________________
વાસ્તુનિષ કે
૨ ભવનમાં સ્તંભ દ્વાર કે ભીંતા પ્રથમ મજલે ભૂમિ હૈાય તેના પર, બીજી ભૂમિમાં પણ નીચે (પ્રથમમજલે ) પ્રમાણે જ ભીત, સ્તંભ કે દ્વાર મૂકવા આડા. અવળા ન મુકવા. ઉપરના માળે જો ભીંત ન કરવી હ્રાય અને દ્વારના સ્થાને કયાંક ખારી મૂકવી પડે તે તેમાં દોષ નથી.
૧૭૮
૩ ભવનને સે। હાથથી ઉંચુ' નકરવું. તેમ ગર્ગાચાર્યે કહ્યું છે.
૪ ભવનને ખાર ભૂમિ મજલા, માળ કરવા તેથી વધુ ન કરવા,
૫ ભવનના વચલે ભાગ ઊંચા હૈાય તે તે શુભ ગણાય, પરંતુ આગળ પ્રવેશ ભાગ કદી ઊંચા ન કરવા.
ક્યા દેવાની કઈ બાજુ ભવન ન કરવું
૧ જૈનતી કરના મંદિર પાછળ ઘર ન કરવું.
૨ શિવ અને સૂર્યની સન્મુખ ઘર ન કરવું.
૩ બ્રહ્મા અને વિષ્ણુની બાજુમાં ઘર ન કરવું.
૪ ચંડી વૌની ચારે તરફ ઘર ન કરવું. રાજમાગ છેડીને કરી શકાય
વૈદોષ નિષ્ણુય (વિકમ પ્રકાશ )
ભવનના સેાળ પ્રકાર વેધા (વિશ્વકર્માંક્ત)
૧ અન્ય-જે ભવન છીદ્ર વગરનું ખાળ કે ખારીઓ ન હોય ઉદ્ધાર પ્રમાણુસર ન હાય તે અંધ વધ
૨ રુધિર-ખરાબર પદમાં સુકાયેલુ ન હ્રાય ( સાઈટ પ્લાનમાં)
૩ કુંજ-મંગહીન સરખો માજુએ ન હોય તે કુડુ-કુબ્જ
૪ કાણા-દિશાઓમાં વિછિદ્ર હાય તે
૫ અધિર-જમીનમાં દ્વાર ( અર્ધું કે એછાવતુ જર્મીનમાં) માયેલું હાય તે. ભૂમિતલ કરતાં ભવન નીચું હાય તે.
૯ દિગ્ધક્ત-વિક” હોય કે બહુ બારીબારણાં હૈાય તે વક્ત કહેવાય.
૭ ચિપિટ-નીચર્ચા ઉભણીવાળુ પ્રમાણથી એછી ઊંચાઈવાળુ હોય તે ચપટુ ૮ વ્યંગ-અનથ જે મેળ વગરનુ લાગે તે વ્યાજ કહેવાય.
૯ સુરજ-પડખે ઊંચુ હોય તે મુરજ
૧૦ કુટિલ-તાલ પ્રમાણ ન હેાય તે કુટિલ કહેવાય.
