________________
ਸਵੇਰੇ ਉਠ ਕੇ ਕੋਈ ਮੁਕਤੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ, ਸਗੋਂ ਪਾਣੀ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਮਕ ਛਡਨ ਨਾਲ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ । ਕਈ ਲੋਕ ਸ਼ਰਾਬ, ਮਾਸ, ਲਹਿਸੁਣ ਦਾ ਭੋਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਹੀ ਭਟਕਦੇ ਹਨ (ਮੁਕਤੀ ਨਾਲ ਬਾਹਰਲੇ ਵਿਖਾਵੇ ਦਾ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ)। (13)
ਜੋ ਲੋਕ ਸਵੇਰੇ, ਅਤੇ ਸ਼ਾਮੀ ਜਲ ਸਪਰਸ਼ ਨਾਲ ਮੋਕਸ਼ ਦਸਦੇ ਹਨ ਸੋ ਗਲਤ ਹੈ। ਜੋ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮੁਕਤੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਪਰਸ਼ (ਛੂਹਣ) ਨਾਲ ਉਹ ਸਾਰੇ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । (14)
ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮੁਕਤੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਮੱਛੀ, ਕਛੂ ਸਰਸਰਪ (ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੱਪ) (ਪਾਣੀ ਦਾ ਮੁਰਗਾ) ਉਠ ਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵ ਤੇ ਜਲ ਰਾਖਸ ਸਭ ਮੋਕਸ਼ ਨੂੰ ਚਲੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । ਪਰ ਇਹ ਨਾ ਤਾਂ ਵੇਖਿਆ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਸੁਨਣ ਯੋਗ ਹੈ । ਜੋ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮੁਕਤੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਉਹ ਅਯੋਗ ਬਚਨ ਬੋਲਦੇ ਹਨ । (15)
""
ਜੇ ਪਾਣੀ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਮੈਲ ਪਾਪ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਪੁੰਨ ਵੀ ਖਤਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛੋਹਣ ਨਾਲ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਛੁਟ ਕੁਝ ਨਹੀਂ। ਜਿਵੇਂ ਜਨਮ ਤੋਂ ਅੰਨੇ ਦੇ ਪਿਛੇ ਚਲਨ ਵਾਲਾ ਗਲਤ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਭਟਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਜਿਲ ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦਾ । ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਗਿਆਨੀ ਦਾ ਸਾਥੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਘਾਤ ਧਰਮ ਸਮਝ ਕੇ ਕਰਦਾ ਹੈ । (16)
“ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਪਰਸ਼ ਹੀ ਜੇ ਪਾਪ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ, ਤਾਂ ਮੱਛੀ ਮਾਰ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੱਕਤੀ ਨੂੰ ਜਾਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । ਪਰ ਅਜੇਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਤਰ ਜਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਕਾਰਣ ਆਖਣ ਵਾਲੇ ਮਿਥਿਆਤੱਵੀ (ਝੂਠੇ) ਹਨ । (17)
ਸਵੇਰੇ ਤੇ ਸ਼ਾਮ ਅੰਗ ਰਾਹੀਂ ਹੋਮ ਕਰਕੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਗੱਲ ਆਖਣ ਵਾਲੇ ਝੂਠੇ (ਮਿਥਿਆਤੱਵੀ) ਹਨ । ਜੋ ਅੱਗ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ (ਮੋਕਸ਼) ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਅੱਗ ਨੂੰ ਛੁਹਣ ਵਾਲੇ, ਬੁਰੇ ਕਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ) ਵੀ ਸਿਧ ਹੋ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । (18)
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਅੱਗ ਦੇ ਰਾਂਹੀਂ ਮੁਕਤੀ ਮੰਨੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਕਤੀ ਵਾਰੇ ਕੋਈ ਠੋਸ ਮਾਨਤਾ ਸਥਾਪਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ । ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਅਗਿਆਨੀ ਜੀਵ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੇ ਚਕਰ ਵਿਚ ਭਟਕਨਗੇ ਅਤੇ ਤੱਰਸ ਤੇ ਸਥਾਵਰ ਪ੍ਰਾਣੀ ਦੁੱਖ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ।” (ਅਜੇਹਾ ਜਾਨਕੇ ਤੇ ਸਮਿਅਕੱਤਵ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਜੀਵ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਨਾ ਕਰੋ, ਨਾ ਕਸ਼ਟ ਪਹੁੰਚਾਵੇ ) (19)
ਅਸ਼ੁਭ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਇੱਕਠ ਸਦਕਾ, ਜੀਵ ਕਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਛਿਲੇ ਜਾਨ ਦੇ ਕਾਰਣ ਡਰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਲਈ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸਾਧੂ
[84]
