Pathikvaggatthakatha

SR No.: 009981
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 326
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 11 MB

Page 215

दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(१०.३१४-३१४)
अत्तन्तपादिचतुक्कवण्णना ३१४. अत्तन्तपादीसु पठमो अचेलको । दुतियो ओरब्मिकादीसु अञतरो। ततियो यजयाजको । चतुत्थो सासने सम्मापटिपन्नो ।
अत्तहिताय पटिपन्नादीसु पठमो यो सयं सीलादिसम्पन्नो, परं सीलादीसु न समादपेति आयस्मा वक्कलित्थेरो विय। दुतियो यो अत्तना न सीलादिसम्पन्नो, परं सीलादीसु समादपेति आयस्मा उपनन्दो विय । ततियो यो नेवत्तना सीलादिसम्पन्नो, परं सीलादीसु न समादपेति देवदत्तो विय । चतुत्थो यो अत्तना च सीलादिसम्पन्नो परञ्च सीलादीसु समादपेति आयस्मा महाकस्सपो विय।
तमादीसु तमोति अन्धकारभूतो । तमपरायणोति तममेव परं अयनं गति अस्साति तमपरायणो। एवं सब्बपदेसु अत्थो वेदितब्बो। एत्थ च पठमो नीचे चण्डालादिकुले दुज्जीविते हीनत्तभावे निब्बत्तित्वा तीणि दुच्चरितानि परिपूरेति । दुतियो तथाविधो हुत्वा तीणि सुचरितानि परिपूरेति । ततियो उळारे खत्तियकुले बहुअन्नपाने सम्पन्नत्तभावे निब्बत्तित्वा तीणि दुच्चरितानि परिपूरेति । चतुत्थो तादिसोव हुत्वा तीणि सुचरितानि परिपूरेति ।
समणमचलोति समणअचलो। म-कारो पदसन्धिमत्तं । सो सोतापन्नो वेदितब्बो । सोतापन्नो हि चतूहि वातेहि इन्दखीलो विय परप्पवादेहि अकम्पियो । अचलसद्धाय समन्नागतोति समणमचलो। वुत्तम्पि चेतं- “कतमो च पुग्गलो समणमचलो? इधेकच्चो पुग्गलो तिण्णं संयोजनानं परिक्खया'ति (पु० प० १९०) वित्थारो। रागदोसानं पन तनुभूतत्ता सकदागामी समणपदुमो नाम । तेनाह - "कतमो पन पुग्गलो समणपदुमो ? इधेकच्चो पुग्गलो सकिदेव इमं लोकं आगन्त्वा दुक्खस्सन्तं करोति, अयं वुच्चति पुग्गलो समणपदुमो"ति (पु० प० १९०)। रागदोसानं अभावा खिप्पमेव पुप्फिस्सतीति अनागामी समणपुण्डरीको नाम । तेनाह - "कतमो च पुग्गलो समणपुण्डरीको? इधेकच्चो पुग्गलो पञ्चन्नं ओरम्भागियानं...पे०... अयं वुच्चति पुग्गलो समणपुण्डरीको''ति (पु० प० १९०)। अरहा पन सब्बेसम्पि गन्थकारकिलेसानं अभावा समणेसु समणसुखुमालो नाम | तेनाह - "कतमो च पुग्गलो समणेसु समणसुखुमालो? इधेकच्चो आसवानं खया...पे०... उपसम्पज्ज विहरति । अयं वुच्चति पुग्गलो समणेसु समणसुखुमालो"ति ।
190