________________
વેધદા વિચાર
૧૧ કુક૧૨ સુખ૧૩ શંખપાલ-જે ભવનને પરથાર પ્લીંથ બહુ નીચું હોય તે ૧૪ વિકટ-દિશામાં ન હોય, વાકું હોય તે ભવન ૧૫ કર્ક-પડખાં નીચાં હોય તે ભવન, ૧૬ કંકર-હળના જેવું ઊંચુ ભવન હોય તે કૈકર
આ સોળ પ્રકારના વેધ તજવા તેમ વિશ્વકર્મ પ્રકાશ નામના શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે.
અન્ય દશધ (ઉપર બતાવ્યા છે તે સિવાયના બહારના ૧૦ધ) (વિશ્વકક્ત) ૧ કેણુ
એક ઘરના કેણુના અગ્રભાગમાં બીજું ઘર હોય તે અથવા જે ઘરની સન્મુખ બીજા ઘરને ખૂણે આગળ પડતું હોય તે એવી રીતે કે એક ઘરના અર્ધભાગે મળેલ બીજા ઘરને કે-ખૂણે પડતે હેય તે અશુભવેધ કહેવાય. ૨ દફ
એક ભવનના દ્વાર સામે બીજા ભવનનું મુખ્ય દ્વાર બમણાથી ઊંચું હોય તે દફ વેધ જાણ. ૩ છિદ્ર-શુક
સમાન એ ભવનમાં એક નાનું મોટું હોય તે સુકવેધ કહેવાય. ૪ છાયા
બીજા કે ત્રીજા પ્રહરની છાયા ધવજ ઘર પર પડે કે ઘરના કૃપમાં પડે તે છાયાવેધ કહેવાય. ૫ રડતુવેધ
જે ભવનની પહેલી પંક્તિ પૂર્વોત્તરની હોય અને પાછળની દક્ષિણ પશ્ચિમની હોય તેવા વાસ્તુના મધ્યમાં સમાન ભીંત હોય તે સારું પરંતુ વિષમ એક તરફ લાંબાકી હોય તે તે તુવેધ. ૬ વંશવેધ
જે ઘરમાં વંશ આગળ વંશ હોય અગર બહાર ભીંત હોય તે વંશવેધ કહેવાય. ૭ અવેધ-ઉક્ષવેધ
ઘરની ભૂજાના સંજોગધૂપ (સ્તંભ) ના અગ્રભાગમાં થાય (અર્થાત સ્તંભનું મુખ હેય) તે ઉક્ષધ જાણ.
