Page Text
________________
-
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० १, अ० ५, बृहस्पतिदत्तवर्णनम् ४६७ विज्ञानवान् , 'होत्या' अभूद । 'से णं उदयणस्स छमारस्सा स खलु उदयनस्य कुमारस्य-जितशत्रोयुवराजस्य 'पियवालवयंसए यावि होत्या' पियवालवयस्यकथाप्यभवत-मियमित्रमभूत। कीरशः ? 'सहजायए' सहजातका समानकाले समुत्पन्नः 'सहवाढियए' सहवर्द्धितका सहेव वृद्धि प्राप्तः, 'सहपंसुकीलियए' सहपांशुक्रीडितकाम्सहैव कृतबालक्रीडः ॥ ० ४ ॥ होत्या' जब यह बृहस्पतिदत्त दारक वाल्वावस्था को उलंघन कर योवन अवस्था को प्राप्त हो चुका एवं उसको योवन अवस्था प्राप्त होने का ज्ञान होगया तय 'सेणं उदयणस्स कुमारस्स पियवालवयंसए यावि होत्था' इसकी मित्रता शतानोक राजा के युवराज पुत्र उदयन कुमार के साथ हुई । मित्रता का कारण यह था कि 'सहजायए' ये दोनों साथ ही जन्मे थे, 'सहवड्ढियए' साथ ही बढे हुए थे, 'सहपसुकीलियए' और साथ ही ये दोनों मिलकर बालक्रीडा किया करते थे ।
भावार्थ-इस प्रकार इस महेश्वरदत्त पुरोहित ने कि जिसका रातदिन का यज्ञ करना ही एक कर्तव्य था-अपने कुकृत्यों से अनेक घोरातिघोर पापकों को अर्जित करके अपनी ३००० वर्ष की आयु को समाप्त कर दिया । हिंसामय दुष्कृत्यो ने इस की मानसिक धारा को कुपथगामिनी बनाकर नरक का अधिकारी बनाने योग्य पापकर्मों का बंधक बना दिया। यह जय मरा तप अपने कृत पापकर्मों के अशुभतम फल को भोगने के लिये पंचम पृथिवी-पांचवें १७ सागर की उत्कृष्ट-स्थितिवाले नरक में नारकी की पर्याय में उत्पन्न हुआ। वहां की सर्व प्रकार की भयंकर वेदना को भोगते२ इसने वहां की जोवणगमणुपत्ते विण्णायपरिणयमेने होत्था' ल्यारे ते स्पतिहत ४ मा અવસ્થા પૂરી કરીને યૌવન અવસ્થાને પ્રાપ્ત થયે અર્થાત તેને યોવન અવસ્થા પ્રાપ્ત थयानु ज्ञान २५ गयु त्यारे 'से णं उदयणस्स कुमारस्स पियवालवयंसए याविहोत्या' તેની મિત્રતા શતાનીક રાજાના યુવરાજ પુત્ર ઉદયન કુમારની સાથે થઈ. મિત્રતાનું ४१२ सेतु :-'सहजायए' से गन्न साथ-सा या ता. 'सहवडियए' साये साये मोटा यया ता. 'सहपंसुकीलियए' भने साथैः। -२ मनाने माही કરતા હતા
ભાવાર્થ-આ પ્રમાણે તે મહેશ્વરદત્ત પરહિત કે જેને રાત્રી-દિવમ યજ્ઞ કર એજ એક કર્તવ્ય હતું, તે પોતાના મુંડાથી અનેક ઘેરાતિઘોર પાપકર્મોન મેળવીને પિતાની ૩૦૦૦ ત્રણ હજાર વર્ષની આયુષ્યને પૂરી કરી દીધી. જયારે તે મરણ પામ્યું ત્યારે પિતાનાં કરેલાં પાપકર્મોના અશુભતમ ફળને ભેગાવવા માટે પાંચમી પૃવીપાંચમું નરક, જેની સત્તર ૧૭ સાગરની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ છે તે નરકમાં નકીની પર્યાયથી ઉત્પન્ન થયા. ત્યાંની સર્વ પ્રકારની ભયંકર વેદનાને ભેગવતે ગાતે ત્યાંની થઇ
| SR No. | 009356 |
| Book Title | Vipaksutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 825 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_vipakshrut |
| File Size | 58 MB |