Page Text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श० ११ उ० १० सू० ४ जीवप्रदेशविशेषाधिकनिरूपणम् ४४९ ____टीका-लोकैकप्रदेशप्रस्तावात् तेषामल्पबहुन्वादिकमाह-'लोगस्सणं भंते !' इत्यादि, 'लोगस्स णं भंते ! एगम्मि आगासपएसे जहन्नपए जीवपएसाणं, उकोसपए जीवपएसाणं सव्वजीवाणय कायरे कयरेहितो जाव विसेसाहिया वा?' गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! लोकस्य खल्लु एकस्मिन् आकाशप्रदेशे जघन्यपदे जघन्यतया जीवप्रदेशानाम् उत्कृष्टपदे उत्कृष्टतया जीवप्रदेशानाम् , सर्वजीवानां च मध्ये कतरे जीवप्रदेशादयः, कतरेभ्यो जीवप्रदेशादिभ्यः यावत्-अल्पा वा, बहुका वा, तुल्यावा विशेषाधिका वा सन्ति ? अगवानाह-'गोयमा ! सव्वत्थो वा लोगस्स एगमि आगासपएसे जहन्नएए जीवपएसा, सव्वजीवा असंखेज्जगुणा,
जीवप्रदेशविशेषाधिक वक्तव्यता'' 'लोगस्तण भंते ! एगंनि भागासपएले' इत्यादि।
टीकार्थ-लोक के एक प्रदेश के स्वरूप को लेकर मूत्रकार इस सूत्र द्वारा एक प्रदेश में वर्तमान जीक प्रदेशों की अल्पबटुता का कथन करते हैं-इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पछा है-'लोग ण मते! एगस्मि
आगासपएसे जहन्नपए जीवएसाण, उक्कोलपए जीवपएसाण सम्धजी वाण य कयरे कयरेहितो जाव विसेलाहिया वा' हे भदन्त ! लोक के एक आकाशप्रदेश में जघन्यरून से वर्तमान जीवप्रदेशों के बीच, तथा उत्कृष्ट जीवप्रदेशों के बीच और समरत जीवों के बीच कौन जीवप्रदेशादिक किन जीवादिक प्रदेशों से अल्प है ? कौन जीवप्रदेशादिक कौन जीवप्रदेशादिकों के बराबर है और कौन जीवप्रदेशादिक कौन जीवप्रदेशादिकों से विशेषाधिक है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं
देश विशेषाधि पतव्यता" लोगस्स णं भंते! एगंमि आगासपएसे." त्या:ટીકાઈ–લેકના એક પ્રદેશના સ્વરૂપનું કથન ચાલી રહ્યું છે. તેથી સૂત્રકાર આ સૂત્રદ્વારા એક પ્રદેશમાં રહેલા જીવપ્રદેશની અલ્પબદ્ધતાનું કથન કરે છે-આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એવો પ્રશ્ન पूछे छ -“लोगस्स ण भंते ! एगम्मि आगासपएसे जहन्नपए जीवपएसाण', उकोसपए जीवपएसाण सव्व जीवाण य कयरे कयरेहितो जाव विसेसाहिया वा?" હે ભગવન! લેકના એક આકાશપ્રદેશમાં જઘન્ય રૂપે વર્તમાન (રહેલા) જીવપ્રદેશ, તથા ઉત્કૃષ્ટ રૂપે રહેલા જીવપ્રદેશ તથા સમસ્ત જીવોમાંથી કેણ કેના કરતાં અલ૫ છે? કયા જીવપ્રદેશાદિક કયા જીવાદિકેથી અધિક છે? કયા જીવપ્રદેશાદિક ક્યા જીવપ્રદેશાદિકની બરાબર છે? અને કયા જીવપ્રદે. શાદિક કયા જીવપ્રદેશાદિક કરતાં વિશેષાધિક છે ?
| SR No. | 009319 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 09 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 770 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 45 MB |