Page Text
________________
आचारचिन्तामणि -टीका अध्य. १. उ. ३ सू. २ श्रद्धास्वरूपम्
ફ્
"
drsatपि अनिवृत्तिकरणरूपः परिणामो निसर्गः सम्यक्त्वाकारेण वर्तते पूर्वावस्थामपनुद्याबस्थान्तरमाप्तिः परिणामः परिणामि जीवद्रव्यं तु ध्रुवमेव । परिणामोऽप्यत्र चैत्रसिक एवं अभ्रन्द्रधनुरादिवदिति परिणामः स्वभाव इति वाच्यम् ।
ननु श्रद्धा निसर्गतः कयमुत्पद्यते ? उच्यते - कर्मणोऽनादित्वात्पूर्वकर्मोदवेन यद्यदन्यत्कर्म ज्ञानावरणीयादिकं स्वेनैव कृतं तदपि कार्मणशरीरेण सहेत्र वय कर्मत्वादिदानीं कर्मवत् । एवंविधपूर्वगृहीतकर्मणः फलमुपभुब्जानस्य भव्यजीवस्य ज्ञानदर्शनोपयोगस्वभावतयाऽनादिमिध्यादृप्टेरपि तादृशभवस्थिति
भेद नहीं देखा जाता । जैसे परिणमन, अनेक प्रकार का होने पर भी परिणामी -अन्वयि - दव्य एक होने से उस में सर्वथा मेद नहीं होता । उसी प्रकार यहाँ अनिवृत्तिकरणरूप परिणाम referrer के रूप में परिणत हो जाता है-उसकी पूर्व अवस्था मिटकर नवीन अवस्था उत्पन्न हो जाती है, फिर भी परिणामी - जीवद्रव्य-ज्यों का त्यो ध्रुव बना रहता है । परिणाम भी यहाँ वैसिक ( स्वाभाविक ) लेना चाहिए, मेघ तथा इन्द्रधनुष की तरह, अत एव परिणाम का अर्थ-स्वभाव है ।
शङ्का - श्रद्वा, स्वभाव ( निसर्ग ) से किस प्रकार उत्पन्न होती हैं ? | समाधान-अनादि काल से लगे हुए पूर्वकर्मों के
उदय से ज्ञानावरणीय आदि
वैधते हैं, क्योंकि वे
जो-जो कर्म जीवने किये हैं, वे सब कार्मण शरीर के साथ ही कर्म हैं, वर्तमानकालीन कर्मों के समान । इस प्रकार के पहेले ग्रहण फल भोगते हुए भव्य नीव ज्ञानदर्शनरूप उपयोगस्वभाववाला होने के कारण
किये हुए कर्मों का
વાળામાં કેાઈ સવથા ભેદ જોવામાં આવતે નથી જેમ-પરિણમન અનેક પ્રકારનાં હેવા છતાંય પણ પરિણામી અયિદ્રવ્ય એક હોવાથી તેમાં સથા ભેદ થતા નથી, તે પ્રમાણે અહિં અનિવૃત્તિકરણરૂપ પરિણામ નિસર્ગ સમ્યક્ત્વના રૂપમાં પરિણત થઈ ન્તય છે તેની પૂર્વ અવસ્થા મટીને નવીન અવસ્થા ઉત્પન્ન થઈ જાય છે, પણ પરિણામી उपद्रव्य-प्रेम छे तेभ ध्रुव बनी रहे हे. परिणाम पयुअर्ड वैहसिक (स्वाभावि४) લેવું જેઈએ, મેઘ તથા ઈન્દ્રધનુષની માફક એ પ્રમાણે પરિણામને અથ સ્વભાવ છે,
રાકા—શ્રદ્ધા સ્વભાવ (નિસગ*)થી કયા પ્રકારે ઉત્પન્ન થાય છે?
સમાધાનઅનાદિ કાળથી લાગેલાં પૂર્વ કર્માંના ઉદયથી જ્ઞાનાવરણીય આદિ જેન્ટે ક જીવે કર્યા છે, તે સર્વ કામણુ શરીરની સાથેજ "ધાય છે; કેમકે તે કમ છે, વર્તમાનકાલીન કર્મોની સમાન, આ પ્રકારનાં પહેલાં ગ્રહણ કરેલા કર્મોનું કુલ ભાગવતા
| SR No. | 009301 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 915 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 25 MB |