________________
अथ चतुर्मुख महाप्रासाद स्वरुपाध्याय
चतुरस्त्रीकृते
क्षेत्रे
सर्वक्षेत्रास्यमध्यतः । निर्गमो वेदिवैर्युक्त त्रयोविंशति विस्तरे ॥ ४ ॥
सिद्धयति ।
विचक्षणः ॥ ५ ॥
मध्यमम् । किंचिदाज्यामते गृहे ॥ ६ ॥ जायते ।
आयामे षट् विंशति निरंधारं च शरं नवकोष्टानि ब्रह्मस्थानं पंचर्य कीटकं ज्येष्ट सार्द्धत्रयं च त्रिपदं कन्यसं वक्षे पड़ चत्वारिंशत्कोष्ठ उत्तमोत्तम कोष्ट तथैव चत्वारी जायते स्थान मानकम् ॥ ७ ॥ शपंच हस्त मध्ये शरंध्रे नव कोष्ठके । पोडशैव यदा हस्ते कर्णाते नव कोष्टभिः ॥ ८ ॥ तस्योर्ध्व षट् त्रिशान्तं शरंधं पंचविंशतिः । कर्णात्पंचविंशत्या शतार्ध हस्त मानयोः ॥ ९ ॥ तथा च नवकोष्टेन ब्रह्मस्थानं प्रजायते ।
ભાવા —પ્રાસાદના ચૈારસ ક્ષેત્રના સની મધ્યમાં નીકળતી વેદી સાથે ગ્રેવીશ પદ પહેાળાઈના કરવા. લખાઈમાં છત્રીશ પદ્મ નિરધાર પ્રાસાના નવ શર ધ
કાઠાને મૂળ ગર્ભ ગૃહ બ્રહ્મસ્થાન સાથે વિચક્ષણુ શિલ્પીએ કરવા. તેમાં પાંચ કાઠા જેમાન–સાડાત્રણ કોઠા મધ્યમાન અને ત્રણ કોઠા–કનિષ્ઠમાન કંઈક લાંબા (ગર્ભગૃહ) કરવા (૬) છેતાલીશ પદ્યના ગૃહમાં ઉત્તમાત્તમ સ્થાન માન પ્રમાણે ચાર કોઠા કરવા. દર હાથના ગૃહમાં શરધ્ર ( ) नव डोठानो-सोग हाथ સુધીમાં પણ નવ કીડાના શરધ્ર ( ) કરવા. તે પર છત્રીશ સુધીમાં शरंध्र ( ) પચ્ચીશ પદના કરવા. તે પચાસ હાથ સુધીના ને કાંત પ'વિશ સુધી બ્રહ્મ સ્થાનમાં નવ કોઠા કરવા,
भावार्थ -- प्रासादके चोरस क्षेत्रके सबकी मध्यमें नीकलती वेदीके साथ तेईश भाग चौडाई करना । लम्बाई में छत्तीस पद निरंधार प्रासादके नौ कोटेका शरंध्र मूल गर्भगृह - ब्रह्मस्थानके साथ विचक्षण शिल्पिको करना । उसमें पाँच कोठे जेष्ठमान-साढेतीन कोठे मध्यमान और तीन कोठे कनिष्ठमान कुछ लंम्बा (गर्भगृह) करना । (६) छयालीश पदके गृहमें उत्तमोत्तम स्थानमान के अनुसार चार कोठे करना | पंद्रह हाथके गृहमें शरंधं ( ) नौ कोठेका सोलर हाथ में भी
