Vastunighantu

Author(s): Prabhashankar Oghadbhai Sompura
Publisher: Prabhashankar Oghadbhai Sompura Palitana

Page 3

સંપાદકીય સને ૧૯૭૪ ના પાછલા ભાગમાં શ્રી. પ્રભાશંકરભાઈ સોમપુરા સાથે ભારે પરિશ્ય થયું. તે વખતે તેઓશ્રીએ વાસ્તનિટની પ્રેસકોપી લગભગ તૈયાર કરી દીધી હતી અને બીજા બે ત્રણ પુસ્તકે તૈયાર કરી રહ્યા હતા. જેમાંના એક બે માટેનું પ્રસિદ્ધ કે અપ્રસિદ્ધ સાહિત્ય મેળવવા તેમણે છેક નેપાળ સુધી પ્રયત્ન કરેલ તેની તેમણે મને વાત કરી તેમજ તેમનાં ગ્રંથ શુદ્ધ અને સુઘડ બને તેવી ઇચ્છા દવી તે પૂરતા મને જોઈ જવા આવ્યાં હતાં.
- મારા જોતિષ શાસ્ત્રના અભ્યાસ દરમ્યાન બૃહત્સંહિતા અને મૂદિઓંના ઘણા ગ્રંથમાં વાસ્તુ પ્રકરણ એક ખાસ વિભાગ તરીકે આવતું હોવાથી મને તેને અભ્યાસ હતો, તેમજ રાજવલભ, આયરન, જયપૃછા વગેરે પ્રથાને મને ઠીકઠીક પરિચય હોવાથી અને મારામાં શિલ્પશાસ્ત્ર પ્રત્યે સ્વાભાવિક રુચિ હોવાથી તેમની સાથેના વાર્તાલાપમાં મને રસ પડતે, તેથી તેમનું સપનું કાર્ય મેં સહર્ષ સ્વીકારી લીધું હતું. પરંતુ સને ૧૯૭૫ની સાલમાં મને આંખે મોતી આવ શરૂ થયું હતું અને વાંચવા લખવામાં અડચણ પડવા લાગી હતી, છતાં શાસ્ત્રીય અભ્યાસની અભિરુચિને કારણે હું તેમના સંપેલા કાર્યને પૂરું કરવા પ્રયત્નશીલ રહ્યો હતો.
આ વખતે નાગદામાં બિરલા શેડ તરફથી (ગાલિયરરેથોન તરફથી શેવાથી ભગવાનનું ભવ્ય મંદિર તેઓ બાંધી રહ્યા હતા. તેમાં શિલા સ્થાપનથી લઈ દેવપ્રતિષ્ઠા પર્યંતનાં કાર્યો તેમણે મારા હાથે સંપન્ન કરાવ્યાં હતાં, અને આમ તેમને અને મારા સંબંધ ગાઢ બની ગયું હતું.
તેઓશ્રીએ તૈયાર કરેલી વાતુનિઘંટુની પ્રેસકોપીમાં મને કેટલીક ભાષાકીય ક્ષતિઓ દેખાવાથી મેં તેની નવેસરથી રેસકોપી કરી આપવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે તે રકારી તેમને વાસ્તુ સાર પુસ્તકને સંશોધનનું કાર્ય પણ હું કરી આપે તેવી ઇચ્છા પણ દર્શાવી. પરંતુ આ સમયે મારી આંખો વધારે બગડતી જવાથી તે બંને કામ મારી દિકરી ભાતીબહેને મારી દેખરેખ નીચે તૈયાર કરી આપ્યાં. પરંતુ આ અરસામાં શ્રી સોમપુરાજીને સને ૧૯૭૮માં સ્વર્ગવાસ થવાથી અને સને ૧૯૮૦ માં મારી બને આંખમાં મોતીયાનાં ઓપરેશનને કારણે લગભગ ૨૭ ફરમા જેટલું કામ છપાઈ ગયું હતું, છતાં આગળનું કામ મારાથી થઈ શકયું નહિ, અને મને ખેદ રહ્યા કરતો હતો.
છેવટે મેં મારા મિત્ર બનાસકાંઠા કોલેજ પાલનપુરના ભૂતપૂર્વ પ્રિન્સિપાલ શ્રી નટવરલાલ એસ. યાજ્ઞિક પાસે શ્રીમપુરાજીએ પસંદ કરેલા શબ્દોનાં લિંગ, આદિ સાથે ગુજરાતી અર્થો લખવાનું કાર્ય નવેસરથી કરાવી ગ્રંથને પુરે કરાવ્યું છે. અને આજે તે સંપૂર્ણ થઈ વિદ્વાને અને શિલ્પરસિકની સમક્ષ મૂકવાનો પ્રસંગ મળે છે તે માટે પરમાત્માની ખુબ ખુબ અનુકંપા અનુભવું છું.
શ્રી ચંદ્રકાન્તભાઈએ તેમના દાદાનું અધુરૂં રહેલું આ કાર્ય જલદી પુરુ થાય તેવી પ્રબળ ઈચ્છા રાખી ગ્રંથ છપાઈને પુરો થાય તે માટે મને અવારનવાર કહેતા રહ્યા હતા. આજે તેમના ઉત્સાહથી આ કાર્ય પૂર્ણ થયું છે, જેથી તેઓ અને તેમના પરિવારના બીજા સજજનો શિલ્પશાસ્ત્રના પિતાના પરંપરાગત જ્ઞાનને વિકસાવી રહ્યા છે અને શિલ્પશાસ્ત્રના રસિકોના તથા વિદ્વાને આશીવાદના ભાગી બન્યા છે. અશ્વિન શુકલ ૫ શુક્રવાર, સંવત ૨૪૧
૧૩, કામદુર્ગા સોસાયટી વિભાગ ૧ હિમ્મતરામ મહાશંકર જાની નારણપુરા ચાર રસ્તા પાસે, અમદાવાદ ૧૩ |