Page Text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०२६ ३.१ सू०३ ज्ञानावरणीयकर्माश्रित्य वन्धस्वरूपम् ५८९ अवधिज्ञानी एषां चत्वारोऽपि भङ्गा भवन्ति इति ज्ञानी-सामान्यज्ञानी, यावत्पदेन मतिश्रुतज्ञानिनो ग्रहणं भवति । 'मणपनवणाणी पुच्छा' मनापर्यज्ञानी किम् आयुष्कं कर्म अत्रमात् बध्नाति भन्स्यलि इत्यादि चतुङ्गमा प्रश्नः भगवानाह'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'अत्थेगडए बंधी बंधइ वधिस्सई' अस्त्येककः एकः कश्चित् मनःपर्यवज्ञानमा आधुकं कर्म पूर्वकाले अबध्नाव सम्प्रति __ सम्परिप्रथयाइष्टि जीव आयुकर्म का बंध नहीं करता है तथा कोई सम्यग्मियादृष्टि जीव घरमशरीरी होने पर आगामी काल में भी उसका बंध करने वाला नहीं होता है, इस कारण यहां तृतीय और चतुर्थ भंग ही कहे गये हैं। शेष दो भंग नहीं कहे गये हैं। 'नाणी: जाव ओहिनाणी चत्ताहि भंगा' ज्ञानी जीव में यावत् अवधिज्ञानी में चार भंग होते हैं। ज्ञानी पद से यहाँ 'सामान्यज्ञानी' ग्रहीत हुआ है, तथा यावत् पद से 'भतिज्ञानी, श्रुतज्ञानी' इनका ग्रहण हुआ है। 'भगएज्जवनाणी पुच्छ।' है भदन्त ! मनापर्यवज्ञानी के सम्बन्ध में मेरा प्रश्न है-अर्थात् मनःपर्यज्ञानी ने क्या पूर्वकाल में आयु कर्म का पन्ध किया है ? वह वर्तमान में वह उसका क्या धन्ध करता है ? भविष्य में क्या वह उसका वध करेगा ? इत्यादि रूप से यहां शेष ३ अंग और प्रकट करना चाहिये, 'उत्तर में प्रभुश्री कहते है-'गोयमा! अस्थाइए पंधी, बंध, बंधिस्स हे गौतम! किसी एक मनापर्यपज्ञानी ने पूर्वकाल में आयुष्क कर्म का बन्ध किया है, वर्तमान
- - સમ્યમિથ્યા દષ્ટિ છે આયુકર્મને બંધ કરતા નથી તથા કઈ સમ્યમિદષ્ટિ જીવે ચરમશરીરી થાય ત્યારે આગામી કાળમાં પણ તેને બંધ કરવા વાળા હતા નથી, એ જ કારણે અહિયાં ત્રીજો અને ચે છે Minor 8 . श्रीना मे या नथी. 'नाणी जाव ओहिनाणी चत्तारि संगा' ज्ञानी वने यावत् सवधिज्ञानी छपने यार सगी साय छे. જ્ઞાની પરથી અહિયાં સામાન્યજ્ઞાની ગ્રહણ થયેલ છે. તથા યાવત્પદથી મતિज्ञानी, शुशानी यहए । यया छे. 'मणरज्जवनाणी पुच्छा, मन:पय यज्ञानाना સંબંધમાં ગૌતમ સ્વામીએ પ્રશ્ન કરેલ છે કે હે ભગવાન મન પર્યવ જ્ઞાનવાળા જીવે પૂર્વ ક ળમાં આયુકમનો બ ધ કર્યો છે? વર્તમાન કાળમાં તે તેને બંધ કરે છે ? ભવિષ્ય કાળમાં તે તેને બંધ કરશે ? વિગેરે પ્રકારથી બાકીના ત્રણ ભાગે અહિયાં સમજી લેવા આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે'गोयमा ! अत्थेगइए बंधी, बंधइ, बंधिस्सइ' गौतम भना५य. જ્ઞાનીએ પૂર્વકાળમાં આયુષ્ય કર્મને બંધ કર્યો છે. વર્તમાનમાં તે તેને
| SR No. | 009326 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 708 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |