Page Text
________________
गुरुतत्वविनिश्चये प्रथमोल्लासः ]
[ શરૂ अट्ठविहं पच्छित्तं, छेओ मूलं च णत्थि सामइए । थेराण जिणाणं पुण, जाव तवो छविहं होइ ॥१८७।। छेओवट्ठावणिए, पायच्छित्ता हवंति सव्वे वि ।। थेराण जिणाणं पुण, मूलंतं अट्टहा होइ ॥१८८॥ परिहारविसुद्धीए, मूलंता अट्ट होंति पच्छित्ता । थेराण जिणाणं पुण, छेयाइविवज्जिा हुंति ॥१८९॥
મા” ત સત નાથા તા. ગુજનાઃ ૨૮ હવે કયા પ્રાયશ્ચિત્તને વિચછેદ થયો અને કેને કેટલાં પ્રાયશ્ચિત્ત હોય તે કહે છે :
ચૌદ પૂર્વ વિ છેદ થતાં પ્રથમ સંઘયણ અને છેલ્લા બે પ્રાયશ્ચિત્ત વિચ્છેદ પામ્યાં છે. આથી હમણ આઠ પ્રાયશ્ચિત્તો છે. આઠ પ્રાયશ્ચિત્ત તીર્થ સુધી રહેશે. [૧૮૩] આલોચના, પ્રતિક્રમણ, મિશ્ર, વિવેક, કાયોત્સર્ગ, તપ આ છ પ્રાયશ્ચિત્તે પુલાકનિગ્રંથને હોય છે. [૧૮] વિકલ્પી બકુશ અને પ્રતિસેવનાકુશીલને બધા ય (દશેય) પ્રાયશ્ચિત્તો હોય છે. જિનકલ્પીઓને છેલ્લા બે સિવાયનાં આઠ પ્રાયશ્ચિત્તો હોય છે. [૧૮૫] નિગ્રંથ સાધુને આલેચના અને વિવેક એ બે પ્રાયશ્ચિત્તો હોય છે. સ્નાતકને વિવેક નામનું એક જ પ્રાયશ્ચિત્ત હોય છે. [૧૮૬) સામાયિક ચારિત્રમાં સ્થવિરકલ્પીઓને છેદ અને મૂલ સિવાય આઠ અને જિનકપીઓને તપ સુધીનાં છ પ્રાયશ્ચિત્તો હોય છે. [૧૮૭] છેદપસ્થાપનીય ચારિત્રમાં સ્થવિરકપીઓને બધાં પ્રાયશ્ચિત્ત અને જિનકલ્પીઓને મૂલ સુધીનાં આઠ પ્રાયશ્ચિત્તો હોય છે. [૧૮૮] પરિહારવિશુદ્ધિ ચારિત્રમાં સ્થવિરકલ્પીઓને મૂલ સુધી આઠ અને જિનકલ્પીઓને છેદાદિ વિના છ પ્રાયશ્ચિત્તો હોય છે. [૧૮]
जा तित्थं अणुवित्ती, दुण्ह णियंठाण संजयाणं च ।
चउरो गुरुआ मासा, ता पच्छित्तस्स निन्हवणे ॥१९॥ 'जा तित्थंति । यावत्तीर्थमनुवृत्तिः 'द्वयोनिम्रन्थयोः' बकुशकुशीलयोः 'संयतयोश्च' इत्वरसामायिकच्छेदोपस्थापनिकयोः तावत्प्रायश्चित्तस्य 'निहवे' नास्ति प्रायश्चित्तमिदानीं ददतां कुर्वतां चाभावादित्यपलापे चत्वारो गुरुका मासाः प्रायश्चित्तं भवति, तदुक्तम्-“दोसु अ वुच्छिन्नेसुं, अविहं दितया करिता य । न वि केई दीसंती, वयमाणे भारिआ चउरो ॥१॥” त्ति ॥१९॥
* જુઓ વ્યવહારસૂત્ર ઉ. ૧૦ ગા. ૩૫૩ વગેરે.
૪ અહીં સૂક્ષ્મ સંપરાય અને યથાખ્યાત ચારિત્રમાં પ્રાયશ્ચિત્ત કેમ ન જણાવ્યું એ એક પ્રશ્ન છે. વ્યવહારસૂત્રમાં એ બેમાં આલોચના અને વિવેક એ બે પ્રાયશ્ચિત્તો જણાવ્યાં છે. (વ્ય. ઉં. ૧૦ ગા. ૩૬૪) ગુ. ૨૦
માં છે. અને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001507 |
| Book Title | Gurutattvavinischay Part 1 |
| Original Sutra Author | Yashovijay Upadhyay |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Jain Sahitya Vikas Mandal |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Prakrit, Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Principle |
| File Size | 30 MB |