Page Text
________________
trafaat टीका पद १७ सू० ८ सलैश्याहारादिनिरूपणम्
मणूसा किरियाहिं जे संजया ते पहताय अपमत्ताय भाणियव्वा' नवरम् - समुच्चयापेक्षया विशेषतु मनुष्याः क्रियाभि ये संयता भवन्ति ते प्रमत्ताथ अप्रमत्ताश्च भणितव्याः - वक्तव्याः प्रमत्ताप्रमत्ताना मुभयेपामपि मनुष्याणां तेजोलेश्यायाः सद्भावात् किन्तु 'सरागवीयरागा नत्थि' सरागसंयताः, वीतरागसंयताथ तेजोलेश्या मनुष्या न सन्ति वीतरागाणां तेजोलेश्याया असंभवेन तस्याः सरागत्वाव्यभिचारेण च अत्र वीतराग सरागपदोपन्यासस्यायुक्तत्वात्, 'वाणमंतरा तेउलेसाए जहा असुरकुमारा' वानव्यन्तरा स्नेजोलेश्याचां यथा असुरकुमारा उक्तास्तथा वक्तव्याः तथा च तेजोलेश्यायां विषये वानव्यन्तरा अपि मायि मिथ्याप्ररूपणा समुच्च के सदृश ही समझना चाहिए, किन्तु क्रियाओं को लेकर मनुष्यों के विषय में ऐसा कहना चाहिए- जो मनुष्य संयत हैं वे दो प्रकार के हैं-प्रमत्तऔर अप्रमन्त । क्योंकि प्रयत्त और अप्रमत्त, दोनों प्रकार के मनुष्यों में तेजोलेश्या पाई जाती है । नगर तेजोलेश्यावाले मनुष्यों में सरागसंयत और वीतरागसंयत, ये दो भेद नहीं हो सकते, क्योंकि तेजोलेश्या वीतरागसंयतों में संभव नहीं है । वह सरागसंयतों में ही पाई जाती है, ऐसी स्थिति में तेजोलेश्या में वानव्यन्तरों का कथन असुरकुमारों के समान समझलेना चाहिए | अतएव तेजोलेश्या के विषय में वानव्यन्तरों के मायिमिथ्यादृष्टि उपपन्न और अमावि सम्यग्यष्टि उपपन्नक में दो भेद कहने चाहिए, संज्ञिभूत और असंज्ञिभूत भेद नहीं कहने चाहिए, क्योंकि तेजोलेश्यावाले वानव्यन्तरों में भी असंज़ी जीवों का उत्पाद नहीं होता है ।
७१
इसी प्रकार ज्योतिष्क और वैमानिक भी तेजोलेश्या के विषय में माथिमिथ्यादृष्टि - उपपन्नक और अमाथिसम्यग्दृष्टि उपपन्नक के भेद से दो प्रकार के કહેવુ' જોઈ એ, જે મનુષ્ય સયત છે, તે બે પ્રકારના જે પ્રમત્ત અને અપ્રમત્ત કેમકે પ્રમત્ત અને અપ્રમત્ત બન્ને પ્રકારના મનુષ્યામાં તેોલેશ્યા મળી આવે છે, પણ તેજો લેશ્યાવાળા માણસામાં પરાગ સયત અને વતરાગ સત એ બે ભેદ નથી થઈ શકતા, કેમકે તેજલેશ્યાના વીતરાગ સયતામાં સ’ભવ નથી હોતા. તે સરાગ સયતામાં જ મળી આવે છે, એવી સ્થિતિમાં તેોલેશ્યાવાળાના બે ભેદ કરવા અનુચિત છે.
તેજાલેશ્યામાં વાનભ્યન્તરનું કથન અસુરકુમારેાની સમાન સમજી લેવુ' જોઈએ તેથીજ તેજલેશ્યાના વિષયમાં વાન વ્યન્તાના માયી મિથ્યાદ્રષ્ટિ ઉપપત્નક અને અમ યી સભ્યૠષ્ટિ ઉપપન્નક આ બે ભેદ રાખવા બ્લેક એ. કેમકે તે લેશ્માવાળા વાનવ્યન્તરામાં પણ અસ'ની જીવાના ઉત્પાદ નથી થતે.
44 એ પ્રકારે ચેાતિષ્ઠા અને વૈમાનિક
પણ તેોલેશ્યાના વિષયમાં માયી મિથ્યાદૃષ્ટિ ઉપપન્નક અને અમાયી સભ્યષ્ટિ ઉપપન્નકના ભેદથી એ પ્રકારના હાય છે,
| SR No. | 009341 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1978 |
| Total Pages | 841 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 62 MB |