________________
[૧૪૮] ઉપર કહેલા બાદર અપકાયના સંક્ષેપથી બે ભેદ છે. પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા તેમાં અપર્યાપા તે વર્ણ વિગેરેને ન પામેલા અને પર્યાપ્ત તે વર્ણ, ગંધ, રસ, અને સ્પર્શના આદેશવડે હજારે ભેદવાળા છે. અને તેથી સંયેય એનિ પ્રમુખ લાખ ભેદે થાય છે તે જાણવું. આ બધાની સંવૃત યોનિ જાણવી અને તે નિ સચિત્ત, અચિત્ત, મિશ્ર એમ ત્રણ ભેદે છે. તથા શીત ઉષ્ણુ, અને મિશ્ર એમ ત્રણ ભેદે છે. એ પ્રમાણે ગણતાં અપકાયની સાત લાખ નિ થાય છે. હવે પ્રરૂપણું પછી પરિમાણ દ્વાર કહે છે. जे बायर पजत्ता पयरस्स असंख भाग मित्ताते । सेसातिनि विरासी, वीसुं लोका असंखिजा ॥१०९
જે બાદર અપકાય પર્યાપ્ત છે તે સંવર્તિત લેક ખતરના અસંખ્યાતમાં ભાગમાં જે પ્રદેશ રાશી છે તેના બબર છે. અને બાકીના જે ત્રણ રહ્યા તે પ્રથફ અસંખ્યાત લેકકશ પ્રદેશ રાશી પ્રમાણ જાણવા પણ તેમાં આટલું વિશેષ છે કે બાદર પૃથિવીકાય પર્યાપ્તાથી બાદર અપકાય પર્યાપ્ત અસંખ્યાત ગુણ છે, અને બાદર પૃથિવીકાય અપર્યાપ્તાથી બાદર અપકાય અપર્યાપ્ત અસંખ્યાત ગુણ છે, તેમજ સુક્ષમ પૃથિવીકાય અપર્યાપ્તાથી સુક્ષમ અપકાય અપર્યાપ્તા વિશેષ અધિક છે અને સુમિ પૃથિવીકાય પર્યાપ્તાથી સુક્ષ્મ અપકાય