________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.३ सू०: नैरयि कादीनामपबहुत्वनिरूपणम् ७२५ बहुवत्तव्चयाए तहेव ओहियं पयं भाणियव्वं' एतदपि अल्पबहुत्वं यथा बहुवक्तन्यतायां प्रज्ञापनासूत्रे तृतीयपदे तथैव औधिकं पदं भणितव्यम् । एतदपि यथा बहुवक्तव्यतायां कथितम् तथैवाऽत्रापि औधिकं सामान्यं पदं वक्तव्यम् । तथा च-तत्र यद्यपि-पर्याप्तापर्याप्तकादि भेदेनाऽपि कथितम् अत्र तु-यत् सामान्यतः तदेव वक्तव्यम् -अत एवात्रोक्तम् 'भोहियं पयं माणियव्वं' इति । अधिकं सामान्यमेव पदं पठनीयन्नति तच्च-औधिकं पदमर्थ तश्चवम्
'पण१ चउ र ति३ दुय४ अणिदिय५ एनिदि६ सइंदिया७ कमाहुति ।
योवार तिभिय अहिया (२-३-४) दोणंतगुगा ६ विसेसाहिया' ॥ पश्च१ चतु२ खि३ द्वीन्द्रिया४ अनिन्द्रिया५ एकेन्द्रियाः६ सेन्द्रिया:७ क्रमाद्भवन्ति स्तोकार स्वगोऽधिका २-३-४ द्वौ-५६-मनन्तगुणो विशेषाधिकाश्चेति ।
सर्वेभ्योऽल्पीयांसः पञ्चेन्द्रियजीवा भवन्ति । तदपेक्षया चतुरिन्द्रिया विशेषाधिकाः। तदपेक्षया त्रीन्द्रिया विशेषाधिकाः । त्रीन्द्रियापेक्षया द्वीन्द्रियाः विशेषाकहते हैं-'एवं पि जहा बहुवत्तवयाए तहेव' हे गौतम ! इस सम्बन्ध में भी प्रज्ञापना के बहुवक्तव्यता पद में कहा गया सामान्यपद कहना चाहिये । यद्यपि प्रज्ञापना के बहुवक्तव्यतापद रूप तृतीय पद में-पर्याप्त अपर्याप्तक आदि के भेद से भी कथन किया गया है । परन्तु यहां जो वहां सामान्य रूप से कहा गया है वह कहना चाहिये। इसी कारण यहां 'ओहियं पयं भाणियवं' ऐसा कहा गया है । वह औषिकपदसामान्यपद अर्थ की अपेक्षा इस प्रकार से है-'पण च र ति दुय' इत्यादि । सब से कम पश्चेन्द्रिय जीव हैं। इनकी अपेक्षा चौइन्द्रिय जीव विशेषाधिक हैं चौइन्द्रिय जीवों की अपेक्षा विशेषाधिक तेइन्द्रिय जीव है। तेइन्द्रिय जीवों की अपेक्षा विशेषाधिक द्विन्द्रिय
सा प्रश्न उत्तरमा प्रभु श्री 3 छ -'एवं पि जहा बहुवत्तव्वयाए तहेव' गीतम! मा सभा ५५ प्रज्ञापन सूचना सातव्यता પદમાં કહેલ સામાન્ય પદનું કથન કરવું જોઈએ. જો કે પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના બહુવક્તવ્યતાપદમાં-ત્રીજા પદમાં-પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક, વિગેરેના ભેદથી કહેવામાં આવેલ છે. પરંતુ અહીંયાં છે ત્યાં સામાન્યપણુથી કહેલ છે, તે प्रमाण ४ नये. मे २४थी महीने 'ओहिय पयं भाणियव्वं' । પ્રમાણે કહ્યું છે. તે ઓધિકાદ-સામાન્યપદ અર્થની અપેક્ષાથી આ પ્રમાણે છે. 'पण चउतिदुय' छत्यादि माथी माछा पयन्द्रिय वा छे. तना ४२di ચાર ઇંદ્રિયવાળા જી વિશેષાધિક છે. ચાર ઇંદ્રિયવાળા જીવો કરતાં ત્રણ ઇંદ્રિયવાળા જી વિશેષાધિક છે. ત્રણ ઇંદ્રિયવાળા જીવ કરતાં વિશેષાધિક
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૫
