Page Text
________________
विटीका, श्रु० १, अ० ३, अभग्नसेनवर्णनम् अधार्मिको 'जाव' यावत्-अत्र यावच्छन्दगम्योऽिस्मिन्नेवाऽध्ययने तृतीयमूत्रे प्रोक्तः । 'कप्पायं' कल्पायं-कल्पः उचितः, आयः प्रजातो लामः कल्पायः= प्रजाभिर्देयो राजभागः, कर इत्यर्थः तं 'गेण्हइ' गृहाति-पुरिमतालनगराधीशस्य महावलनामकस्य राज्ञः करं प्रजाभ्यः पितृवत् सोऽभग्नसेनकुमारो बलादपहरतीति भावः ॥ मू० १२ ॥ 'अहम्मिए जाव कप्पायं गेण्हइ' और यह महा अधार्मिक होता हुआ प्रजा से प्रदत्त राजमाग को अपने लिये बलपूर्वक ग्रहण करने लगा।
भावार्थ-अलग्जरलेन के लालन पालन के लिये विजयलेनने पांच धायोंको नियुक्त कर दिया । पांच धाोकी देखरेख में पलकर जब अलग्नसेन तरुण होगया, तो विजयसेनने उसका विवाह आठ कन्याओं के साथ कर दिया। कन्या के पिताने इसे खूब दहेज दिया। अब वह उपरीमहलमें उन आठ स्त्रियों के साथ मनुष्यलस्बन्धी कामभोगोंको सोगते हुने रहने लगा। एक दिन की बात है कि अचानक अभग्नलेन के पिता विजयका सरण हो गया। ठाटबाट के साथ अभग्नसेनने पांचसो चोरों के साथ मिलकर पिताकी श्मशानयात्रा निकाली। दाहसंस्कार संपन्न हो चुकने के बाद अअग्नसेनने और भी जो उस समय के लौकिक कृत्य होते थे कभी सब किये। जब सब बातों से यह निवृत्त हो चुका और पितृमरणजन्य शोक भी जब इसका हट गया, तब चोरों ने मिलकर इसे महोत्सवपूर्वक पिता के पद पर शालाटवी में अभिषिक्त कर दिया। इस प्रकार सेनापति मनी गया, 'अहम्मिए जाव कप्पायं गेण्हइ' भने ते भड। मयामि થઈને પ્રજાએ આપેલા રાજભાગને પિતાના માટે બળપૂર્વક પ્રજા પાસેથી પતે લેવા લાગ્યા.
ભાવાર્થ—અભગ્નસેનના લાલન-પાલન માટે વિજયે પાંચ ધાની ગોઠવણ કરી દીધી; પાંચ ધાની દેખરેખમાં પાલન પામી જ્યારે અભગ્નસેન તરૂણ થયે ત્યારે વિજયે તેને વિવાહ આઠ કન્યાઓની સાથે કર્યો. અને કન્યાના પિતાએ તેને ખૂબ પહેરામણી પણ આપી. પછી તે ઉપરના મહેલમાં આઠ સ્ત્રીઓની સાથે મનુષ્ય સંબંધી કામભેગોને ભેગવત રહેવા લાગ્યો. એક દિવસની વાત છે કે, અચાનક અભગ્નસેનના પિતા વિજયનું મૃત્યુ થયું, પછી ઠાઠ-માઠની સાથે અભગ્નસેને પાંચસે ચોરની સાથે મલીને પિતાની સ્મશાનયાત્રા કાઢી, અગ્નિસંસ્કાર થયા પછી અભસેને બીજા જે જે લોકિકવ્યવહારસમ્બન્ધી કાર્યો હતો તે પણ કર્યા, જ્યારે તે તમામ કામથી નિવૃત્ત થયે અને પિતાના મરણસંબંધી શોક પણ મટી ગયે, ત્યારે તમામ ચેરલોકેએ મળી મોટા મહોત્સવ પૂર્વક પિતાના પદ પર શાલાટવીમાં તેને બેસાડયે અને તે ચેરેને
| SR No. | 009356 |
| Book Title | Vipaksutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 825 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_vipakshrut |
| File Size | 58 MB |