Page Text
________________
(૧૦૦) મારા ધર્મમાં (બેહધર્મમાં) આવ્યા બાદ તે દયાળુ થયે હતો. બાનું આ લખાણ કેવળ પિતાના ધર્મનું માહામ્ય વધારવા માટે હોય એવું અનુમાન થાય છે. કારણકે, તે સમયમાં જૈન અને વચ્ચે ઘણી સ્પર્ધા ચાલતી હતી, અને તે હેતુથી જ કદાચ બોદ્ધાએ મહાન્ અશોકના સંબંધમાં આવું લખાણ દાખલ કર્યું હોય, એવું અનુમાન થાય છે. અને તેથી જ શોધક વિધાને બહાના તે લખાણને શંકાવાળું ગણી મહાન અશોકપર મેલાતા કૂપ
ના કલંકને દૂર કરવા માટે પ્રયત્ન કરે છે. ગમે તેમ છે, તો પણ મહાન અશોક મહા દયાળુ રાજા હતો, એમ તેના આજદ સુધિ હયાત રહેલા શિ. લાલેજ જણાવી આપે છે, અને તે શિલાલેના દયામય લખાણે અને તેમાં રહેલા અહંત આદિ શબ્દો તેનું પરમ દયાવાળું જનધપણુંજ સુચવે છે.
(બોના ગ્રંથોમાં તથા પ્રખ્યાત ચીનાઈ મુસાફર હ્યુસંગના મુસાકરી સંબંધી ગ્રંથમાં મહાત્ અશોક માટે નીચે પ્રમાણે લખાણ કરવામાં આવેલું છે.)
કવિઓથી જેમની કીર્તિ ગવાએલી છે, એવા કથાલંકારભૂત ભારતભૂમિપર થએલા કેટલાક રાજાઓ પછી કોઈ પણ આર્ય રાજાની કીર્તિ જે દિગંતવર્તી હોય, તે તે મહાન અશોકરાયની જ છે. તે કાળમાં તેના જેવો સમદહી અને દયાળુ રાજા બીજો કોઈ નહોતે. ઉજજયનીને રાજા વિક્રમાદિત્ય અને ધારા નગરને રાજા ભેજ પણ હિંદુસ્તાનમાં પ્રખ્યાત હોવા છતાં આ માર્યવંશી મહાન્ અશોકની મહત્તામાં ડુબી જાય છે. કેટલાક વિદ્વાને એવું અનુમાન કરે છે કે, એ રાજાઓના કરતાં તે બેડ લોકવિખ્યાત છે, તેનું કારણ તે બીજું કંઈજ નહી, પરંતુ સાતમા શતકની ધર્મક્રાંતિ હેય એમ કેદાપિ કહી શકાય. “પરધમ મચાવ:” એ સંસ્કારને પરિણામે જનધર્મ યા બદ્ધધર્મ, કે જેને બ્રાહ્મણએ એક દુશ્મનરૂપ ધર્મ ગણ્ય હતો, તેના પ્રચારકને લોકો વિસારિ મૂકે, તેમાં આશ્ચર્ય પામવા જેવું કંઈ જ નથી. હમણાં જ લોકના મેટા સમૂહથી સમજાયું છે કે, ધર્મ અને જૈન ધર્મ એ ભરતખંડમાં ઉદ્ભવેલ આર્યધર્મનો જ એક સુધારક માર્ગ છે; અને તે ધર્મના મુખ્ય વ્યવસ્થાપક આર્ય ક્ષત્રિય રાજકુમાર હતા, કે જેઓનું જીવનચરિત્ર લેકોતર ચરિત્રથી પૂર્ણ હેઈ, કોદ્ધારક ઉદાર વૃતિથી અને દયાના ઉપદેશથી ભરપૂર છે.
Aho ! Shrutgyanam
| SR No. | 009123 |
| Book Title | Jain Dharm no Prachin Itihas Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal Hansraj |
| Publisher | Shravak Hiralal Hansraj |
| Publication Year | |
| Total Pages | 202 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |