १२४ ॥ पौस्तं माञ्जिष्ठकं क्षेत्रं कूपं जलप्रवाहजम् । इक्षुयन्त्र तैलयन्त्रं नावं च चर्मभाजनम् ॥ १२५ ॥ लशुनं शृङ्गवेरं च निशाक्षेत्रं च चालजम् । कन्दं मूलं तथा चान्यदनन्तकायिकं परम् ॥ १२६ ॥ सिक्थं च नवनीतं च वनवाटीक्षुकाण्डकम् । पत्राणि नागवल्याश्च वन्हिवाणस्य भेषजम् ॥ १२७॥ खेचरं रोम चर्मास्थि शृङ्खलं पादुकाद्वयम् । मार्जनी च पदत्राणं हिंसोपकरणं परम् ॥ १२८॥ इत्यादिकमयोग्यं च पूर्वग्रन्थे निषेधितम् ।
तन्न ग्राह्यं वणिग्वधर्मरक्षणहेतवे ।। १२९ ॥ शहत, महुवेके फूल, कुसूमा, धायटीके फूल, अफीम, विष, क्षार, तिल आदि बारीक अनाज, घने हुए सब तरहके अनाज, लाख, लोहा, साबूदाना, सब तरहके लोहेके हथियार. पुराना धी, पुराना तेल, पोस्ते, मंजीठाका खेत, कुआ, अरहट (कुएसे पानी खींचनेका रहट), गन्नेका रस निकालनेका यंत्र, घानी, नाव, चमड़ेके मशक आदि बर्तन, लहसन, बेर, हल्दीका खेत, चालज, कन्द, मूल (जड़) तथा दूसरे अनन्तकायिक पदार्थ, मोम, मक्खन, भागबगीचे, गन्नेके पेड़, पान, छोड़नेकी दारू, पारा, ऊन, चमड़ा, हड्डी, लोहेकी सांफल, खड़ाऊ, वहारी, जूते. हिंसाके योग्य अस्त्र-शस्त्र इत्यादि अयोग्य पदार्थोंका, जिनका कि प्राचीन प्रन्थों में निषेध किया गया है, बनिये अपने धर्मकी रक्षाके. लिए देन लेन न करें ॥ १२३-२९ ॥
अजानगोघ्नमत्स्यघ्नाः कल्लालाश्चर्मकारकाः।।
पापर्धिकः सुरापायी एतैर्वक्तुं न युज्यते ॥ १३०॥ बकरी, गाय मारनेवाले कसाई, मच्छी मारनेवाले ढीमर, शराब बेंचनवाले कलार, चमार, पातकी और मदिरा पीनेवाले, इत्यादि नीच लोगोंके साथ बात भी न करे ॥ १३०॥

Translation AI Generated

## 223
**unnamruwaamam**
**Trivarnikaachar.** Do not increase or decrease the weights and measures like seer, paavseer, pai, payali, etc., made of stone, iron, etc., which are prevalent according to your country and religion. || 121 ||
Do not give less, nor take more than what is due.
Ghee, jaggery, oil, and grains should never be given less or taken more. || 122 ||
Honey, honey flowers, kusumbha, dhayati flowers, opium, poison, alkali, sesame seeds, and other fine grains. || 123 ||
All kinds of grains, lac, iron, and sabudana. || 124 ||
Poppy seeds, manjishtha, fields, wells, water-powered mills, sugarcane mills, oil mills, boats, and leather vessels. || 125 ||
Garlic, ber, turmeric fields, chalaj, tubers, roots, and other countless things. || 126 ||
Wax, butter, sugarcane stalks, leaves, nagavali, and medicines for fire burns. || 127 ||
Birds, hair, skin, bones, chains, shoes, brooms, foot-wear, and weapons of violence. || 128 ||
And other such things which are prohibited in the ancient scriptures. || 129 ||
A merchant should not deal in these things for the sake of protecting his dharma. || 129 ||
Do not deal with goat and cow butchers, fishmongers, liquor sellers, leather workers, sinners, and drinkers. || 130 ||
It is not appropriate to speak with such low people. || 130 ||