Page Text
________________
-
-
अमेयचन्द्रिका टीका स. ८ उ. २ स. ६ लन्धिस्वरूपलिरूपणम् परस्वत्वापादनं कृतं तदव गृह्यमाणं प्रतिग्रहीत्रा आदेयलाभः, तम्य लब्धिः लामलब्धिः ६, भोगलब्धिः- भोगो मनोहारिशब्दादिविषयानुभवनम् तम्य, लब्धिः भोगलब्धिः ७, अथ च पौनःपुन्येनय म्योपयोगः संभवति स वस्त्रभवनादिः उपभोगो व्यवह्रियते तस्य लब्धिरुपभोगलब्धिः ८, वीर्यलब्धिःवीर्यमात्मपरिणामो विशेषचेष्टालक्षणस्तस्य लब्धिः वीर्यलब्धिः २, तयाइन्द्रियाणां स्पर्शनादीनां मतिज्ञानावरणक्षयोपशमसंभूतानामेकेन्द्रियादिनातिनामकर्मोदयनियमितत्रमाणां पर्याप्तकनामकर्मादिसामर्थ्यसिद्धानां द्रव्यभावस्पाणां लब्धिरात्मन इति इन्द्रियलब्धिः १०,। सिद्धान्तका कथन है- उसकी लब्धि होना- इसका नाम दानलब्धि है। प्रतिग्रहीताको दिये गये दानसे जो लाभ प्राप्त होता है उसका नाम लाभलब्धि है- यह लाभलन्धि लाभान्तराय कर्मके क्षयादिकसे प्राप्त होती है । मनोहारी शब्दादिक विपयोंका अनुभवन करना इसका नाम भोग है- इस भोग की प्राप्ति का नाम भोगलब्धि है। जिस वस्तुका बारबार उपयोग होता है उसका नाम उपभोग हैजैसे वस्त्र, भवन आदि- इसकी प्राप्तिका होना सो उपभोगलब्धि है। भोग और उपभोगका लक्षण इस प्रकारसे सिद्धान्तकारोंने कहा है_ 'भुक्त्वा परिहातव्यो भोगो, भुक्त्वा पुनश्च भोक्तव्यः । उपभोगोऽज्ञानवसनप्रभृति पंचेन्द्रियो विषयः ॥'
आत्माका विशेषचेष्टा रूप जो परिणाम है उसका नाम वीर्य है, इस वीर्यको लब्धिका नाम वीर्यलब्धि है। मतिज्ञानावरण कर्म के લબ્ધિ થવી તેનું નામ દાન લબ્ધિ છે પ્રતિ હિતાને (લેનારને) આપેલા દાનથી જે લાભ પ્રાપ્ત થાય તેનું નામ લાભલબ્ધિ છે આ લાલ લબ્ધિ લાભાન્તરાય કર્મના ક્રમાદિકથી પ્રાપ્ત થાય છે અને હારી શખા દિ વિષયને અનુભવ કરવો તેનું નામ જોગ છે. તેની પ્રાપ્તિનું નામ ભેગલબ્ધિ છે (એક વખત ભેગવવામા આવે તે ભાગ છે. વારંવાર ભેગવવામાં આવે તે ઉપભેગ છે. જેમકે વસ્ત્ર, ભવન ઈત્યાદિ તેની પ્રાપ્તીનું હોવું તે ઉપગ લબ્ધિ છે ભેગ અને ઉપગનું લક્ષણ સિદ્ધાંતકારોએ નીચે પ્રમાણે દર્શાવેલ છે –
'भुक्त्वा परिहातव्यो भोगो' या.
આભાનું વિશેપ ચેટરૂપ જે પરિણામ છે તેનું નામ વીર્ય છે તે વીર્યની લબ્ધિનુ નામ વિયલબ્ધિ છે. મતિજ્ઞાનાવરણ કર્મના ક્ષયમથી ભાવેન્દ્રિયનું તયા એકેન્દ્રિયાઈ જાતિ નામ કર્મના ઉદયથી તથા પર્યાપ્ત નામ કર્મના ઉદયથી પ્રાપ્ત
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |