________________
પૂજ્ય શ્રી અંબાલાલભાઈ
જીવનમાં પણ આવું સાહસ પ્રગટાવી શકતા નથી.
મૃત્યુ અને અમૃત
જેણે સાચી દિશામાં જવાનો નિર્ણય કર્યો છે તે સાધક છે અને જેણે એ દિશામાં પગલાં માંડ્યાં છે તે સંન્યાસી છે. સંન્યાસી તે કે જે મૃતથી અમૃત તરફની યાત્રા કરી રહ્યો છે. અહીં તમે સંસાર તરફ આંખ બંધ કરી એટલે સ્વયં તરફ આંખ ખોલી. આંખ એક જ તરફ ખૂલી શકે છે. કાં તો બહાર, કાં તો અંદર. બહાર ખૂલે તો બહિર્યાત્રા થાય અને સ્વ તરફ પીઠ થાય છે. તો અમૃતની પ્રાપ્તિ થતી નથી. અને જેની દૃષ્ટિ ભીતર તરફ ગઈ છે તેની સંસાર તરફ પીઠ થાય છે. તેની ચેતના અંતર્મુખી બને છે. તે અમૃતની નિકટ જતો જાય છે અને પરમની પ્રાપ્તિ કરે છે.
મૃત્યુના બોધથી જીવનની ક્ષણભંગુરતા, સંયોગોની અનિત્યતા, પરની અશરણતાનો બોધ થતાં સમ્યજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે અને અમૃત તરફ પગલાં મંડાય તે છે સમ્યક્ચારિત્ર. અનિત્યના બોધથી નિત્ય તરફ પગ મંડાય છે. દોસ્તોવસ્કી પોતાનાં સંસ્મરણોમાં લખે છે કે ઝાર (રશિયાના રાજા) દ્વારા તેમને તથા અન્ય દસ ક્રાંતિકારીઓને મૃત્યુદંડ ફરમાવવામાં આવ્યો હતો. તેમની સજાનો અમલ એક મહિના પછી થવાનો હતો. દોસ્તોવસ્કી જેલના અનુભવો અને ભાવોનું વિવરણ લખતા રહ્યા હતા. એક એક દિવસ પસાર થતો જતો હતો ૩૦.....૧૫..... ૭.. ૧..... તેમને મોત હાજરાહજૂર
૧૮૧
