Page Text
________________
चन्द्रिका टीका श०२५ उ. ३ सू०८ नैरयिकादीनामल्पबहुत्व निरूपणम् ७२९ पुद्गलास्तु-जीर्वैः बद्धा असंबद्धाश्वापि भवन्ति । अतः पुद्गलेभ्यो जीवाः स्तोकां भवन्ति । यथोक्तम्
'जं पोगलावबद्धा जीवा पाएण होंति तो थोबा,
जीवेर्हि विरहिया अविरहिया य पुण पोग्गला संति' ॥ १ ॥ यत्पुद्गलावबद्धा मायेण जीवा स्ततः स्तोका भवन्ति, जीवैर्विरहिता अविरहिताच पुनः पुद्गलाः सन्ति ॥ इतिच्छाया ।
1
1
-
जीवेभ्योऽनन्तगुणा पुद्गला, कथमनन्तगुणत्वम् ? यत् वैजसादिशरीरम् येन जीवेन परिगृहीतं भवति तद्, ततो जीवात् प्रलपरिमाणमाश्रित्याऽनन्तगुणं भवति । तथा तैजसशरीरात् प्रदेशतोऽनन्तगुणं कार्मणं शरीरं भवति । एवं च एते . तेजसकार्मणशरीरे जीवप्रतिवद्धे अनन्तगुणे भवतः । जीवविमुक्ते च ते ताभ्यामनन्तगुणे भवतः । शेषशरीराणां चर्चाऽत्र न कृता यतस्तानि मुक्तान्यपि स्वस्वः जीव प्रायः अनन्तानन्तपुगलों से बद्ध हैं । परन्तु जो पुद्गल हैं वे जीवों के साथ संबद्ध भी हैं और असंबद्ध भी हैं । इसी कारण यहाँ पुगलों की अपेक्षा जीवों में स्तोकता कही गई है। सो ही कहा है- 'जं पोरग लावबद्धा जीवा' इत्यादि । जीवों से अनन्तगुणित अधिक पुगल इसलिये कहे गये हैं कि जो तैजस आदि शरीर जीव से परिगृहीत हो रहे हैं वे पुद्गलपरिणाम को लेकर जीव से अनन्तगुणे हैं और तैजसशरीर से अन न्तगुणा कार्मणशरीर है। इस प्रकार जीव प्रतिबद्ध ये तेजस और कार्मणशरीर अनन्तगुणें जीव की अपेक्षा से कहे गये हैं । परन्तु जो तेजसकार्मणशरीर जीव से विप्रमुक्त हैं वे भी जीव प्रतिबद्ध तैजसकार्मण शरीर से अनन्तगुणे हैं । शेष शरीरों की यहां चर्चा नहीं की
જીવા પ્રાય. અન તાનંત પુદ્ગલાથી અધાયેલા છે. પરંતુ જે પુદ્ગલ છે, તે જીવાની સાથે સમૃદ્ધ-ખંધાયેલા પશુ છે. અને 'ધાયા વિનાના પણ છે. આ કારણથી અહીયાં પુદ્ગલા કરતાં જીવામાં અપપણુ' કહેવુ છે એજ કહ્યુ છે—ન पोग्गला व बद्धा जीवा' इत्यादि । रतां युद्धसो मनता वधारे भेटला भाटे કહ્યા છે કે જે તૈજસ વિગેરે શરીરા છવાથી ગ્રહણ કરાયા છે. એ પુરવાના પરિણામથી જીવા કરતાં અનન્તગણુા છે અને તૈજસ શરીશ કરતાં અનન્ત ગણા કામણુ શરીરે છે આ રીતે જીવથી પ્રતિષ્ઠદ્ધ આ તૈજસ અને કામ ! શરીરે અનન્તગણા જીવની અપેક્ષાથી કહ્યા છે. પરન્તુ જે તેજસ અને કાણુ શરીર। જીવથી છૂટી ગયા છે તે પણ જીવથી પ્રતિબદ્ધ તેજસ અને કામણુ શરીર કરતાં અનન્તગણુા દે. માકીના શીરાની વિચારણા અહીં કરવામાં
भ० ९२
| SR No. | 009325 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 15 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 972 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 59 MB |