Page Text
________________
प्रद्रिका टीका श० १२ ३० १० सू० ३ रत्नप्रभादिविशेर्पानिरूपणम्
૪૭
पर्यायः व्यपदिष्टः सन् अवक्तव्यः स्यात् - तथाहि नहि असौ आत्मेति च वक्तु ं शक्यः परपर्यायापेक्षया तस्य अनात्मत्वात्, नापि अनात्मेति च वक्तुं शक्यः स्वपर्यामापेक्षया तस्य आत्मत्वात् इति भावः, तदुपसंहरन्नाह - ' से तेणद्वेणं तं चेत्र जाव नो आयाइयं, एवं जात्र भच्चुए कप्पे' ततं - अथ तेनार्थेन, तदेव - पूर्वोक्तरीत्यैव, यावत् - सौधर्मः कल्पः स्यात् आत्मा, स्यात् नो आत्मा, स्यात् अवक्तव्यः - आत्मा इति च, नो आत्मा इति च शब्देन युगपद् व्यपदेष्टुमशक्यः, एवं रीत्या - यावत्-ईशानसनत्कुमार माहेन्द्रब्रह्म - लान्तक - महाशुक्र - सहस्रारारणानतपाणताच्युतकल्पः स्यात् आत्मा, स्यात् नो आत्मा, स्यात् अवक्तव्यःआत्मेति च; नो आत्मेति च शब्देन युगपद् व्यपदेष्टुमशक्यः इति भावः । गौतमः पृच्छति - 'आया भंते! गेविज्जविमाणे अन्ने गेविज्जविमाणे' हे भदन्त ! ग्रैवेयकविमानः किम् आत्मा सद्रूपो वर्तते ? किंवा अन्यः अनात्मा - असद्रूपो ग्रैवेयकविमानो वर्तते ? भगवानाह - ' एवं जहा रयणप्पभा तत्र एवं अणुत्तरचिमाणा कि एवं ईसिप भारा वि' एवं - पूर्वोक्तरीत्या यथा रत्नप्रभा पृथिवी उक्ता, तथैव ग्रैवेयक विमानोऽपि वक्तव्यः तथा च ग्रैवेयकविमानः स्यात् आत्मा, स्यात् नो असद्रूप है और आत्मा नो आत्मा इन शब्दों द्वारा युगपत् अवक्तव्य होने का कारण कथंचित्-अवक्तव्य भी है। अब गौतम स्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं - ' आया भंते । गेविज्जविमाणे- अन्ने गेविजमाणे' हे भदन्त ! ग्रैवेयक विमान सद्रूप है या असद्रूप है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं एवं जहां रयणप्रभा तहेव, अनुत्तरविमाणा वि एवं ईसिप भारा वि' हे गौतम । जैसा रत्नप्रभा पृथिवी के विषय में कहा जा चुका है, उसी प्रकार से ग्रैवेयक विमान के विषय में कहना चाहिये तथाच - ग्रैवेयक विमान कथंचित् सदरूप है, कथंचित् असद्रूप है और कथंचित् अवक्तव्य है क्योंकि वह आत्मा एवं नो आत्मा इन અને આ મા-અનાત્મતા શબ્દો દ્વારા એક સાથે અવાસ્થ્ય હવાને કારણે ગ્રંથ'ચિત્ અવક્તવ્યું પણુ છે.
?
गौतम स्वाभीना प्रश्न -" आया भंते ! गेविज्जविमाणे अन्ने गेविज्ञमाणे " હે ભગવન્ ! ગ્રેવેયક વિમાન સરૂપ છે, કે અસરૂપ છે ?
भडावीर प्रभुना उत्तर- " एवं जदा रयणप्पभा तहेव, एवं अणुत्तरं विमाणा वि एवं ईसिप भारी वि" हे गौतम! नेवु उथन रत्नअला पृथ्वीना विषयभां કરવામાં આવ્યુ છે, એવુ જ કથન વેયક વિમાન વિષે પણ સમજવું જેમ કે–ત્રૈવેયક વિમાન અમુક અપેક્ષાએ સદ્ગુરૂપ છે, અમુક અપેક્ષાએ અસદ્ગુરૂપ છે અને અમુક અપેક્ષાએ અવક્તવ્ય છે, કારણૢ કે આત્મા અને તે આત્મા,
| SR No. | 009320 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 743 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |