Page Text
________________
દેહ તણી સુખશીલતાથી, ભટક્યો સંસાર અનંતો, હૃરશત્રુ માની દેહને, દુઃખ બહુ જે દેતા. ધન. ૪૭
નથી. એમને કંઈ ગતાગમ જ નથી. એમને ચોક્ખા શબ્દોમાં આદેશ ન કરીએ, એમની
૨ પાછળ ન પડીએ તો તેઓ એકેય કામ કરતા નથી. હવે જો આપણે ભાષાસમિતિની બાંગ ૨ પોકાર્યા કરીએ તો એમાં તો આ શ્રાવકો કોઈ શાસનના કાર્યો કરશે જ નહિ. એટલે જ શાસનના કાર્યો કરાવવા માટે શાસ્ત્રીય ભાષાસમિતિને ગૌણ કરી થોડી ઘણી સાવદ્યભાષા તો બોલવી જ પડે ને ?’’
આ બળાપાઓ સાંભળી મોઢામાંથી સીસકારા નીકળી જાય છે. “ઓ મહાવીર ! તારા આ વર્તમાનકાલીન શ્રમણોને મિથ્યાભ્રમણાઓમાંથી બચાવજે.”
આવું બોલનારા સંયમીઓને એમ લાગે છે કે “આપણે ભાષાસમિતિ પકડી રાખી છે, માટે શ્રાવકો શાસનના કાર્યો કરતા નથી. જો ભાષાસમિતિને બાજુ પર મૂકી દઈએ તો ધડાધડ શાસનના કાર્યો થાય.’
પણ મને તો એમ લાગે છે કે વર્તમાનકાલીન શ્રમણોની ભાષાસમિતિ ઉપરની શ્રદ્ધા તુટી છે, એના પાલન માટેની દઢતા ઘટી છે, અને માટે જ એમના ચારિત્ર પરિણામ મંદ પડવાથી શુદ્ધિ અને પુણ્ય પણ નબળા પડ્યા છે. અને કદાચ એટલે જ તેઓથી ધાર્યા કામ થતા નથી. પણ એમાં ભાષાસમિતિનો દોષ નથી, દોષ છે, પોતાના ચારિત્ર પરિણામની મંદતાનો !
વળી જે શાસનના કાર્ય માટે ભાષાસમિતિનો ભુક્કો કરો છો, એ શાસનનું કાર્ય તો જ્યારે થશે ત્યારે થશે, કે કદાચ નહિ પણ થાય. પણ અત્યારે જ આ રીતે ભાષાસમિતિરૂપ જિનશાસનનો ભુક્કો તો થઈ જ ગયો.
ખેર ! આ વિષય પર વધુ ચર્ચા કરતો નથી.
મૂળ વાત પર આવીએ.
સંયમીનું વચન સાવદ્ય ન જ હોય. શ્રાવકોને એમના હિતકારી છતાં હિંસાગર્ભિત અનુષ્ઠાનો સંબંધમાં માત્ર એ અનુષ્ઠાનોના ફળ બતાવવા, શાસ્ત્રીય વિધિ બતાવવી, “શ્રાવકોનું આ કર્તવ્ય છે” એ શાસ્ત્રો દર્શાવવા, પણ આદેશ-બળજબરી વગેરે તો ન જ
કરવા.
શિષ્ય : પણ ગુરુદેવ ! કયા વચનો સાવદ્ય અને કયા વચનો નિરવદ્ય ? એ બધાને તો કયાં ખબર છે ? આપે જે દષ્ટાન્તો બતાવ્યા એ મુજબ તો એમ લાગે કે અમને જે વચનો નિરવઘ લાગે એય ઘણીવાર સાવદ્ય બની જતા હશે. તો અમારે શું કરવું ?
ગુરુ : માટે જ તો શિષ્ય ! અગીતાર્થોને એકપણ અક્ષર બોલવાનો સ્પષ્ટ નિષેધ જ કર્યો છે. દશવૈકાલિક નિર્યુક્તિમાં કહ્યું છે કે સાવદ્ય અને નિરવદ્ય વચનોની જેને પાકી સમજણ
વીર વીર વી વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૪૭) વીર વીર વીર વી વીર ૨
| SR No. | 005775 |
| Book Title | Asht Pravachan Mata |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunhansvijay |
| Publisher | Kamal Prakashan Trust |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 328 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |