Page Text
________________
7
છે
crime
,
तवं विभागशः संस्थापयितुं दुःशकमिति २ तथा दुर्दर्शम् - दुःखेन दर्श्यते = अयोध्यते यत् तत् शिष्यान वस्तुतस्थं दर्शयितुं ते काठिन्यमनुभवन्तीति ३| तथा - दुस्तितिक्षम् - दुःखेन तितिक्ष्यते = सद्यते यत् तत् उत्पन्नं परीपदादिकं शिष्यैस्तितिक्षयितुं महान्तमायासमनुभवन्तीति ४| तथा दुग्नुचरम् - दुःखेन अनुचर्यते = अनुष्ठाप्यते यत्तत् । शिष्यैराचारमनुष्ठापयितुं ते महापरिश्रमवन्तो भवन्तीति । अत्र चरतिरन्तर्भावितण्यर्थो बोध्यः । यद्यपी स्थानानि दुराख्यानादीनि वक्तव्यानि तथापि येषु स्थानेषु कृच्छ्रवृत्ति भवति स्थानान्यपि कृच्छ्रवृत्तियोगात् आश्रयाश्रमिणोरभेदोपचारेण कृच्छ्रवृत्तीत्युच्यन्ते ।
int कठिनता हुई है । दुर्विभाज्य शिष्यों की बुद्धिमें जो वस्तुको विभागशः संस्थापन करना दुःशक्य होता है, यह दुर्विभाज्य है २ जो वस्तु शिष्यों को बड़ी कठिनता से दिग्वलाया जाता है, अर्थात् जिस वस्तु को समझाने में उन्होंने कठिनताका अनुभव किया है, यह दुर्दर्श है, जिन उत्पन्न हुए परीपह आदिकों का सहन शिष्यों से उन्होंने कठिनता से कराया है, अर्थात् उत्पन्न हुए परीपोको शिष्योंसे सहन कराने में जिस कठिनाईका उन्हें अनुभव हुआ है वह दुस्तितिक्ष है ४ । तथा शिष्यजनोंसे उन्होंने जिस आधारका परिपालन घड़ी कठिनतासे पाया है वह दुरनुचर है ५ ।
यद्यपि यहां इन पांच स्थानोंको दुराख्यान आदि रूपसे कहना चाहिये था, दुराख्येय आदि रूपसे नहीं कहना चाहिये था, परन्तु फिर भी
धली ४ महिनताना अनुभव अरवा पयेो हतो. (२) " दुर्विभान्न्य "— શિષ્યાની બુદ્ધિમાં જે વસ્તુતત્વનું' વિભાગશઃ સંસ્થાપન કરવાનુ` કા` દુઃશક્ય होय छे, तेनु नाम दुविलाय छे. ( 3 ) ने वस्तुतत्व शिष्याने धणी भुश् લીથી દેખડી શકાય છે-એટલે કે જે વસ્તુતત્વ શિષ્યાને સમજાવવામાં તેમને નતાના અનુભવ કર્યાં હતા, તેને દુશ કહેવામાં આવેલ છે. (૪) ઉત્પન્ન થયેલા જે પરીષહાને શિષ્યા દ્વારા સહન કરાવવામાં તેમને કિઠનાઈને અનુ. ભવ કરવા પડચા હતા, તે પરીષહાને અહીં દુસ્તિતિક્ષ કહ્યાં છે. (૫) તેમણે શિષ્યેા પાસે જે અચારાનુ` પાલન ઘણી મુશ્કેલીથી કરાવ્યું હતું તે આચારેને અહીં દુરનુચર કહ્યાં છે.
જો કે આ પાંચ સ્થાનાને અહીં દુરાખ્યાન આદિ રૂપે -કહેવા જોઇતાં હતાં, દુરાગ્યેય અાદિ રૂપે કહેવા જોઈતા ન હતાં, પરન્તુ અહીં આશ્રય અને
| SR No. | 009309 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 36 MB |