________________
સ્યાદવાદનું મહત્વ અમાપ ઉપકારકારક લેખાય છે કે જે જીવનને “ગુણધામ” બનાવી શકે છે.
અહીં સ્વાદુવાદનો સંક્ષિપ્ત અર્થ એટલે જ લેવાને છે કે, સ્વાદુવાદ એટલે અપેક્ષાવાદ. એટલે દરેક વસ્તુને અપેક્ષાથી ઘટાવતાં શીખવું તે.
આ આમ જ' અને “આ આમ જ' એમ નહિ, પણ આ અપેક્ષાથી “આ આમ છે અને આ અપેક્ષાથી આમ છે એમ ઘટાવવું એ જ સ્વાદુવાદનું રહસ્ય છે.
“અમે સર્વ રીતે સાચા અને બીજા સર્વ રીતે ખોટા.” એવી સમજ, ખ્યાલ કે બલ, એનું નામ એકાંતવાદ, અને તે અનેકાંતવાદને કટ્ટર શત્રુ છે. “આ અપેક્ષાથી અમે સાચા” અને “આ અપેક્ષાથી તમે બેટા” પણ બધી અપેક્ષાએ નહિ. એ અભિગમ, તમામ વિવાદો તેમ જ વિખવાદોને તરત જ શમાવી દે છે અને નવાને ઉત્પન્ન થવાનો અવકાશ ઊભું થવા દેતા નથી.
સ્યાદવાદનું પાલન જીવનમાં સુસંવાદ સ્થાપવાને સર્વોત્તમ માર્ગ છે.
સમાજ તેમ જ સકળ શ્રી સંઘમાં આમોન્નતિકારક એકસંપી કેળવવાને જે રાજમાર્ગ તે પણ સ્યાદ્વાદનું અનુસરણ છે.
અનન્ય ઉપકારી શ્રી તીર્થંકરદેવની આજ્ઞાનું યથાર્થ પાલન સ્યાદવાદના પાલનથી થઈ શકે છે. અને તેના પરિણામે આત્મા આર્તધ્યાનથી બચીને શુભ ધ્યાનમાં