________________
૪૬
જાય છે, અને નવીન કમ ખંધ થતા નથી. આ એ જ ધર્મનું રાકડું ફળ ?
જ્ઞાનદશા
તીર્થંકર ભગવંતા પણ દીક્ષા ગ્રહણ કરી જબરજસ્ત આત્મપુરુષા ફેરવતાં હાય છે. તેઓ ત્યારે ઉપસગેર્યાં વચ્ચે પણ સ્વરૂપભાવમાં રમણ કરતા હોય છે . અને ત્યારે જ તેએ સવ ધાતીકમ રહિત થઈને કેવલજ્ઞાન પામે છે. તેજ પ્રમાણે આપણે પણ ભૂતકાળમાં ધર્માંજનિત શુભભાવ–સમ્યગભાવ કરેલ હાવાથ વત માનમાં અધાતીકમની પુણ્યપ્રકૃતિ ઉદયમાં આવીને પુણ્યના સુખનાં સાધના વચ્ચે બેસાડે છે. છતાં તેમાં મૂતિ નહિ થઈ જતાં જાગૃત રહી સ્વયં સ્વરૂપભાવમાં રમણતા કરવાની છે. તેમ કરીશુ તેા જ સ્વરૂપર્ની પૂણુતાની, કેવલજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરી શકીશું. એ ન ભૂલવું કે સમ્યગભાવના પ્રતાપે પુણ્યમ'ધ થાય છે. પર`તુ પુણ્યબંધના ઉદયને આધીન સમ્યગભાવ રહે જ એવુ' ન સમજવુ.
કમના ઉદય હેાવા છતાં, તેમ જ કર્માં સત્તામાં બેઠાં હાવા છતાં આપણે શુદ્ધ આત્મપર્યાયની ચિંતવના વડે તત્વજ્ઞ થયેલ હાવાથી કર્માંના ઉદય ટાણે પણ તે કમની પ્રકૃતિ અને રસ નિરથ ક બનાવી શકીએ છીએ, રતિ ને અરતિથી હષ ને શાકથી પર થઈ શકીએ છીએ તે જ આત્માની મહાનતા છે.
નિદ્રામાં જીવ ખાદ્ઘ સુખને કે દુઃખને વેઢતા નથી અને છતાં શાંતિને અનુભવ હાય છે. તે જ મુજબ જાગૃતા વસ્થામાં અપ્રમવત્તાવસ્થામાં વીતરાગતાના જે ગુણા આપણે કેળવતા હોઈએ, તે ગુણાને જો વેદતા હાઈએ, તે કર્મીના ઉદયની વેળાએ કર્મોના પ્રકૃતિ અને રસને ખાળી શકીએ છીએ અર્થાત્ નિરર્થક ખનાવી શકીએ છીએ. ઉઘાડી