________________
ਮਨ-ਬਚਨ ਤੇ ਸ਼ਰੀਰ ਗੁਪਤੀ ਰਾਹੀਂ ਤਰਸ ਤੇ ਸਥਾਵਰ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਨਾ ਕਰੇ। (20)
ਜੋ ਚਾਰਿਤਰ ਹੀਣ ਸਾਧੂ ਸ਼ਾਸਤਰ ਤੋਂ ਵਿਧੀ ਤੋਂ ਉਲਟ ਭੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਜੋ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਸ਼ੋਭਾ ਲਈ ਬਸਤਰ ਤੇ ਪੈਰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਾਫ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਸੰਜਮ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੈ । ਅਜੇਹਾ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੀ ਸ਼ੁਧ ਸੰਜਮੀ ਹੈ । (ਭਾਵ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਅਜੇਹੇ ਕਰਮ ਮਨਾ ਹਨ ) ਅਜੇਹਾ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ । (21) | ਧੀਰ ਬੁਧੀਮਾਨ ਮਨੁਖ ਜਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਨੂੰ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਸਮਝਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਸਮਝ ਕੇ ਪੁਰਸ਼ ਜਦੋਂ ਤਕ ਮੁਕਤੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਕੱਚੇ (ਜੀਵ ਸਹਿਤ) ਪਾਣੀ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਕੇ, ਸ਼ੁਧ ਜੀਵ ਰਹਿਤ (ਸਚਿਤ) ਪਾਣੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰੇ । ਬੀਜ ਤੇ ਕੱਦ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਾ ਕਰੇ । ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੇ ਇਸਤਰੀ ਭੋਗਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੇ (22)
ਜੋ ਚਾਰਿਤਰ ਹੀਣ ਮਾਂ, ਪਿਉ, ਘਰ, ਪ੍ਰਤ, ਪਸ਼ੂ ਤੇ ਧਨ ਛਡ ਕੇ ਸਵਾਦ ਵਾਲੇ ਘਰਾਂ ਦਾ ਭੋਜਨ ਲੈਣ ਲਈ ਭਜਦਾ ਹੈ ਉਹ ਸਾਧੂ ਪੁਣੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ, ਅਜੇਹਾ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ । (23)
ਜੋ ਪੇਟੂ ਉਤਮ ਸਵਾਦੀ ਭੋਜਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਧਰਮ ਕਬਾ ਸੁਨਾਉਣ ਨੂੰ ਭੇਜਦਾ ਹੈ । ਜੋ ਭੋਜਨ ਬਦਲੇ ਆਤਮ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਦਾ ਇਛੁਕ ਹੈ ਉਹ ਅਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦਾ ਹਜਾਰਵਾਂ ਭਾਗ ਨਹੀਂ । ਜੋ ਭੋਜਨ ਦੇ ਲੋਭ ਲਈ ਅਪਣੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਵੀ ਆਰਿਆ ਪੁਰਸ਼ ਦੇ ਸਵਾਂ ਹਿਸਾ ਨਹੀਂ। (24)
ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਘਰ ਵਾਰ ਛੱਡ ਕੇ ਭੋਜਨ ਲਈ ਭੱਜੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ, ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਭੱਟਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਉਸ ਸੂਅਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ ਜੋ ਪੇਟ ਪਾਲਣ ਲਈ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਿ ਮੋਹ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । (25) | ਜੋ ਅੱਗ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਕਪੜੇਆਂ ਲਈ, ਮਾਲਿਕ ਦੇ ਆਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬੋਲਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਸਾਧੂ ਪਾਰਸਵਸਥ (ਵਿਗੜੇ ਸਾਧੂ) ਅਤੇ ਕੁਸ਼ੀਲ (ਚਾਰਿਤ ਰਹੀਣ) ਹਨ । ਜਿਵੇਂ ਅਨਾਜ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਤੂੜੀ ਬੇਕਾਰ ਹੈ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੰਜਮ ਹੀ ਜੀਵ ਆਤਮਾ ਦਾ ਸਾਰ ਹੈ ।
ਸੰਜਮੀ ਸਾਧੂ ਅਨਜਾਨ ਤੇ ਕਲਾ ਭੋਜਨ ਲਿਆ ਕੇ ਜੀਵਨ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇ । ਭੋਜਨ ਲਈ ਮਿਨਤ ਖੁਸ਼ਾਮਦ ਨਾ ਕਰੇ । ਪੂਜਾ ਦੀ ਇਛਾ ਕਰਦਾ ਨਾ ਫਿਰੇ । ਸ਼ਬਦ ਤੇ ਰੂਪ ਆਦਿ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਪਕੜ ਖਤਮ ਕਰੇ । ਸਾਰੇ ਕਾਮ ਭੋਗਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦੇਵੇ । (2)
{85 ]