Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ.२ स.१ आशीविषस्वरूपनिरूपणम् २७९ आसीविसस्स वि' एवं वृश्चिक-मण्ड्कजात्याशीविषाणामिव उरगजात्याशी विषस्यापि विषस्य विषयव्यापनसामर्थ्यादिकमबसेयम् किन्तु नवरं जंदीवप्पमाणमेत्त वोदिं विसेणं विसपरिगयं सेसं तं चेत्र जाव करेस्संति वा३' नवरं वृश्चिकाद्यपेक्षया उरगजात्याशीविपस्य विशेषस्तु-स हि जम्बूद्वीपप्रमाणमात्रां तनुम् विषेण विषपरिगतां विषत्वप्राप्तां शेष तदेव-यथोक्तानुसारमेव पर जानना चाहिये' इस कथन से यहां ऐसा पाठ लगाना चाहिये कि मंडूक जाति के आशाविषके विषके प्रभावमें जो पूर्वोक्त रूप से कहा गया है वह उसकी सामर्थ्य दिखाने के लिये ही कहा गया है. क्योंकि ५२६-६-१९ योजन भरतक्षेत्रका प्रमाण कहा गया है यह प्रमाण जंबूद्वीप के प्रमाणका १९० वां भाग पडता है सो इतने बडे शरीर में प्रविष्ट होकर मंडूक जातिके आशीविषोंके विषने न पहिले कभी उसे अपने प्रभाव से प्रभावित किया है और न वह वर्तमान में ही ऐसा करता है और न वह भविष्यत् काल में भी ऐसा करेगा ही । यह तो उसकी सामर्थ्य मात्रका कथन किया गया है। 'एवं उरगजाइ आसीविसस्स वि' जिस तरह से वृश्चिक और मंडूक जातिके आशीविषोंके विषका प्रभाव प्रकट किया गया है, उसी प्रकार में उरगजातिके आशीविषों के विषसे व्याप्त होने के विषय में भी जानना चाहिये । परन्तु यहां पर जिस शरीरको वे अपने विषसे व्याप्त करते हैं वह शरीर भरतक्षेत्रप्रमाण नहीं होता है किन्तु ज बूद्वीपममाण होता है । यही बात 'नवरं जवुद्दीवप्पमाणमेत्तं સમજવું” આ થનમાં એવો પાઠ અહિઆ સમજવાનો કે મંડૂક જાતિના આશીવિશ્વના ઝેરના પ્રભાવમાં જે પહેલા કહેવામાં આવ્યું છે તે તેની શકિતના વર્ણન માટે જ કહેવામાં આવેલ છે કેમકે પ૨૬-૬-૧૯ યોજના ભરતક્ષેત્રનું પ્રમાણ કહેલ છે. -આ પ્રમાણુ જ બદીપ પ્રમાણુના ૧૯૧ માં ભાગ જેટલું છે તે એટલા મેટા શરીરમાં પ્રવેશ કરી વ્યાપ્ત થઈ શકે છે, પરંતુ પ્રવેશ થઈને મહૂક જાતિના આશીવિષેના ઝેરે પહેલાં કેઈ વખત તેને પિતાના પ્રભાવથી પ્રભાવિત કરેલ નથી અને વર્તમાનમાં પણ તેવું કરતા નથી અને ભવિષ્યમાં પણ તેવું કરશે નહી. આતે કેવળ શકિત માત્ર तास छ. 'एवं उरगजाड आसीविसस्सवि' वी शत पृश्चि: (वी छ।) અને મંક (દેડકા) જાતિના આરીવિષેના ઝેરને પ્રભાવ જણાવેલ છે તે જ રીતે ઉરગ (સર્પ) જાતિના આશીવિશેના ઝેરને ફેલા થવાના વિષયમાં પણ સમજી લેવું પરંતુ અહી આ જે શરીરને તે પિતાના ઝેરથી વ્યાપ્ત કરે છે. તે શરીર ભરતક્ષેત્ર પ્રમાણ હતું
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |