________________
વાસ્તુનિઘંટે ૨. નગરના ભવને એક-બે કે ત્રણ ભૂમિ=માળના ઉદયવાળા કરવા. ૩. ભવનેને મત્તાવારણ (કક્ષાસન-કઠેડા) ગવાક્ષ, જરૂખાઓ, છજાઓથી, છત્રીઓથી - સુશોભિત કરવા. ૪. નગર મહોત્સવ, પટાંગણે, વસંતના સારુ, હિંડોલક અને નૃત્યશાલિકા કરવી. તે
નૃત્ય શાલિકા પૂર્વ, અગ્નિ, વાયવ્ય કે પશ્ચિમે કરવી. ૫. અગ્નિ કેણમાં સત્રમંડપ કરવો. ૬. જળાશયે નગરમાં પૃથક પૃથક ભાગમાં અંદર બહાર કરવા. વાપિકા કૂપ, વાપિકા
કૂપને ઘટમાળ કરવી. નગર બહાર–સરોવર અને ઉદ્યાને કરવા. ૭. નગરમાં પીઠની ઉપર વિદ્યા વ્યાખ્યાન મંડપ કરવા. ૮. પ્રતલી ઉપર વાધ સમયસૂચક (ચેઘડીયા) વર્તમાન ઘડિયાળ વાઘ યુક્ત કરવી. ૯. નગરની અંદર બહાર ધારાગયું ધાન વાટિક જળયંત્ર વાઘશાળા કરવી. ધારાગૃહ કરવું. ૧૦. વાઘશાળા રાજશ્ન કે ઉદ્યાન (બગીચા) આગળ કરવી. ૧૧. લેકક્રિડાને સારુ જળાશ કરવા. ૧૨. પૃથફ પૃથફ કર્મકારે અને વર્ણ પ્રમાણે અને વસ્તુ વિક્રય વિભાગ નગરના અમુક દિશા લત્તામાં રાખવા. ૬. કીતિ સ્તંભ-કીર્તિ સ્તંભ ૧. નગરને સ્તંભ ધવજ સ્તંભ અને નગરની પૂર્વે કીર્તિ સ્તંભ કરે તેને પીઠ એકવીસ
ભાગ ઉદયનું કરવું. ૨. પ્રતે લ્યા કીર્તિ સ્તંભ ૧૦૮ હાથ ઉંચે કરે અને વિસ્તાર ૨૮ ભાગને કર. ૩. કીતિ સ્તંભને સાત કે નવ ભૂમિ માળ કરવા તેમાં અનેક દેવદેવીના સ્વરૂપ
કરવા તેમાં ચારે તરફ તેર કરવા. ૪. કીતિ સ્તંભમાં દેવસ્વરૂપમાં બ્રહ્મા, જનાર્દન, અનંત ૩૬ યક્ષ ગંધર્વ, પનગ–
નાગનારૂપ, એકાદશ રૂદ્ર શિવશક્તિના અનેક પ્રકાર. અને ફરતા મસ્યાદિ દશાવતાર, સપ્ત માતૃકા, કલ્પવૃક્ષ, મુનિ, તાપસ, વાયુ. સૂર્ય, ચંદ્ર, નક્ષત્ર, રાશિ ઇદ્ર ઉપેન્દ્ર
બ્રહ્માના સ્વરૂપે કરવા. ૫. કીર્તિ સ્તંભને પૂર્વ દ્વારે જપતાકા ચડાવવી ૭. નગરને બ્રહ્મરંધ (મધ્ય ભાગ) ૧. નગરને મધ્ય ભાગ ૧૦૮ હાથને રખવો
