SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 228
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ निरयावलिकासूत्रे इत्यादि-अनिक्षिप्तेन अविच्छिन्नेन दिक्चक्रचालेन - तन्नामकेन तथाहि-एकत्र पारणके पूर्वस्यां दिशि यानि फलादीनि तान्याहृत्य भुङ्कते, द्वितीये पारणे दक्षिणस्यां दिशि स्थितानि फलादीनि चाहत्यानातीत्येवं दिक्चक्रबालेन दिङ्मण्ड लेन यत्र तपःकर्मणि पारणकरणं भवति तत तपाकर्म 'दिक्चक्रवालं' कथ्यते तेन तपःकर्मणेति ॥ ४ ॥ हुए मांस) के समान अपने शरीरको कष्ट देते हुए विचरते हैं। उनमें जो दिशाप्रोक्षक हैं उनमें प्रव्रजित होनेकी इच्छा रखता हूँ, और प्रवजित होकर भी इस प्रकारका अभिग्रह (प्रतिज्ञा) लूंगा कि यावज्जिब अन्तर रहित पष्ट पष्ट (बेला-बेलारूप) दिकचक्रवाल तपस्या करता हुआ सूर्यके अभिमुख भुजा उठाकर आतापनभूमिमें आनापना लेता रहूंगा। इस प्रकार मनमें सोचकर विचार करता है, और विचार करके सूर्योदय होनेपर बहुतसी लोहेकी कडाहियां यावत् लेकर दिशा-प्रोक्षक तापसके पास आया ओर दिशा-प्रोक्षक तापस हो गया । तापस होकर वह सोमिल पूर्वोक्त अभिग्रह ग्रहण करके पहला पष्ट-क्षपण तप स्वीकार कर विचरने लगा। __ यहां 'दिक्चक्रवाल' शब्द आया है, इसका अभिप्राय हैतपस्वी तपस्याकी पारणाके लिये अपनी तपोभूमिकी चारों दिशाओं में फलको इकट्ठा करके रखे । बादमें तपस्याकी पहली पारणामें पूर्वપિતાના શરીરને કષ્ટ દેતા જે વિચારે છે તેમાં જે દિશાક્ષક છે તેઓની પાસે પ્રવ્રછત બનવાની ઈચ્છા રાખુ છુ તથા પ્રવ્રજીત થઈને પણ આ પ્રકારના અભિગ્રહ (प्रतिज्ञा ) A cril सुधी ७ त्या सुधा मन्तर हित ७४-७४ (Talબેલારૂપ) દિચક્રવાલ તપસ્યા કરતે સૂર્યની સામે હાથ ઊચા રાખીને આતાપન ભૂમિમાં આતાના લતે રહીશ આમ વિચાર કરે છે વિચાર કરીને સુર્યોદય થતા ઘણું લેઢાની કડાઈએ કડછી, તાબાના તાપસ પાત્ર આદિ લઈને દિશ એક્ષક તાપસની પાસે આવ્યું અને દિશા પ્રેક્ષક તાપસ થઈ ગયે તાપસ થઈને પણ તે સોમિલ પૂર્વોકત અભિગ્રહ બરાબર લઈને પહેલા ષષ્ઠલપણું સ્વીકાર કરીને વિચરવા લાગે છે અત્રે “દિફ ચક્રવાલ” શબ્દ આવ્યું છે તેનો અભિપ્રાય એ છે કે તપસ્વી તપસ્યાનાં પારણુ માટે પિતાની તપોભૂમિની ચારે દિશામાં ફલ ભેગાં કરીને રાખે.
SR No.009351
Book TitleNirayavalikasutram
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1960
Total Pages437
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, agam_nirayavalika, agam_kalpavatansika, agam_pushpika, agam_pushpachulika, & agam_vrushnidasha
File Size22 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy