________________
છે. અધ્યાત્મની ઊંચાઈએ પહોંચ્યા પછી ધર્મ-પંથ સંપ્રદાયના ભેદો રહેતા જ નથી. તે આ સાહિત્યમાંથી નિષ્પન્ન થાય છે.
ભો.જે અધ્યયન કેન્દ્રના અધ્યક્ષ ઇતિહાસ-તત્ત્વજ્ઞાનભારતીય સંસ્કૃતિના વિદ્વાન, અનેક પુસ્તકોના સંપાદક ડૉ. આર. ટી. સાવલિયાએ પૂજ્યશ્રીના ઇતિહાસવિષયક ગ્રંથોનો પરિચય કરાવ્યો. પૂજ્યશ્રીએ જ્ઞાન, વૈરાગ્ય, ભક્તિ સાથે ઇતિહાસને પણ વણી લીધો છે. “વિજાપુર વૃત્તાંત' પુસ્તકમાં વિજાપુરની જાહોજલાલીનું વર્ણન છે. “ઐતિહાસિક રાસમાળા' તેમનું મોટું પ્રદાન છે. “જૈન ધર્મની પ્રાચીનતા અને અર્વાચીન સ્થિતિ ગ્રંથ વિચારપ્રેરક છે. “જૈન પ્રતિમાલેખો' ભા.૧-૨ તેમનું ભગીરથ કાર્ય છે. પણ તેનો ભાગ ૧ ક્યાંયથી મળતો નથી. તેઓની જૈનગીતા ખૂબ સરળ છતાં હૃદયસ્પર્શી છે.
ગૂજરાત વિદ્યાપીઠમાં જૈન વિભાગમાં અધ્યાપન કાર્ય કરનાર, શ્રી પ્રભુદાર બેચરદાસ પારેખ ઉપર મહાનિબંધ લખનાર સુપ્રસિદ્ધ વક્તા ડૉ. છાયાબહેન શાહે પૂજ્યશ્રીના “કર્મયોગ' ગ્રંથનો પરિચય કરાવ્યો. આ ગ્રંથને કર્મસિદ્ધાંત સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. તેમાં તેમના સાધુત્વ, કવિત્વ, વક્નત્વનો પરિચય મળે છે. તેઓશ્રીએ વ્યક્તિનાં પ્રમુખ કર્તવ્યોનો પ્રકાંડ ઉપદેશ આપીને વર્તમાન જગતની ભૂખ ભાંગી છે, નિર્ભય થઈને કર્તવ્ય કરવાનો રાહ ચીંધ્યો છે. આ દીર્ઘદ્રષ્ટા લેખક પોતે જ મોટા કર્મયોગી છે.
ગુજરાતની અગ્રણી સંસ્થાઓમાં સંનિષ્ઠ ગ્રંથપાલ તરીકે કાર્ય કરી ચૂકેલા વિદ્વાનોનાં કામોમાં કિંમતી સહયોગ આપનાર, સંશોધક શ્રી કનુભાઈ શાહે “આત્મદર્શન' અને “આત્મતત્ત્વદર્શન' ગ્રંથોના આધારે પૂ.શ્રીની આત્મજ્ઞાનને લગતી વિચારણાનો પરિચય કરાવ્યો. બાળપણથી જ ખેતી કરતાં કરતાં તેઓને સાધુસંતોની સેવામાં રસ હતો. પોતે સ્થિરતાપૂર્વક મંત્રજાપ કરતા. ખ્રિસ્તીઓની દલીલોનો તેઓએ સચોટ જવાબ આપેલ. તેમના વ્યક્તિત્વમાં વિચાર-વાણી-વર્તનની એકતા છે.
પરિસંવાદના સમાપનમાં ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ જણાવ્યું કે હિંદુ, મુસ્લિમ, જૈન તથા નાનામોટા સૌ કોઈ બુધ્યબ્ધિનું સાહિત્ય વાંચી શકે તેવું છે. આ પરિસંવાદના આયોજન બદલ પાલનપુરના શ્રીસંઘ તથા નાના-મોટા સહુ સહયોગીઓ પ્રત્યે આભારની લાગણી વ્યક્ત કરી
125 પરિસંવાદનો અહેવાલ
